Depresyon bulaşıcı mı?

Bu sorunun kısa cevabı evet olsa da, aslında durum biraz daha karmaşık. Depresyonun bulaşıcı olması, depresyonda olan bir arkadaşınızın sizin omuzunuzda ağlaması sonucu bunun size bulaşacağı anlamına gelmiyor. Çünkü hassasiyetiniz ve bağışıklığınız, genetiğinizden kişisel geçmişinize ve stres seviyenize kadar birçok şeye bağlı durumda.

Yaklaşık 10 yıldır, sağlıklı ve sağlıksız tüm davranışların bulaşıcı olduğu bilinmekte. Örneğin arkadaşlarınızın sigarayı bırakması durumunda sizin de bunu yapmaya daha fazla eğilim göstereceğiniz muhakkak. Hatta bu durumun intihar için bile geçerli olduğu söylenebilir.

İlginizi çekebilir: Sağlıklı beslenme depresyon riskini de azaltıyor

Depresyon; karamsarlık, kusur bulma, sosyal planları erteleme, genel asabiyet gibi bir dizi sağlıksız düşünce ve tutumla birlikte gerçekleşir. Bu olumsuz davranışlar ve onları tetikleyen olumsuz inançlar ise insanlar arası iletişimde yer alabilir. Örneğin; depresyondaki üniversite öğrencilerinin oda arkadaşları, depresyonlu ebeveynlerin çocukları veya depresyon yaşayan bir partnere sahip olan bireyler de bazı depresif belirtiler göstermeye başlayabilirler. Depresyonun iletişimde olan insanlar arasında nasıl bulaşıcı olabileceği 4 madde ile özetlenebilir:

1- “Negatif bilişsel üçlü”

Psikolog Aaron Beck bu terimi depresif düşünce şeklinin olumsuz işlediği üç alanı anlatmak için kullandı. Buna göre depresyondaki bireyler kendilerine, etraflarındaki insanlara ve geleceklerine olumsuz bir bakış açısı geliştirerek bakarlar. Bu ise tam tersini yapmaya çalışsalar bile konuşmalarına yansır ve bu şekilde etraflarındaki insanları da etkilerler.

2- Negatif enerji

Bu başlık da aslında bir önceki maddeyle benzerlik taşıyor. Sürekli olumsuz düşünen biriyle aynı ortamı birkaç saatliğine paylaştığınızı düşünün. Onun negatif enerjisi ister istemez sizi de etkileyecektir.

3- Kendini soyutlama

Depresyondaki bireylerin kendini soyutlaması, en yakınında olan insanları da aynı şeyi yapmaya yöneltir. Partneri dışarı çıkmak istemeyen bir birey bir süre sonra onu ikna etmeye çalışmaktan yorulacak ve kendisi de eve kapanmaya başlayacaktır.

4- Öğrenilmiş çaresizlik

Psikolog Martin Seligman’ın ortaya attığı öğrenilmiş çaresizlik kavramı, depresyonda olan bireylerin ne kadar çaba sarf etseler de sonuçları değiştiremeyeceklerini ve bu yüzden yaptıkları her şeyin fazla yorucu olduğunu düşünmelerini ifade eder. Gündelik işlerde ya da daha büyük ölçekteki eylemlerde hiçbir çaba sarf etmeyen depresyonlu bireyler, çevrelerindeki insanlara daha fazla yük yüklemiş olurlar ve dolayısıyla bu insanların kendilerini daha yorgun ve depresif hissetmelerine neden olurlar.

İlginizi çekebilir: Depresyonda olan birine söylememeniz gereken 9 şey

Öte yandan 2015 yılında fareler üzerinde yapılan bir araştırmada da depresyonun bulaşıcı olduğu sonucuna ulaşıldı. Haftalarca ışıkların 48 saat açık bırakılması ya da yuvalarına su dökülmesi gibi öngörülemez ve kontrolü imkansız stres etkenlerine maruz bırakılarak depresyona girmeleri sağlanan farelere bir süre sonra, yuvalarını paylaşmaları için yeni arkadaşlar verildi. Sonrasında ise deneye yeni eklenen hayvanların da depresyon belirtileri gösterdiği gözlemlendi.

Peki bu depresyonda olan insanlarla daha az vakit geçirmeniz gerektiği anlamına mı geliyor? Bu sorunun cevabını ancak siz verebilirsiniz. Fakat onlarla vakit geçirirken yapmanız gereken şey, kendilerine ne kadar sevildiklerini, daha iyi hissetmeyi ve mutlu olmayı hak ettiklerini ve sizin için önemli olduklarını hatırlatmak olacaktır. Ayrıca depresyondaki yakınlarınızı yardım almaya da teşvik etmelisiniz. İlk adımı atmak her zaman zor olacaktır, size düşen de bu konuda sabırlı olmak. İyi haber ise bulaşıcı olan düşüncelerin sadece olumsuz düşünceler olmaması. Pozitif tutum ve düşünme biçimi de, tıpkı negatif olanlar gibi bir insandan diğerine geçebilir. Bu açıdan düşünüldüğünde depresyon yaşayan yakınlarınıza pozitif düşünceleriniz sayesinde yardım dahi edebilirsiniz.

Kaynak:

psychologytoday.com

psychcentral.com