Evet mi Hayır mı? Çocuklara olumlu çağrışımlar eşliğinde beceriler öğretmek

“Hayır!” Reddetmek, izin vermemek, yasaklamak, fikir bildirmek, önünü kesmek, ket vurmak… “Hayır” kelimesi her çocukta farklı bir olumsuz düşünce ve davranışı çağrıştırırken, yapılmaması gereken fikrini uyandırmaktadır. Bazen isteklerin geri çevrilmesi, bazen yeni bir adıma ket vurulması, bazen ise karşı tarafın isteği doğrultusunda reddediliştir ‘hayır’ı yaşamak. Zaman zaman aileler tarafından bir otorite davranışı gibi tanımlanan ve çocuğa bir hayat çerçevesi çizmekte yardımcı kelime olarak algılanan hayır, gerçekten onların hayatında etkili mi? Çocukların hayatında sihirli bir dokunuş, verimli bir sonuç, başarılı bir davranış oluşuyor mu kullanılan hayırlar ile birlikte?

Hayatımızı hayırlar olmadan da şekillendiremez miyiz? Çocuklara olumlu çağırışlar eşliğinde beceri öğretemez miyiz? Her şey bizim sihirli sözcüklerimizde. Bakalım neler yapabiliriz:

Çocuğunuzun önceliklerini ve önemlerini keşfedin:

Çocuğunuzun sınırlarını keşfetmek, onun sorunlarını ve bu sorunların çözümlerini anlamanız için çok önemlidir. Çocuğunuz için neler çok önemli ve vazgeçilmezdir? Çocuğunuz hangi noktada neyden vazgeçebilir, neler için ısrar eder, önem verir?

Konuşmalarınızda net ve açık cümleler seçin:

Çocuğunuzla konuşurken, onun anlayabileceği, yaşına uygun, benzetme ve abartmadan kaçınarak, açık ve anlaşılır bir dil kullanın.

Çocuğunuzun yaşantılarını keşfedin:

Bazen bir kişinin bir olaya veya duruma yüklediği anlam çok özel iken, diğer bir kişi için sıradan ve basittir. Çocuğunuzun olaylara yüklediği anlamları düşünün.

Olaylara bakış açılarını anlayın ve zıtlık bildiren durumları konuşun:

Durumun çocuğunuzun penceresinden nasıl göründüğünü anlamaya çalışın ve kendisine sizin bakış açınızı anlatın. Uzlaşma getirebileceğiniz noktaları belirleyin.

Davranışların öncüllerini ve sonuçlarını gösterin:

Çocuklarınızın yapmak istedikleri ve sizlerin onaylamadığı her davranışın, öncesini ve sonrasını neden-sonuç ilişkisi halinde konuşun.

Çocuğunuza olumsuzu değil, olumluyu çağrıştırın:

Oyun legolarını sürekli dağıtan bir çocuğa “Hayır, legoları dağıtma.” yerine “Haydi, bana legolarla nasıl güzel oynadığını göster.” cümlesi ile olumlu yaşantı çağrıştırın.

Çocuğunuza duyguları ve ifade cümlelerini öğretin:

Çocuğunuzun dışadönük, bağımsız ve etkileşimi kuvvetli bir birey olarak yetiştirebilmenin en güzel yolu, çocuğunuza farkındalık kazandırmaktır. Duygularını ifade edebilen, başkalarının fikirlerine önem veren ve iletişimi kuvvetli bir çocuk, hayatta ne istediğini bilen ve empati kurabilen bir yetişkin olur.

İlgili yazı: Çocuklarınızı daha iyi tanımanın en iyi yolu: Birebir iletişim

Gözlemsel öğrenmeden yararlanın:

Çocuğunuzun yaş düzeyine uygun olarak, öğrenmesini istediğiniz becerileri siz gerçekleştirin. Unutmayın ki, çocuklar harika gözlemcilerdir.