Sevdiğimiz biri kötü bir dönemden geçerken onun için bir şeyler yapmak, yükünü biraz olsun hafifletmek, iyi hissetmesini sağlamak isteriz. Ancak bazen bunu nasıl yapacağımızı bilemeyiz. Bunun için öncelikle depresyonda olan birinin nasıl bir ruh halinde olduğunu ve nasıl davrandığını bilmek gerekir. Böylece o kişiyi davranışlarından dolayı suçlamaz, aksine onu anlar ve ona destek oluruz.
Depresyonda olan biri;
- Hayata ve geleceğe dair umutsuzluk ve çaresizlik içindedir. Bazen en ufak umut ışığı bile göremez.
- Okul, iş gibi konularda sorumluluklarının önemli bir kısmını yerine getiremez. Bunun için çabalamayı da büyük ihtimalle bırakır.
- Önceden zevk aldığı şeyler artık ilgisini çekmez.
- Normalden daha az ya da aşırı yeme eğilimi vardır. Bu da kilosuna yansır.
- Hiçbir şey yapmasa da bitmeyen bir yorgunluk ve halsizlik hakimdir.
- Uyku düzeni değişmiştir. Ya çok fazla uyur ya da kesik kesik veya hiç uyumuyor diyecek kadar az uyur.
- Dikkatini toparlamakta ve sürdürmekte ciddi sorunlar yaşar. Bu da unutkanlığa neden olur.
- Sosyal çevresinden kendisini soyutlar.
- Kendisini algılama ve değerlendirmede negatif yönde değişimler olur. Kendisini değersiz ve yetersiz olduğuna dair olumsuz inançları vardır.
Depresyonda olan yakınımıza nasıl davranmalıyız?
Yakınınız size ters davranışlarda, çıkışlarda bulunabilir. Sizi çevresinde istemediğine dair sözler söyleyebilir. Ancak bunların gerçeği yansıtmadığını ve durumun sizinle hiçbir ilgisi olmadığını unutmayın. Bu süreçte yalnız kalmak ihtiyacı olan şey değildir. Düşünülenin aksine yanında olmak için büyük şeyler yapmanıza gerek yok. Bazen sadece orada olmanız bile yeterli olur. Onu gerçekten dinlemeniz ve anlamaya çalışmanız yapabileceğiniz en önemli şey. Her ne olursa olsun yalnız olmadığını, onun yanında olduğunuzu bilmesine izin verin. Yalnız bırakmama aşamasında özel alanına saygı duymayı ihmal etmeyin.
Bu dönemde o kişinin yaptığı birçok şeyin depresyondan kaynaklandığını ve her zamanki normal düşünce yapısına sahip olmadığını unutmayın. Zaman zaman hiç olmadığı kadar sinirli, öfkeli olabilir, ani çıkışlarda bulunabilir. Bu da sürecin bir parçası. Küçük hamlelerle bazı şeyleri onun için kolaylaştırabilirsiniz. Örneğin onun için seçenekleri azaltarak karar vermesini kolaylaştırabilirsiniz. Tabii ki işleri kolaylaştırmak her işini yapmanız anlamına gelmiyor.
Depresyonda olan yakınınızı söyledikleri, yaptıkları ya da yapmadıkları için yargılamayın. Ona ne yapması ya da yapmaması gerektiği ile ilgili yönlendirmelerde bulunmayın. Emin olun elinde olsa yaptığı birçok şeyi değiştirirdi. Yargılamadan ne hissediyorsa olduğu gibi kendisini ifade etmesine izin verin.
Profesyonel destek alması için ona destek olun. Eğer isterse onun için bir uzman bulabileceğinizi ve randevu ayarlayabileceğini söyleyin. Terapi sürecinde de yanında olacağınızı belirtin. En sevdiği şeyi yaparken bile zorlanan biri için uzman bulma ve gitme süreci biraz zorlayıcı olabilir.
Depresyonda olan yakınınıza söylemekten kaçınmanız gerekenler:
“Takma kafana.”
“Boş ver.”
“Olaylara iyi tarafından bakmaya çalış.”
“Mutlu olmak için birçok şeye sahipsin.”
“Kendini üzmeyi bırak artık.”
“Biraz pozitif olmaya çalış.”
“Daha iyi olmak için biraz çabala.”
“Herkes zor zamandan geçer / geçiyor.”
“Elindekiler için şükret.”
“Artık daha iyi olman gerekmiyor mu?”
Bu dönemde bir diğer önemli nokta da söylemekten kaçınmamız gerekenlerdir. Söylemekten özellikle kaçınmanız gereken bazı cümleler vardır. Depresyondaki birine kafasına takmaması gerektiğini, pozitif olmaya çalışmasını söylemek anlamsız ve yanlıştır. Dışarı çıkarsa her şeyin yoluna gireceğini, daha iyi olmak için çabalaması gerektiğini ve bunun kendi elinde olduğunu söylemek sonuç vermeyecektir. Unutmayın, zaten bunları bilmediği için değil, bilmesine rağmen değiştiremediği için bunları yaşıyor.
İlginizi çekebilir: Yardım istemek bazı insanlar için neden çok zordur?