Bitki çayı rehberi: Kışa hazırlanmak için A’dan Z’ye bitki çayları

Bitki çaylarının büyülü dünyasına hoş geldiniz. Hangi çay neye iyi gelir? Yeni tatlarla tanışmaya hazır mısınız?

Gevşemenize yardımcı olacak çaylar

Çay, gevşemenin odak noktası olarak yüzyıllardır kullanılmaktadır. Rahatlamak ve gevşemek için siz de bitkisel çay kullanabilirsiniz. Çayların rahatlatıcı özellikleri uykusuzluk veya huzursuz uyku gibi uyku bozukluklarında da yardımcı olabilir. Pek çok insan, gece uykuya dalmakta zorlanıyor, çünkü bir uyku bozukluğu ile uğraşıyorlar, hasta oluyorlar ya da günün sonunda rahatlayamıyorlar.

Kediotu çayı

Bu çay, daha hızlı uyumanıza ve daha iyi dinlenmenize yardımcı olabilecek güçlü, doğal yatıştırıcı özellikler sunar. Bu çay güçlü olabileceğinden dikkatli kullanın ve asla iki haftadan fazla bir süre tüketmeyin.

Nane çayı

Nane çayı, doğal olarak oluşan bir kas gevşetici olan mentol içerir. Nane çayı stresli bir günün ardından toplam vücut gevşemesini desteklemeye yardımcı olabilir.

Papatya çayı

Papatya çayı, yatıştırmaya ve sakinleştirmeye yardımcı olan favori çaylardan bir diğeridir. Pennsylvania Üniversitesi’nde yapılan bir araştırma, anksiyete bozukluğunun tedavisine yardımcı olabileceğini buldu. Aynı zamanda sağlıklı bir uykuya yardımcı olduğu için mükemmel bir uyku öncesi çayıdır.

Limon otu çayı (Lemon Balm)

Limonlu otu çayı, bir stres hormonu olan kortizolü azaltmak için çalışır ve gün içinde içmek isterseniz, uykuya neden olmaz. 

Çarkıfelek çayı (Passionflower)

Çarkıfelek çayı, kaygılara karşı yardımcı olan ve daha huzurlu bir şekilde uyumanıza yardımcı olabilecek flavone chrysin‘i içerir.

Bağışıklık sistemine destek olan çaylar

Düzenli olarak çay içmeyen insanlar bile, bağışıklık sistemi söz konusu olduğunda çayın sunduğu olumlu etkileri bilir. Bu yüzden çoğumuz hava değişimini hissettiğimizde ve içimiz soğuduğunda sıcak bir fincan çay içmeyi tercih ediyoruz.

Tulsi çayı

Tulsi çayı, Ayurveda’da çok kullanılan çaylardan biridir. Hastalıklar sırasında ve sonrasında bağışıklık sistemini güçlendirmek için, kısmen de antifungal ve antibakteriyel özellikler sunduğu için kullanılır. Çayın tıbbi özellikleri, soğuk algınlığı veya griple erken vedalaşmanıza yardımcı olur.

Karahindiba çayı

Karahindiba çayı, toksinleri yok etmeye ve bağışıklık sistemine enfeksiyonlara karşı yardımcı olan antioksidanlar açısından zengindir. Karahindiba çayı ayrıca sisteminizi temizlemenize ve daha hızlı sağlıklı hissetmenize yardımcı olabilecek güçlü diüretik özelliklere sahiptir.

Ginseng çayı

Ginseng çayı, genel sağlığı artırmak için Asya’da yüzyıllardır kullanılmaktadır. Bu çay, beyaz kan hücrelerinin üremesini destekler ve soğuk algınlığı veya gribi daha kısa sürede iyileştirmek üzere virüslerin çoğalmasını önler.

Meyankökü çayı

Meyankökü çayının, herkese hitap etmeyecek tuzlu, ekşi, tatlı ve acı bir lezzet karışımı vardır. Tadına dayanabilirseniz, bu bitkisel çay, gripten kaynaklanan ağrılarınıza yardımcı olabilecek güçlü anti-enflamatuar özellikler sunar.

