Liderlik tartışmaları sadece insan topluluklarını kapsamıyor. Trends in Ecology&Evolution dergisinde yayımlanan bir araştırmaya göre uzmanlar, filler veya mirketler gibi sosyal memeli topluluklarda da liderliğe dair bir takım özellikler görüldüğünü tespit etti.
Kaliforniya’daki Mills College’dan Jennifer Smith, yaptıkları çalışmayı şöyle özetliyor:
“Geçmişteki çalışmalar, liderlik özelliğinin doğası gereği insan toplumlarında, diğer memelilere göre çok daha karmaşık veya farklı olduğunu öne sürüyordu. Biz ise bu konuya daha geniş bir açıdan bakmaya karar verdik ve farklı memeli topluluklardaki liderlik özelliklerini kıyasladık. Sonuçta, insan ile insan olmayan memeli toplulukların liderlik özellikleri arasında çok büyük benzerlikler olduğunu keşfettik.”
Şempanzeler birlikte yolculuk ediyor, kapuçin maymunları kavga anında birbirlerine yardım ediyor, sırtlanlar ise avlanırken işbirliği yapıyor. Ancak Smith ve çalışma arkadaşlarına göre liderlerin bu kolektif eylemleri nasıl yönlendirdiği hala belirsizliğini koruyordu. İnsan olan liderlerle diğer memeli toplulukların liderleri arasındaki ortak özelliklerin neler olduğu bilinmiyordu.
İşte bu sorunun yanıtını aramak için bir grup biyolog, antropolog, matematikçi ve psikolog bir araya gelerek dört başlık üzerinde liderliğe dair ipuçları aramaya başladı. Bu başlıkları; hareket, yiyeceğe ulaşma, grup içi anlaşmazlıklarda arabuluculuk etme ve gruplar arası iletişim olarak belirlediler.
Araştırmanın sonucunda, belki de birçok inanışın aksine liderliğin doğuştan gelen bir şey değil, tecrübeyle elde edilen bir şey olduğu ortaya çıktı. Üstelik bu, hem insan olan hem de insan olmayan memeliler için geçerli. Bu kuralın iki istisnası var: Sırtlanlarda ve Kanada yerlisi olan Nootka kabilesinde liderliğin tecrübeden çok, geçmişten miras kaldığı düşünülüyor.
Araştırmadan çıkan bir diğer ilginç sonuç da insanların, diğer memelilere kıyasla çok da güçlü liderler olmadığı. Diğer memeli topluluklardaki liderler daha dikkatli ve daha güçlü kişilerden oluşuyor.
Jennifer Smith, insan ve insan olmayan memelilerdeki liderler arasındaki benzerliklerin ortak bilişsel mekanizmalar, üstünlük kurma, anlaşma yapma ve karar verme gibi unsurlar olduğunu söylüyor. Aradaki farklılıkların ise insanların toplumda daha uzmanlaşmış roller oynama eğilimiyle açıklanabileceğini ifade ediyor.
Araştırmacılar, bir sonraki aşamada daha ileri seviye çalışmalar yaparak tüm memeli topluluklardaki liderlik özelliklerinin detaylarını ortaya koymaya çalışacaklarını söylüyorlar.
Kaynak:
Science Daily
İlginizi çekebilecek diğer yazılar:
Liderlik sorunsalı: İyi bir liderin özellikleri nelerdir?