X

Çocuklarda erteleme alışkanlığının önüne geçmenin 7 yolu

“10 dakika daha…”

“Şu bölümü de geçtikten sonra yapacağım.”

“Bu akşam kitap okumasam olur mu?”

“Tamam yapacağım, 1 dakika…”

“Şu oyun bitince dişlerimi fırçalayacağım.”

Ailelerin çocuklarından sıklıkla duyduğu laflardan sadece birkaçı… Çocuklar, sorumluluklarını yerine getirmeleri hatırlatıldığı zaman hep bir erteleme halinde oluyorlar sanki… Özellikle yaz döneminin sonlarında, yaz okumalarını ve ödevleri bitirme konusunda aileler ve çocuklar arasında bu konuşmalar sık yaşanır. Şimdi de okulun ilk günlerinde hala rutinler tam oturmamışken çocuklar yine, “daha sınava çok var, sonra çalışırım”, “öğretmen ödevleri haftaya toplayacak, hafta sonu yapacağım” gibi pazarlıklara başlamış olabilirler. Bu pazarlıklar, aslında erteleme davranışının işareti olabilir. Erteleme, verilen görevlerin hep en son dakika tamamlanması ya da zamanında tamamlanmaması olarak tanımlanabilir.

Erteleme davranışını fark ettiğiniz zaman, çocuğunuza sakince onun belli görevleri ertelediğini fark ettiğinizi ve ona bu konuda yardımcı olmak istediğinizi belirletebilirsiniz.

Zorunlulukları ertelemek ve beklentilerden kaçmak, hem yetişkinlerin hem de çocukların sıkça gösterdiği davranışlardan. Ancak bazı çocuklar için erteleme davranışı bir alışkanlık haline gelerek, çocuğun kişisel hayatının akışını olumsuz yönde etkileyebilir. Ödevleri veya projeleri geç teslim ettikleri ya da hiç etmedikleri için notları düşebilir, eğitim hayatları zorlaşabilir.

Çocukların erteleme davranışı, aynı zamanda evde çatışmalara neden olabilir. Bu durumlarda, erteleme davranışının önüne geçmek için uygulayabileceğiniz bazı yöntemler şöyle:

Erteleme davranışını gözlemleyin.

Çocuğunuz erteleme davranışını en çok ne zaman gösteriyor? Çocuğunuz her ödevini erteliyor mu? Okuma yapması gereken ödevleri mi erteliyor yoksa sayısal ödevleri mi? Teslim tarihi uzun zamanlı olan ödevleri mi daha çok erteliyor yoksa ertesi güne yetişmesi gerekenleri mi? Akademik hayatı dışında ertelediği başka görevler de var mı?

Çocuklar bir sürü farklı nedenlerle görevlerini erteleyebilir.

Ertelemenin arkasındaki nedeni öğrenmek, bu davranış döngüsünü kırmak için önemlidir. Çocuğunuz ona verilen görevi anlamadığı için erteleyebilir, görevini yerine getirmesi için gereken malzemelere sahip olamayabilir, görev çok sıkıcı olabilir, çok zor gelmiş olabilir, görevi tamamlayamayacağına, yeterince iyi yapamayacağına veya başarısız olacağına inanıyor olabilir. Erteleme davranışını fark ettiğiniz zaman, çocuğunuza sakince onun belli görevleri ertelediğini fark ettiğinizi ve ona bu konuda yardımcı olmak istediğinizi belirletebilirsiniz.

Çocuğunuz görevi anlamadıysa…

Çocuğunuza yapması gereken şeyi bir de siz anlatın. Ayrıca anlamadığı durumlar için yardım istemesi konusunda onu teşvik edebilirsiniz. Bazı çocuklar anlamadığını söylemekten çekinebilirler. Belki de beklentinizi çocuğunuza daha net kelimelerle tanımlamanız gerekebilir.

