Hepimiz öğrendiğimiz yeni şeyleri ileride hatırlamamız gereken durumlar yaşıyoruz. Öğrenciyken derslerde öğrendiklerimizi, sınavda hatırlamaya çalışıyoruz. Yetişkin olduğumuzda ise öğrendiğimiz yeni şeyleri çalışırken, gönüllülük faaliyetlerinde bulunurken veya hobilerimiz için hatırlamaya çalışıyoruz.
İlgili yazı: Uyku kalitenizi arttırmak için yatmadan önce yapabileceğiniz sağlıklı aktiviteler
Araştırmalara göre pratik yapmak, öğrenmeyi kolaylaştırıyor. Yani bir şey üzerine çalışmak için ne kadar vakit harcarsanız, daha sonra bunu hatırlamanız daha kolay oluyor. Uykunun öğrenme üzerine etkilerini inceleyen araştırmalar ise bir konu üzerine çalıştıktan sonra uyuduğunuzda, edindiğiniz bilgileri daha kolay hatırlayabildiğinizi gösteriyor.
Peki bu ikisini birleştirince neler oluyor? Çalışma seansları arasında uyursanız, bunun öğrenmeye ve öğrendiğiniz bilgileri hatırlamaya bir etkisi olur mu?
Ekim 2016’da sonuçları Psychological Science dergisinde yayımlanan bir araştırma, bu soruya yanıt getirdi. Araştırma kapsamında katılımcılar üç gruba ayrıldı ve her birine Svahili dilinde 16 kelime verildi ve bu kelimelerin anlamlarını yazmaları istendi. Çalışma Fransa’da yapıldığı için katılımcılar da kelimelerin Fransızca anlamlarını vermeye çalıştı. Araştırma kapsamında katılımcılar ilk olarak her kelimeyle birlikte Fransızca karşılığını gördü. Ardından, önce listeyi görüp sonra kelimenin anlamını yazdılar. Her doğru yaptıklarında, o kelime listeden çıkarıldı. Her yanlış yaptıklarında ise doğrusu gösterildi ve bir sonraki tur için yeniden listeye eklendi. Araştırma, katılımcının 16 kelimenin her birine doğru yanıt vermesiyle sonuçlandı.
İlgili yazı: Bebeklikten olgunluk çağına uykunun evrimi
Bu sırada bir kontrol grubu kelimelere bir önceki akşam çalıştı ve uyuduktan 12 saat sonra laboratuvara gelmeleri istendi. Aynı şekilde bir hafta sonra ve altı ay sonra da gelmeleri istendi. İkinci grup ise uyku grubuydu. Onlar de kelimelere bir önceki akşam çalıştı ve uyuduktan 12 saat sonra laboratuvara gelmeleri istendi. Laboratuvarda bir kez daha çalıştılar ve daha sonra kelimelerin açıklamalarını vermeye başladılar. Üçüncü grup ise kelimelere sabah saatlerinde çalıştı ve 12 saat sonra laboratuvara uyumadan gelip teste katıldı.
İlgili yazı: Uyku öncesi anlatılan masallar çocukların beyin gelişimini olumlu etkiliyor
Araştırmanın sonunda, uyku grubunun uyumayanlara göre kelimeleri daha hızlı öğrendikleri ortaya çıktı. Uyku grubu, bir hafta sonra ve altı ay sonraki testlerde de en iyi sonuçları yapmayı başardı.
İlgili yazı: Günlük ne kadar uykuya ihtiyacımız var?
Uykunun, hafızanın güçlendirilmesinde çok önemli olduğu biliniyordu. Bu araştırmayla, çalışma için ayrılan vaktin zamanlamasının ne kadar önemli olduğu ortaya konmuş oldu. İkinci kez çalışmadan önce uyuduğunuz vakit, uykunun hafızanızı güçlendirmesine izin vermiş oluyorsunuz.
Kaynak:
Psychology Today