Yılın başlangıcı, taptaze bir sayfa açmanın, geçmişi geride bırakmanın ve yeni maceralara doğru yelken açmanın en güzel zamanı! Yetişkinler için olduğu gibi, çocuklar için de yeni bir yıl, heyecan verici başlangıçlara adım atmak için en güzel fırsat. Peki, bu heyecanı nasıl daha özel ve işlevsel bir hale getirebiliriz? Elbette ki çocuklara, kendi hedeflerini belirlemeleri için ilham vererek… Bu yazımızda her yaş grubuna uygun, eğlenceli ve öğretici yeni yıl kararlarını keşfedeceğiz. Haydi, birlikte çocuklarımızın gelecekteki başarılarını şekillendirmek için onların büyülü dünyasına adım atalım…
Her ne kadar farklı yaş gruplarına ayrılmış bir liste olsa da, aslında gelişim düzeylerine ve çocukların ilgi alanlarına göre 2-3 yaştan itibaren başlayıp lise çağına kadar çocukların yeni yıl kararları oluşturmalarını desteklemek için pek çok ortak fikir var. Ev işlerinde daha fazla rol sahibi olmaktan manifesting yapmaya kadar aslında her iyi yaşam alışkanlığı küçük yaşlardan başlayıp ergenlik ve sonrasında da desteklenebilir. Bu nedenle yaş ve dönem aralıklarına sıkı sıkıya bağlı kalmanıza gerek yok, çocuklarınız için en uygun olanları desteklemeye başlayabilirsiniz.
Ev işlerine dahil olma (3 yaştan itibaren her yaş için)
Kaba ve ince motor becerileri gelişmeye, yürümeye ve hatta adım saymaya başlayan her çocuk, aslında evde olup biten her şeye fazlasıyla ilgilidir. Dolayısıyla bu ilgiyi daha işlevsel bir hale getirmek için ebeveynler destek olabilir. Bulaşık makinesinin alt çekmecesindeki tabakları yerleştirmekten çiçeklerin sulanmasına kadar pek çok ev işini 3 yaştan itibaren çocuklarınızla yapabilirsiniz. Yalnızca küçük çocuklarınız için değil, ilkokul ve hatta lise çağındaki çocuklarınıza da yeni yılda ev işlerine daha fazla katılım göstermeleri için ilham verebilirsiniz.
Ekran süresini azaltma (3 yaştan itibaren her yaş için)
Teknolojinin nimetlerinden pek çok alanda faydalanıyor olsak da 7’den 70’e hemen hemen hepimizde bir tür ekran bağımlılığı geliştiği aşikar… Telefondan bilgisayara tabletlerden oyun konsollarına kadar her yaştan birey ekranlarla iç içe. Ancak, küçük çocuklar için bu ekran bağımlılığı çok daha büyük tehlike arz ediyor. Öfke nöbetlerinden beyin gelişimine kadar pek çok açıdan sağlığı tehdit eden ekran bağımlılığını bitirmek, yeni yılda alınacak en güzel kararlardan biri olabilir. Çocuklarınıza yaşlarından bağımsız olarak bu konuda destek olabilir, özellikle küçük yaştaki çocuklarınızı ekranlardan uzaklaştırmak için birlikte farklı aktiviteler yapmaya başlayabilirsiniz.
Yeni tatlar deneme (3 yaştan itibaren her yaş için)
Anne sütünden mamaya, sonra katı gıdaya, sonra da diğer tüm yemeklere geçiş yaparken çocuklar epey seçici davranabiliyor. Ve bu seçicilik, onların yeni tatlara kapalı olmasına neden olabiliyor. Yeni yılda çocuklarınızın en başta ‘hayır’ demek veya reddetmek yerine farklı tatları denemeleri için uygun ortam oluşturabilir, tamamını yemeseler de en azından yeni yiyeceklerin tadına bakmaları için destek olabilirsiniz.
Sayıları ve sesleri tekrar etme (3-5 yaş)
Biz bugünün yetişkinlerinin zamanında alfabeyi ezberleyerek öğrendiği harfler, artık eski usül öğretilmiyor. Yani okuma-yazma öğrenmeye yeni başlayan çocuklar B(e) harfi demiyorlar da Bb (bı) sesi olarak telafuz ediyorlar… Sistem eskisinden farklı. Bir de artık 1. Sınıfa başlamadan önce pek çok okul öncesi kurumda sesler ve sayılar öğretiliyor, okuldan bağımsız anne-babalar da evde sayıları, sesleri tanıtmaya başlıyorlar. Bunu daha kararlı ve istikrarlı bir şekilde sürdürmek için çocuklarınızın yeni yıl kararlarında bir yer açabilirsiniz. Onlarla birlikte ses çalışmaları, sayıları tanıma gibi aktiviteler yapabilirsiniz. Bu hem gelişimlerini desteklemenize hem de okul süreci için hazırbulunuşluklarını artırmanıza yardımcı olabilir.
Çizme ve resmetme becerilerini geliştirme (3-5 yaş)
Kalem tutma pek çok küçük yaştaki çocuk için en zorlu eylemlerden biri olabilir. Ve ne yazık ki bir kez yanlış öğrenildi mi sonradan değiştirilmesi oldukça zordur. Yanlış kalem tutma, çocukların parmak ve bileklerinde ağrıya neden olabileceğinden özellikle ilkokul çağlarında yazı yazmaktan kaçınma gibi davranışlar gözlemlenebilir. Bunun önüne geçmek ve çocuklara yazı yazmayı sevdirmek için -daha ilerisi için bu not tutma alışkanlığı da olabilir- yeni yılda bol bol yazma, çizme ve resmetme içeren aktivitelere zaman ayırmak harika olacaktır. Çocuğunuzun yaşına uygun olarak özel olarak satılan ilk tutuş kalemlerinden alabilir, onunla birlikte bol bol çizgi çalışması veya resim boyama gibi aktiviteler yazarak yeni yılı değerlendirebilirsiniz.
