CRISPR-Cas9 teknolojisi, tedavisi mümkün olmayan birçok genetik hastalığın, kanserin, kronik hastalıkların ve HIV’nin tedavisinde kullanılabilme potansiyeline sahip oldukça yeni bir genetik metottur.
CRISPR-Cas9 nedir?
Gen makası olarak da adlandırılan, İngilizce adı “Clustered Regularly Interspaced Short Palindromic Repeats” olan CRISPR-Cas9 teknolojisi, bakterilerin virüs enfeksiyonlarına karşı geliştirdiği bağışıklık sisteminden esinlenerek geliştirilmiştir. Diğer bir deyişle, bakteri kendi kendine geliştirdiği genetik mekanizmalarla virüslerin zararlı etkilerinden korunur, bu mekanizma baz alınarak CRISPR-Cas9 teknolojisi geliştirilmiştir.
CRISPR-Cas9, herhangi bir genin herhangi bir kısmının kesilip çıkarılması veya çıkarılan kısma başka bir parçanın konmasına olanak veren, veya bir geni tamamen açma ya da kapama özelliğine sahip bir teknolojidir. Bu teknoloji ile genetik bir hastalığa sebep olan bir mutasyonun değiştirilip genin sağlıklı çalıştırılması mümkündür.
CRISPR-Cas9 teknolojisi hangi alanlarda güncel olarak çalışılıyor?
- Kanser tedavisi
- HIV tedavisi
- Genetik hastalıklar
- Körlük
- Kronik ağrı
- Kök hücre üreticisi olarak
CRISPR-Cas9 teknolojisi Jennifer Doudna ve ekibi tarafından bulunmuştur. Jennifer Doudna’nın bu teknoloji hakkında TED konuşmasını aşağıdaki videodan izleyebilirsiniz:
İlginizi çekebilir: Fetal programlanma: Yetişkin dönemdeki kronik hastalıkların tohumu anne karnında atılır
Kaynaklar:
1.Gök ZG, Tunalı BÇ. Biology, Mechanism and Applications of CRISPR-Cas Immune System. International Journal of Research and Development. 2016; 8(2): 11-23.
2. Sander JD, Joung JK. CRISPR-Cas systems for editing, regulating and targeting genomes. Nature Biotechnology. 2014; 32: 347-355.
3.Zhen S et al. Harnessing the clustered regularly interspaced short palindromic repeat (CRISPR)/CRISPR-associated Cas9 system to disrupt the hepatitis B virüs. Gene Therapy. 2015; 22:404-412.
4.Hsu PD et al. Development and Applications of CRISPR-Cas9 for Genome Engineering. Cell. 2014; 157:1262-1278.