“Bugünlerde her yerde internet erişimi var.”
“En ücra yerlerde bile 3G bulabiliyorsunuz.”
Kulağa bir cep telefonu reklamından fırlamış gibi gelen bu cümleler, aslında yakınlarda bir ayını Moğolistan’ın geniş düzlüklerinde geçiren film yapımcısı Brandon Li’ye ait. Daha önce Türkiye ile ilgili “Turkish Fantasia” isimli bir tanıtım filmi çeken Brandon Li, bu sefer Moğolistan’da yaşayan göçebeleri anlatıyor. “Nomads of Mongolia” isimli kısa filminde bize, bu ülkenin düzlüklerinde asırlardır göçebe bir hayat yaşayan Kazakların hayatlarını anlatan Li, hepimiz için oldukça şaşırtıcı gerçekleri gözler önüne seriyor.
“Göçebelerin çoğu cep telefonuna sahip.”
Çünkü aileler, şehirde yaşayan çocuklarından ancak bu şekilde haberdar olabiliyor. Fakat göçebelerin hayatına giren modernitenin tek işareti cep telefonu değil. Filmin yapımcılarından Ansley Sawyer, çobanların at sırtında gitmektense motosiklet kullanmayı tercih ettiklerini belirtiyor ve göçebelerin çadırlarını da artık Jeepler ve kamyonetler kullanarak taşıdıklarını ifade edip ekliyor:
“Bir kartal avcısının daha iyi çekiş sağlamak için Rus marka Jeep’inin üstüne çıktığını ve Facebook’ta durum güncellemesi yaptığını gördüm. Bunu asla unutmayacağım.”
İlginizi çekebilir: Dünya sinemasından içinize umut ışığı serpecek 10 film
Fakat eski yaşam stillerinden bugüne kalanlar da az değil. Li, bununla ilgili şunları ifade ediyor: “Beni çok şaşırtan şeylerden biri, evcil hayvan olarak kartal beslemeleriydi. Göçebeler için bu oldukça normal; tıpkı dev bir muhabbet kuşu gibi…”
Öte yandan yaşam şekilleri modernleşmenin etkisiyle birlikte ne kadar değişirse değişsin, bu göçebe topluluk için asla değişmeyecek bir şey var: aile sevgisi.
Sawyer herkesin amacının aileyi desteklemek ve güçlendirmek olduğunu söylüyor. Ve bu kimsesiz Moğol steplerinin ortasında bu amacın, en az bir kartal bakışı kadar keskin olduğunu ekliyor.
Okuma veya çalışma amacıyla şehre giden genç aile üyelerinin dahi ailesiyle güçlü bağları var. Li bunu şöyle açıklıyor: “Moğolistan’ın kentli halkı, kendi göçebe tarihlerine hala güçlü bağlarla bağlılar. Bazıları çok gürültü olduğu için şehirlerde uyuyamadıklarını söylüyorlar. Şehre göç etmek, birçoğu için kalıcı bir durum değil.”
Fakat Kazak göçebeler için durum, ne yazık ki her zaman böyle olumlu değil. Sawyer, göçebelerin doğaya ve çevreye bağlı bir yaşam sürdürdüğünü ifade ediyor. Ancak yaşanmakta olan iklim değişikliği, bu insanların hayatlarını sürdürmelerini zorlaştırıyor. Li, Moğolistan’ın her geçen gün daha da kuraklaştığını, göçebelerin hayvanlarını otlatmak için yeşil alan bulmada zorlandıklarını ifade ediyor: “Bu ise onları yaşam şekillerini bırakıp şehre göçmeye zorluyor.”
Ayrıca Sawyer’ın ifadelerine göre; ağaç olmayan bölgelerde birçok aile, ısınmak için kömürü kullanıyor. Ne var ki, artan kömür fiyatları, ailelerin bölünmesinde başka bir etken olarak ortaya çıkıyor. Çünkü bu durum, ailelerin genç üyelerinin çalışıp para kazanmak için şehre gitmelerine yol açıyor.
Aşağıda Brandon Li’nin “Nomads of Mongolia” isimli kısa filmine yer verdik. Her ne kadar hiçbirimiz tam anlamıyla göçebelerin bu kırsal yaşam biçimlerini deneyimleme şansına erişemeyecek olsak da, bu kısa videoda aslında bu insanlarla birçok ortak noktamız olduğunu fark ediyoruz. İyi seyirler.
Kaynak:
upworthy.com
İlginizi çekebilir: Yaratıcılıkla ilgili ilham veren 5 film