İlginizi çekebilir: Çağımızın teknoloji çılgınlığında çocuklara kitap okumayı sevdirmek mümkün mü?
Kitap okuma alışkanlığı kazanma (İlkokul-ortaokul çağı)
Bu yaş grubundaki çocuklar için en harika yeni yıl hedeflerinden biri hiç şüphesiz her gün belirli bir süre kitap okuma alışkanlığı kazanmaktır. Özellikle de ekranlara olan bağımlılığı düşünecek olursak… Ebeveynlerle birlikte veya bağımsız olarak, çocuklar bu alışkanlık sayesinde hem kelime dağarcıklarını geliştirirler hem de hayal güçlerini genişletirler. Üstelik, hızlı okuma becerisi kazanmak için de bol bol fırsatları olur ve okuduğunu anlama pratiği de yapmış olurlar. Böylece hem kişisel gelişimlerine hem de akademik başarılarına katkı sağlayabilir, ayrıca kaliteli zaman geçirebilirler.
Yeni bir şeyler öğrenme (İlkokul-ortaokul çağı)
Çocuklar, yeni bir enstrüman çalmayı, farklı bir spor dalını denemeyi veya yeni bir yabancı dil öğrenmeyi hedefleyebilirler. Tüm bunlar onların yeteneklerini keşfetmelerine yardımcı olurken aynı zamanda özgüvenlerini de artırmalarını destekleyebilir. Çocuklarınıza yeni bir şeyler denemeleri konusunda destek olabilir, onlar için uygun ortamları yaratarak cesaretlendirebilirsiniz.
Empati, hoşgörü gibi becerileri geliştirme (İlkokul-ortaokul çağı)
Empati ve hoşgörü, bireylerin başkalarının duygularını anlaması ve bu duygulara karşı hassas bir şekilde yaklaşması açısından oldukça önemlidir. Ve bu kıymetli beceriler, yaşamın her aşamasında önemli olmasının yanı sıra özellikle çocukluk döneminde kazanıldığında daha büyük faydalar sağlayabilir. Çocuklarınızın bu konuda kendilerini geliştirebilmeleri için onlara imkan tanıyabilir, gönüllük çalışmalarına yönlendirebilir, bu konuda onlara kitaplar okuyabilir, hikayeler anlatabilirsiniz. Yeni yılda bu değerler üzerine çalışmak, hem kendileri hem de başkaları için iyi işler yapmak, sağlıklı ilişkiler kurabilmek konusunda çocukları destekleyecek, topluma aktif bir şekilde katkıda bulunma duygularını da pekiştirecektir.
Para biriktirme ve tasarruf yapma (Lise çağı)
Elbette ki finansal okuryazarlık yalnızca lise çağındaki gençlerin bilmesi gereken bir şey değil, çocuklara çok küçük yaştan itibaren para harcamanın ve tasarruf yapmanın inceliklerini öğretmek, onların geleceğe çok daha iyi bir şekilde hazırlanmalarını sağlayabilir. Ancak, lise çağındaki gençler ilkokul ve orta okul çağındaki çocuklara göre biraz daha kendi paraları üzerinde söz sahibidir. Günlük, haftalık veya aylık olarak aldıkları harçlıkları nasıl harcayacaklarını daha iyi bilirler, bu nedenle de birikim yapma konusunda daha kritik bir dönemdedirler. Lise çağındaki çocuklarınıza yeni yılda birikim yapmaları için ilham verebilir, onlarla bu konudaki kendi bilgi ve deneyimlerinizi paylaşabilirsiniz.
İlginizi çekebilir: Çocuklarla parasal konular nasıl konuşulmalı?
Manifesting tekniklerini öğrenme (Lise çağı)
Geçtiğimiz haftalarda Çocuklarla manifesting hakkında nasıl konuşulur? Başlıklı yazımızda küçük yaştan itibaren çocukların manifesting tekniklerini öğrenebileceklerini ve hayatlarına istediklerini çekmek için bunları kullanabileceklerini anlatmıştık. Ancak bu konu bir yeni yıl hedefi olacaksa, lise çağındaki genç çocuklar için daha uygun olabilir. Çünkü, başta sınav kaygısı, iyi bir üniversiteye girme isteği gibi geleceğe dair pek çok gündemle uğraşıyorlar… Çocuklarınızı olumlu düşünme, vizyon panosu hazırlama, görselleştirme yapma gibi manifesting tekniklerini kullanma konusunda teşvik edebilir, geleceklerini istedikleri gibi şekillendirme güçlerinin olduğunu onlara hatırlatabilirsiniz.
Sonuç olarak okuma alışkanlığı kazanmak, dijital dengeyi sağlamak, empati geliştirmek gibi pek çok yeni yıl hedefi çocuklarınızın kendi potansiyellerini en üst düzeye çıkarmalarına ve yeni yılda çok daha başarılı olmalarına yardımcı olabilir. Kendiniz için de aralarından bazılarını hemen uygulamaya başlayabilirsiniz. Unutmayın, çocuklarımıza bu yolculukta rehberlik etmek, onların hayatlarını zenginleştirmek ve güçlendirmek adına eşsiz bir fırsat…
İlginizi çekebilir: Ergenlikte aşk acısı: Genç aşıkların ilk kalp kırıklıklarına nasıl yaklaşılmalı?