Çalışırken sosyal medyadan da uzak kalmak istemeyen bireyler, dikkat dağınıklığı tehlikesiyle karşı karşıya

Şu an bu yazıyı okurken bir taraftan gelen e-maillerinizi kontrol ediyor, durmadan çalan telefonunuzdaki Whatsapp mesajlarınızı kontrol etmeye çalışıyor, zaman zaman arka planda çalan müziğe odaklanıp sözlerini mırıldanıyor, bir taraftan da öğleden sonraya yetiştirmek zorunda olduğunuz dosyaları hazırlamaya çalışıyor olabilirsiniz.

Art arda okunduğunda zihinde büyük bir kaos görüntüsü yaratan bu kurgu, aslında bir çoğumuzun hiç de yabancı olmadığı günlük bir rutini anlatıyor. Peki, bu rutini sürekli hale getirmenin dikkat sürenizi gün geçtikçe daha çok azalttığını ve odaklanma becerilerinizi körelttiğinin farkında mısınız?

‘’Media multitasking’’ olarak adlandırılan ve bir işe odaklanmışken bir taraftan da internette ve sosyal medyada olan biteni takip etme davranışı olarak adlandırılan bu trend, henüz çok yeni olmasına rağmen, üzerine bir çok bilimsel çalışma yapıldı. Bu araştırmaların birinde, akademik bir metin okurken bir taraftan da arkadaşlarıyla mesajlaşmayı sürdüren öğrencilerin, okumalarını bitirme sürelerinin çok daha uzun olduğu ortaya çıktı. Aynı şekilde, dersleri bilgisayarı önünde açık olarak dinleyen öğrencilerin de ileriki zamanlarda dikkat dağınıklığı problemleri yaşadıkları görülüyor.

Central Connecticut Üniversitesi profesörlerinden Laura Levine, Bradley Waite ve Laura Bowman’ın yürüttüğü bir çalışmanın sonuçları ise, okuma yapmak için tablet ya da telefon kullanan öğrencilerin dikkat sürelerinin, kağıda basılmış metinleri okuyan öğrencilerinkine göre çok daha kısa olduğunu ve bu bireylerin daha dürtüsel olduklarını ortaya koydu.

Aynı çalışmada araştırmacılar, aynı anda birden fazla şeyle uğraşmanın dikkat dağınıklığına sebep olduğu sonucunun yanı sıra, en dürtüsel ve dikkati dağılan grubun dokunmatik cihazlar kullanan ve sosyal medya hesapları arasında sık sık geçiş yapan bireyler olduğu sonucuna vardılar.

Katılımcıların girdiği motor becerilerini ölçen, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğunu tanılamak için geliştirilmiş olan testin sonuçlarında ise medya kullanımı ve fiziksel dikkat dağınıklığı arasında herhangi bir ilişki bulunamadı. Yani, dikkat dağınıklığı davranışları değil, zihinsel süreçleri olumsuz olarak etkiliyor.

‘’Media multitasking’’ ve dikkat dağınıklığı konusunda yaşanan tartışmalar farklı soruların da ortaya çıkmasına zemin oluşturuyor. Dikkat dağınıklığı yaşayan bireyler mi sürekli farklı bir şeylerle oyalanma ihtiyacı duyuyor, yoksa aynı anda birden fazla şey yapıyor olmak mı dikkat eksikliğine sebep oluyor henüz açıklanabilmiş değil.