CLEAR hedefler: İş birlikçi, Sınırlı, Duygusal, Değerlendirilebilir ve Düzeltilebilir
Hedefler belirlemek, kişisel ve profesyonel başarıya ulaşmak için önemli bir adımdır. Hedeflerinizi belirginleştirmek, planınızı oluşturmak ve başarıya ulaşmak için size gereken motivasyonu sağlar.
Geleneksel olarak SMART (Specific, Measurable, Achievable, Relevant, Time-bound) hedefleri kullanılsa da, son zamanlarda CLEAR (Collaborative, Limited, Emotional, Appreciable, Refinable) hedefleri de popülerlik kazanmaktadır. CLEAR hedefleri, daha esnek ve insan merkezli bir yaklaşım sunar. Bu yazıda, CLEAR hedeflerinin ne olduğunu, nasıl belirlendiğini ve başarılı bir şekilde nasıl uygulanabileceğini keşfedeceğiz.
CLEAR hedeflerinin bileşenleri
Collaborative (İş birlikçi)
Hedefler, tek bir kişinin çabalarıyla sınırlı kalmamalı; takım çalışması ve işbirliğini teşvik etmelidir. İşbirlikçi hedefler, bireylerin birlikte çalışarak daha büyük ve daha etkili sonuçlar elde etmelerine olanak tanır.
- Örnek: “Takım arkadaşlarımla birlikte projeyi zamanında tamamlamak ve her aşamada bilgi paylaşımı yapmak.”
Limited (Sınırlı)
Hedefler, belirli bir zaman dilimi ve kaynaklarla sınırlı olmalıdır. Bu, hedeflerin daha yönetilebilir ve ulaşılabilir olmasını sağlar.
- Örnek: “Önümüzdeki 4 ay içinde yeni yazılım modülünü geliştirmek ve test etmek.”
Emotional (Duygusal)
Hedefler, kişisel ve duygusal olarak önemli olmalıdır. Bu, motivasyonu artırır ve hedefe ulaşma sürecini daha anlamlı kılar.
- Örnek: “Toplum için anlamlı bir fark yaratmak amacıyla, gönüllü olarak haftada bir gün çevre temizliği etkinliklerine katılmak.”
Appreciable (Değerlendirilebilir)
Hedefler, küçük parçalara bölünebilir ve her bir parça değerlendirilebilir olmalıdır. Bu, ilerlemenin daha kolay izlenmesini ve hedefe ulaşmanın daha yönetilebilir olmasını sağlar.
- Örnek: “Her hafta bir bölüm tamamlayarak, üç ay içinde kitabımı yazmayı bitirmek.”
Refinable (Düzeltilebilir)
Hedefler, değişen koşullara ve yeni bilgilere göre düzeltilebilir ve esnek olmalıdır. Bu, hedeflerin daha gerçekçi ve uyarlanabilir olmasını sağlar.
- Örnek: “Projede ortaya çıkabilecek yeni gereksinimlere göre hedefleri düzenli olarak gözden geçirip güncellemek.”
CLEAR hedeflerinin belirlenmesi ve uygulanması
Adım 1: Hedefi belirleme
Hedeflerinizi belirlerken, iş birliği gerektiren ve sınırlı bir zaman diliminde tamamlanabilecek olanları seçin. Bu, hedeflerinizi daha ulaşılabilir kılacaktır.
Adım 2: Duygusal bağlantı kurma
Hedeflerinizin sizin için duygusal bir anlamı olduğundan emin olun. Bu, motivasyonunuzu artıracak ve hedefe ulaşma sürecinde sizi daha kararlı kılacaktır.
Adım 3: Hedefleri bölme ve değerlendirme
Hedeflerinizi küçük, yönetilebilir parçalara bölün. Her bir parçayı tamamladıkça ilerlemenizi değerlendirin ve gerektiğinde hedeflerinizi güncelleyin.
Adım 4: Esneklik ve düzeltilebilirlik
Hedeflerinizi düzenli olarak gözden geçirin ve gerektiğinde değişen koşullara ve yeni bilgilere göre düzeltin. Bu, hedeflerinizin daha gerçekçi ve ulaşılabilir olmasını sağlar.
CLEAR hedefleri, iş birliği, sınırlama, duygusal bağlantı, değerlendirme ve düzeltilebilirlik ilkelerine dayanır. Bu hedef belirleme yaklaşımı, daha esnek ve insan merkezli bir yöntem sunar. Hedeflerinizi belirlerken ve uygularken CLEAR prensiplerini dikkate almak, başarıya giden yolda size yardımcı olacaktır. İş birliği yaparak, hedeflerinizi sınırlayarak, duygusal olarak bağlanarak, değerlendirerek ve gerektiğinde düzelterek daha etkili ve anlamlı hedeflere ulaşabilirsiniz.
Bu yazıyı oluştururken, NASA’nın Jet Propulsion Laboratory’de çalışan ve Mars Science Laboratory’nin (Curiosity Rover) başarılı inişini sağlayan ekibin lider mühendislerinden biri olan Dr. Adam Steltzner’in ilham verici çalışmalarından ve CLEAR hedef belirleme modelinden esinlendim.
Kaynak: https://en.wikipedia.org/wiki/Adam_Steltzner
İlginizi çekebilir: GROW modeli düşünme yöntemi nedir, nasıl kullanılır?