Çıkma teklifi geri gelsin mi?

Kadın-erkek ilişkileri ve cinselliğe bakış açıları, Z kuşağı (1997-2012) ile Y kuşağı (1981-1996) arasında belirgin farklar gösteriyor. Bu iki nesil, toplumsal değişimler, teknolojiyle büyüme biçimleri ve kültürel normların evrimi gibi faktörlerle şekillendiğinden ilişkiler konusundaki yaklaşımları da önemli ölçüde farklılaşıyor elbet. Peki ya çıkma teklifi ne olacak? Tozlu sandıklara mı kaldıracağız artık bu sınırları belli ve tatlı arkadaşı?

Y kuşağı (Millennials) ve geleneksel bağlanma arayışı

Y kuşağı, sosyal medyanın doğuşuna tanıklık etmiş, fakat çocukluk ve gençlik dönemlerinde internetin bugünkü kadar yoğun olmadığı bir dünyada yetişmiştir. Bu yüzden, ilişkiler konusunda daha geleneksel bir yaklaşımı benimsedikleri söylenebilir. Cinsellik ve ilişkilerde, uzun vadeli bağlılıklar ve ciddi partnerlikler ön plana çıkıyor. Y kuşağının büyük bir kısmı evlilik ve birlikte yaşam gibi geleneksel ilişki normlarına halen bağlı kalıyor. Bu neslin özellikle ilk dönemlerinde, “önce kariyer, sonra evlilik” yaklaşımı öne çıkarken ilişkilerde romantik bağların, bağlılığın ve uyumun önemi vurgulanıyor. Örneğin, Y kuşağı mensupları genellikle “arkadaş kalma” ya da “çıkıp sonra arkadaş olarak devam etme” konusunda daha rahat değildir. Onlar için ilişkinin bitmesi, duygusal bir mesafenin de korunması anlamına gelir. Bu, cinselliğin de daha çok duygusal bağla anlam kazandığı bir durumu temsil eder.

Çıkma teklifi, Y kuşağının ilişkilerde geleneksel bağlanma arayışının önemli bir sembolü. Y kuşağı için “çıkma” ya da “çıkma teklifi” ilişkilere bir adım atmanın ve ciddi bir bağ kurmanın başlangıcını temsil ediyor. Yoksa temsil ederdi mi demeliyim 🙂 Bu teklif, bir ilişkinin sosyal statüsünü netleştirmek, partnerlerin birbirine olan ilgisini resmiyete dökmek ve çevreye “biz bir çiftiz” mesajı vermek amacıyla yapılırdı. Özellikle Y kuşağı döneminde, birinin “çıkma teklifi” yapması, flört sürecinin daha anlamlı hale geldiği ve ilişkinin yeni bir seviyeye taşındığının göstergesiydi. Benim de mensubu olduğum Y kuşağının gençlik ve çocukluk dönemlerinde çıkma teklifleri daha çok yüz yüze ve romantik jestlerle yapılırdı. Çiçeklerle, mektuplarla ya da doğrudan sözlü ifadelerle yapılan bu teklifler, ciddi bir adım olarak görülürdü. Bugün hala Y kuşağı bu tür sembollere değer verirken Z kuşağı için bu daha esnek ve dijital bir bağlanma şekline evrilmiş durumda. Esnek mi esnek 🙂

Çıkma teklifi sayesinde ilişkilerde netlik ve bağlılık arayışının önemi artarken Y kuşağı genellikle partnerlerinin hayatındaki “özel kişi” olma isteğini güçlü bir şekilde hisseder. Bu teklifin ardından çiftler genellikle ilişkilerini sosyal çevrelerinde daha görünür hale getirir, bu da ilişkiye toplumsal bir onay kazandırır. Ancak Z kuşağında bu sembolik jestler, yerini daha anlık ve dijital temaslara bırakmıştır. Flört uygulamaları, sosyal medya üzerinden tanışmalar ve yüz yüze gelmeden ilişkilerin başlaması gibi unsurlar, çıkma teklifinin eskisi kadar yaygın bir gelenek olmaktan çıkmasına yol açmıştır. Z kuşağı ilişkilerde net bir tekliften ziyade, daha doğal ve akışkan bir süreci tercih ederken, Y kuşağı hala “ilişkiye başlama” anını net bir şekilde işaretleyen bu teklifin değerini korur.