Çocuğunuza görev zor geldiyse…

O görevi daha kolay ve yapılabilir adımlara bölebilirsiniz. Bu şekilde görev, çocuğunuzun gözünde çok büyük bir iş olmaktan çıkıp daha yapılabilir bir hale gelecektir. Çocuğunuz her bir adımı tamamladıkça, kaygısı azalacak ve görevini daha rahat tamamlayabilecektir.

Zorunlulukların sonunda bir rahatlama zamanının olması, o görevi bitirmesi için çocuğu teşvik edebilir.
Çocuğunuz “yeterince iyi yapamayacağına” inanıyorsa…

Onu elinden gelenin iyisini yapmaya çalışması yönünde teşvik edebilirsiniz. Bazı çocuklar eğer bir işi tam ve en iyi şekilde yapamayacaklarını düşünürlerse en başından bırakabilirler. Bu nedenle en iyisini değil sadece o görevi bitirmeyi hedeflemek, o işin daha kolay yapılmasını sağlayacaktır. Hedefi değiştirmek, çocuğun “en mükemmel olanı yapma” konusundaki endişesini azaltmasına yardımcı olacaktır.

Planlama yapmak önemli!

Okuldan geliş saatlerine göre evde geçirilecek vaktin planlı olması, çocuğun işlerini ertelemesini engelleyebilir. Plan yaparken üstünde durulması gereken en önemli nokta, zorunlulukların çocuğun eğlence ve rahatlama zamanından önce bitirilmesi gerektiği.. Zorunlulukların sonunda bir rahatlama zamanının olması, o görevi bitirmesi için çocuğu teşvik edebilir.

Takipte kalın ve gözlemleyin.

Verilen görevlerin her adımının yakından takip edilmesi, çocuğu görevlerini zamanında yapmaya teşvik edecektir.

Unutmayın, ertelemenin önüne geçmezseniz, alışkanlık haline gelerek çocuğunuzun hayatını olumsuz yönde etkileyebilir.

İlginizi çekebilir: Çocuğunuza ödev yapma alışkanlığı kazandırmanın etkili ve kolay yolları

Yazarın diğer yazıları için tıklayın.

Uzman Psikolog Sandy Kohen: Sandy Kohen, Koç Üniversitesi Psikoloji bölümünden mezun olduktan sonra Okan Üniversitesi Klinik Psikoloji yüksek lisans programını tamamladı. Türkiye ve Amerika Birleşik Devletleri’nde farklı hastanelerde psikolog olarak staj yaptı. 2014 yazında Yale Üniversitesi Çocuk Araştırmaları Merkezi’nde (Yale Child Study Center) psikoeğitimsel ve klinik araştırma, değerlendirme ve uygulama çalışmalarına katıldı. 2011 yılından beri çocuk, ergen ve genç yetişkinlerle kaygı bozuklukları, duygudurum bozuklukları ve dikkat eksikliği, hiperaktivite bozukluğu üzerine hem Türkçe hem İngilizce olarak psikoterapi ve aile danışmanlığı; yetişkinler ile iş hayatında performans ve odak arttırma üzerine bireysel koçluk çalışmalarını sürdürmektedir. Mevcut olarak, YDY Eğitim Araştırma Danışmanlık Merkezi’nde Bilişsel Davranışçı Terapi yöntemi ile psikoterapi çalışmalarını devam ettirmektedir.

LEGO’dan hem çocukları hem yetişkinleri mutlu edecek en mükemmel yılbaşı hediyeleri

Yeni yıl, soğuk günleri sıcacık bir sevgiyle sarmalayan, neşe ve heyecan dolu büyülü bir dönem. Öyle ki yalnızca taptaze başlangıçların değil; sevdiklerimizi mutlu edecek fırsatların da habercisi. Bu özel dönemi daha da unutulmaz kılmanın ve yılbaşı coşkusunu sevdiklerimizle paylaşmanın en keyifli yollarından biri ise hiç şüphesiz gözlerden kalpler çıkaracak mükemmel yeni yıl hediyeleri. Peki ama gerçek anlamda mükemmel bir hediye bulmak mümkün mü?



