Cinsel ilişkide rıza evettir, kararsız bir hayır değil
Bazı ebeveynlerin korkulu rüyasıdır çocuklarıyla “o malum konuşmayı”, yani cinsellikle ilgili o çok gerekli konuşmayı yapmak, çocukların nereden geldiği sorusuna yanıt vermek… Çocuklarını mantık, etik ve ahlak çerçevesinde bilgilendirmeyi alışkanlık haline getirmiş ebeveynler bile zaman zaman kaçar bu konuşmadan. Oysa, cinsel ilişki yaşının giderek düştüğü dünyada bu konuşma ne kadar erken yapılırsa o kadar iyi. Özellikle de taciz ve istismar vakalarının sıkça tartışıldığı bir toplumlarda “cinsel ilişkide rıza” tanımının olabildiğince erken ve net olarak yapılması çok önemli.
Ebeveynler de tamamen haksız değil elbette; çünkü bir çocuk için ne kadar detay fazla detaydır, bunu bilmek oldukça zor. Bazen ebeveyn bir konunun yüzeyini kaşıdığında, çocuğun iki yaşından beri elinde olan tabletten -çoğu yalan yanlış olan- ne kadar bilgi edinildiğini bilemeyebiliyor. Bu yüzden açık ve net olmak, her tür soruya yanıt vermeye açık bir portre çizmek çocuğun gelişigüzel internet sitelerinden önce ve daha çok size güvenmesini sağlar.
Kararsızlık, rıza gösterildiği anlamına gelmez.
İlaç klinik araştırmalarına katılanlar bilir: Gönüllü olacak kişiye bir Bilgilendirilmiş Olur Formu verilir, ilacın ve araştırmanın olası yarar ve risklerini okuyup anlaması, buna göre ilacı kullanıp kullanmamaya karar vermesi beklenir. Kişi, bilgilendirilmiş ve sorularını sormuş halde çalışmaya katılmaya karar verebilir. Daha önemlisi, istediği zaman fikir değiştirip çalışmadan ayrılabilir.
Cinsel ilişkide de durum farklı değil (form imzalama kısmı hariç). Cinsel ilişkide rıza, hayırın eksikliği ya da kararsızlığı değil, kesin ve net bir evet yanıtıdır. Aslında bu hayatın her alanında böyleyken, nedense konu seks olduğunda bu denli net açıklamalar yapmaktan kaçınılıyor. Oysa çocuklara öncelikle anlatılması gereken, kararsızlığın rıza anlamına gelmediğidir. Ayrıca çocuk ya da ergen, herhangi bir anda cinsel ilişkiden vazgeçme hakkına da sahip olduğunu bilmeli, kendi bedeni üzerindeki kararlarda çekingenlik göstermemeyi öğrenmelidir.
Çocuklar için cinsel eğitim
Çocukların cinsel eğitimi büyüdükleri ortama, dışarıdan gelecek haber ve bilgiye maruziyete, çocuğun kapasitesi ve merak derecesine göre çeşitli yaşlarda yapılabilir. Ancak, cinselliğin keşfedilmeye başlandığı 3-4 yaşlarından itibaren çocuklara en azından cinsel organları ve kadın-erkek farkını anlatmak yerinde olur. Uzmanlar, çocuklara hiçbir zaman “seni leylekler getirdi” gibi yanıtlar vermemek gerektiğini söylüyor. Ebeveynlere, basit fakat gerçek bilgilerle, ileride daha detaylı olarak anlatacaklarını söyleyerek soruları yanıtlamaları öneriliyor.
Cinsel ilişkide rıza tanımını erken yaşta yapmak, çocuğa kendi bedeninden sorumlu olduğu düşüncesini aşılamaya yarar. Ayrıca, rüştünü ispatladığında yasal olarak da kendisinden sorumlu olduğu, öncesinde ailenin sorumluluk taşıdığı düşüncesi çocukta yerleşir. Korku, tehdit ya da karar mekanizmasını etkileyici alkol gibi maddelerin ağır etkisi altında sağlıklı bir karar verilemeyeceği çocuğun aklına girmiş olur. En önemlisi de; çocuk, belli kıyafetlerin ya da belirsiz davranışların cinsel ilişkiye davet anlamına gelmediğini öğrenir.
Psikiyatrist Prof. Dr. Nevzat Tarhan, sağlıklı ve mutlu bireyler yetiştirmek ve özellikle cinsel istismar olaylarının önüne geçmek için çocuğa cinsel eğitim vermek gerektiğini vurguluyor. Tarhan’a göre, cinsel farkındalık kazanan çocuk, olası bir taciz durumunda durumun yanlışlığını daha erken kavrayıp, suçlu hissetmeksizin ailesini haberdar edebilir.
İlginizi çekebilir: Cinsellikle ilgili doğru bilinen yanlışlar
Kaynaklar:
Self
Rainn
The Affirmative Consent Project