Z kuşağı: Bağlılık yerine esneklik ve deneyim

Z kuşağı ise ilişkilerde daha esnek ve deneyime dayalı bir yaklaşım sergiliyor demiştik. Bu nesil, cinselliğe ve ilişkilere daha açık, daha az etiketlenmiş ve daha bireysel bakıyor. Tinder, Bumble gibi flört uygulamalarının hayatlarının büyük bir parçası olması, ilişkileri ve cinselliği daha akışkan ve geçici kılabiliyor. “Bağlanmaktan korkma” veya “serbest ilişki” gibi kavramlar Z kuşağı için daha tanıdık hale gelmiş durumda.

Z kuşağı, cinsellik konusunda daha açık görüşlü ve tabulara karşı daha mesafeli. LGBTQ+ topluluğuna duyarlılık, cinsiyet rolleri ve cinselliğin akışkanlığı konusundaki farkındalıkları yüksek. Örneğin, Z kuşağı cinselliği, daha özgür bir şekilde ifade edebileceği bir alan olarak görüyor.  Bu durum, ilişkilerde daha çok bireysel özgürlüğün, kişisel sınırların ve karşılıklı rızanın önemsenmesini de beraberinde getiriyor.

Sosyal medya ve flört kültürü

Z kuşağı, sosyal medyanın merkezinde büyüdüğünden, ilişkilerinde görünürlüğe ve hızlı geri dönüşlere daha çok önem veriyor. Instagram’da çift olarak paylaşılan bir fotoğraf, ilişkiye dair “statü güncellemesi” niteliği taşırken, DM’den mesajlaşmalar ve flörtleşmeler Z kuşağı için oldukça doğal bir iletişim biçimi. Bir ilişki başlatmak için yüz yüze tanışmaya gerek duymayan bu nesil, romantizmi çevrimiçi platformlarda deneyimlemekten çekinmiyor. Bu durum, cinselliği de daha fazla dijital platformlara taşıyan bir anlayışa yol açıyor. Örneğin, sexting (cinsel içerikli mesajlaşma) veya sadece çevrimiçi flörtleşme, Z kuşağı için cinselliğin bir parçası haline gelmiş durumda. Y kuşağında bu tür dijital etkileşimler daha sınırlandırılmış ve mahrem alanlara yönelmişken, Z kuşağı için dijital flört kültürü, cinselliğin ifadesinin doğal bir uzantısı.

Z kuşağı, Y kuşağına göre ilişkilerde çok daha özgürlükçü bir tavra sahip. Cinsiyet rollerine meydan okuyan, etik olarak açık ilişkileri deneyimlemeye açık ve bireysel sınırları ön planda tutan bir ilişki anlayışları var. Kendi sınırlarını belirleme ve bu sınırların karşı taraf tarafından kabul edilmesini isteme, Z kuşağında çok yaygın. Y kuşağı ise bu konularda daha az deneyime sahip olduğundan özgürlük ve bağlılık arasındaki dengeyi kurarken zorlanabiliyor demek isterdim ama artık bizim nesilde de bu deneyim bir hayli yüksek. Bu nedenle de sınırları belirsizlik ilişkiler ve biz neyiz sorusunun eziklik olarak nitelendirildiği ilişki dinamikleri içinde sıkışmış durumdayız.

Sizlerde durum ne? Çıkma teklifi geri gelsin mi?

İlginizi çekebilir: Herkes için varsın ama kendin için yoksun

Aslı Yirsutimur
Merhaba ben Aslı! 1988’de İstanbul’da doğdum. Lisans hayatımı Ankara ve Almanya’da tamamladım. Ankara Üniversitesi Sosyal Antropoloji ve İletişim çift anadal mezunuyum. Almanya’da Avrupa Etnolojisi ... Devam