Çocukken çok kolay olan hediye seçimi konusu, ne yazık ki yetişkinlikte zor bir hal alabiliyor. O zamanlar en sevdiğimiz karakterin yeni çıkan bir kitabı ya da havalı yeni bir oyuncak, bizi mutlu etmeye yeterdi. Ama büyüdükçe işler biraz karıştı… İhtiyaçlar, istekler, beklentiler, arzular, hepsi değişti, karmaşıklaştı. Haliyle, bir yetişkini ‘gerçekten’ mutlu edebilecek o ‘mükemmel’ hediyeyi bulmak da zorlu bir sanata dönüştü. Ama çözüm, sandığımızdan çok daha yakında olabilir. Belki de oyuna ve yaratıcılığa yeniden kucak açmak, tüm bu karmaşıklığı alıp götürmeye yetebilir. Siz de bu yıl sevdiklerinizi gerçekten heyecanlandıracak bir hediyenin peşine düştüyseniz aradıklarınızı LEGO’da bulabilirsiniz. Çocuklar için olduğu kadar yetişkinler için de oyunun, yaratıcılığın ve rahatlamanın kapılarını aralayan LEGO’da herkese uygun yüzlerce çeşit var:

Estetik ve dekoratif dokunuşları sevenlere özel

Çevrenizde gördüğü her boş duvarı doldurmak için hemen zihninde tasarım yapmaya başlayan ya da boş rafları estetik detaylarla dekore etmeye bayılan sevdikleriniz varsa, onlar için en iyi yılbaşı hediyesi bir LEGO’dan bir sanat eseri, doğadan bir parça veya mimari bir detay olabilir:

  • LEGO® Art Mona Lisa: Dekorasyonun yanı sıra sanat ve tarih meraklısı sevdikleriniz için Mona Lisa’nın 3D versiyonu şahane bir yeni yıl armağanı olabilir. Sevdiklerinizin duvarlarını süsleyerek yaşam alanlarına enerji katacak bu özel hediye, onların yaratıcı duygularını da harekete geçirebilir.
  • LEGO® Icons Yalıçapkını Kuşu: Doğanın dokunuşlarını yaşam alanlarına taşıyacak LEGO® Icons Yalıçapkını Kuşu, canlı renkleriyle sevdiklerinize yılbaşı coşkusunu yansıtırken mutluluktan gözlerinden kalpler çıkartabilir.

Enerjisini doğadan alanlara özel

Doğaya, yeşile, bitkilere düşkün, enerjisini, ilhamını büyüleyici çiçeklerden ve renklerden alan sevdikleriniz için de en mükemmel hediyeler, yine LEGO’da:

  • LEGO® Icons Orkide: Orkidelerin bitkiler aleminde çok özel bir yeri olduğu tartışılmaz. Siz de sevdiklerinize onların sizin için ne kadar özel olduğunu hissettirmek istiyorsanız bu seti kaçırmayın. 5 taban yaprağı ve 2 hava kökü ile gerçekçi bir görünüme sahip bu ikonik orkide setini görenler canlısından ayırmakta zorlanabilirler 🙂
  • LEGO® Icons Erik Çiçeği: Bu set, sevdiklerinize güzel bir kırmızı çiçeği tomurcuktan açmaya ve tam çiçeklenmeye kadar inşa etme fırsatı sunuyor. Üstelik sevdikleriniz bu seti sergilemekten de büyük haz duyacak. Hem şık bir dekor hem de yaratıcı bir yapım süreci, ikisi de bu mükemmel hediyede.

Hız, heyecan ve adrenalin tutkunlarına özel

Hız, şüphesiz ki büyük bir tutku. Özgürlüğüne düşkün, heyecanı seven, teknolojiye ve otomobil dünyasına meraklı herkes için LEGO’da şahane hediyeler bulabilirsiniz:

  • LEGO® Technic Mercedes-Benz G 500 Professional Line: Mercedes-Benz tutkusu olan herkesi heyecanlandıracak, otantik özelliklerle dolu ikonik G Serisi’nden bir model, mükemmel bir yılbaşı hediyesinden çok daha fazlası olabilir. Baştan sona adeta bir mühendislik deneyimi sunan bu modelin sevdiklerinizi çok mutlu edeceği kesin.
  • LEGO® Technic Emirates Team New Zealand AC75 Yat: Maceranın sudaki halini seven ve yelken sporuna da merak duyan sevdiklerinizi mutlu etmek için fazla düşünmenize gerek yok. Aradığınız hediye LEGO Technic Emirates Team New Zealand AC75 Yat. Biraz çılgın, biraz heyecanlı, en çok da kusursuz… Emin olun sevdikleriniz bu seti hem yaparken hem de sergilerken çok keyif alacak.

Sinemaseverlere özel

Beyaz perdenin büyüsüne kapılan sevdiklerinize, onların bu tutkusunu daha da derinleştirecek hediyelerle unutulmaz deneyimler sunabilirsiniz:

  • LEGO® Star Wars™ Millennium Falcon™: Çoğu sinemaseverin gönlünde taht kurmuş en özel serilerden biri hiç şüphesiz ki Star Wars. Star Wars™ Millennium Falcon’un kokpiti, uydu çanağı, topları ve diğer ikonik detaylarıyla sevdikleriniz inşa sürecini tamamlarken kendilerini galaksinin derinliklerinde bir macerada da hissedebilirler.
  • LEGO® Disney™ Genç Aslan Kral Simba: Sevdiklerinizin sinema tutkusunu nostaljik rüzgarlarla buluşturmak isterseniz, aradığınız mükemmel hediye yine LEGO’da. Onları LEGO® Disney™ Genç Aslan Kral Simba ile çocukluk anılarına doğru bir yolculuğa çıkarabilirsiniz.

Oyunculara ve uzay meraklılarına özel

Uzayın sınırsız gizemini merak eden ya da en zorlu oyunları bile tek hamlede geçmeyi başarabilen sevdikleriniz varsa, onlar için de en mükemmel yeni yıl hediyeleri LEGO’da:

  • LEGO® Super Mario™ Super Mario World™: Mario ve Yoshi: Mario, şüphesiz ki hem çocukların hem yetişkinlerin gönlünde büyük yer tutan en ikonik oyunlardan biri. Eğlenceli bir nostaljik tur, keyifli bir oyun deneyimi ya da rahatlatıcı bir aktiviteden çok daha fazlasını sunacak bu set, sevdiklerinize yepyeni bir dünya yaratmak için ilham verebilir.
  • LEGO® Technic NASA Apollo Ay Taşıtı – LRV: Kozmik maceracılar için en şahane hediye: NASA Apollo Ay Taşıtı (LRV) modeli. Sevdiklerinizi yıldızlara götürüp geri getirecek bu özel hediye, bambaşka dünyaların kapısını onlar için aralarken yaratıcı duygularını da harekete geçirebilir.

Bonus: Mırmır Pati ile eğlenceyi geri getirin

LEGO’nun sonsuz olasılıklarla dolu dünyasında en mükemmel hediyeler de eğlence de oyun da bitmez… Mırmır Pati, oyunu her yaştan insan için geri getiriyor ve herkesi yılın bu büyülü zamanını çok daha keyifli geçirmeye davet ediyor.

Mutlu bir yer inşa etmek isteyen herkes için mükemmel hediyeler ve çok daha fazlası LEGO’da. Hemen tıklayın ve sevdiklerinizi mutlu etmeye erkenden başlayın.

*Bu yazı LEGO katkılarıyla hazırlanmıştır.

İlgili Makale