Ağrı ve acıyı azaltmaya yardımcı olan çaylar

Alternatif olarak, birçok bitki çayı, olumsuz yan etkileri olmadan ağrıyı azaltmaya yardımcı olabilecek özelliklere sahiptir. Araştırmalar devam ederken, kapsaisin, söğüt kabuğu ve boswellia gibi bileşenlerin ağrıları hafifletmeye yardımcı olabileceğini gösteren çalışmalar yapılmıştır. Bitkisel çaylar güçlü maddeler içerebildiğinden, tüketmeden önce herhangi bir ağrı kesici ilaç alıyorsanız doktorunuza danışmanız önemlidir.

Zerdeçal çayı

Zerdeçal çayı, artrit, fibromiyalji ve migren gibi hastalıklardan kaynaklanan ağrı ve acıları yatıştıran anti-enflamatuar özelliklere sahiptir. Ayrıca, küçük ağrıları ve spor salonunda yapılan sert egzersizlerden kaynaklanan ağrıları veya menstrüel krampları hafifletmek için kullanılabilir.

Kronik hastalıkların önlenmesine yardımcı olabilecek çaylar

Bitki çayları, vücuttaki serbest radikalleri yok etmeye ve oksidatif stresi önlemeye çalışan antioksidanlar bakımından oldukça yüksektir. Çay ayrıca, kanser olasılığını düşürdüğü gösterilen polifenolleri de içerir. Çaylar, sıklıkla Asya’da yüksek tansiyon ve diyabet gibi kronik hastalıklarla mücadele etmek veya bunları önlemek için kullanılır.

Çalışmalar, bitki çaylarında pozitif sağlık yararlarının nedeni olarak bulunan polifenolleri, flavonoidleri ve tanenleri işaret etmektedir. Polifenoller kan basıncını düşüren, kolesterol seviyelerini düşüren ve kan pıhtılarını önleyen arterleri genişletmeye çalışır.

Ebegümeci çayı

Polifenoller meyvelerden ve sebzelerden gelir, bu nedenle çayınız ne kadar renkli olursa o kadar fazla polifenol vardır. Ebegümeci çayı, mineraller ve C vitamini bakımından zengin, koyu kırmızı bir çaydır. Ebegümeci çayının içinde LDL kolesterolü düşürdüğü, kalp hastalıklarını ve kanseri önlediği ve E. coli gibi bakterilerle savaştığı bilinen polifenoller vardır.

Rooibos Çayı

Rooibos çayı, yalnızca Güney Afrika’nın Cederberg Dağları’nda toplanır. Çay, kırmızı çalı bitkisinden çay yapraklarının sıcak suda ısıtılmasıyla demlenir. Rooibos çayı yeşil çaydan %50 daha fazla antioksidan içerir ve bu da serbest radikallerin zararlı etkilerini önleyebilir. Bu antioksidanlardan biri, kan şekeri sıçramalarını önleyebilen aspalatindir; bu çay, diyabet veya kalp hastalığı olan insanlar için iyi bir seçimdir.

Sindirim sisteminize destek olabilecek çaylar

Çay, sindirim sisteminiz için faydalıdır çünkü gazı emebilir, tüm sindirim sistemine hizmet eden kan akışını iyileştirebilir ve mide ve hazımsızlığa neden olabilecek serbest radikalleri ortadan kaldırabilir. Bitki çayları, hem mide kaslarını hem de yemek borunuzdaki kasları güçlendirebilecek, asit reflü ve mide ekşimesi semptomlarını azaltabilecek fenollere sahiptir. Çaylar ayrıca sindirim sisteminizin besin maddelerini daha kolay emmesini sağlar.

Zencefil çayı

Zencefil, vücudunuzun yiyecekleri parçalamasına yardımcı olan tükürük gibi sindirim sularını uyarmaya yardımcı olan gingerol ve shogaol fenollerini içerir. Zencefil çayı mide bulantısını tedavi etmek için kullanılır.

Sindirime yardımcı olmak için, yemekten önce veya yemek sırasında küçük bir bardak içilmelidir. 

Papatya çayı

Bu çayı yeniden anacağım, çünkü sakinleştirici etkileriyle sağlık açısından potansiyel yararları var. Papatya sakinleştirici etkisiyle midenizi yatıştırır, krampları rahatlatır ve mide ekşimesi semptomlarını hafifletir.

Chai çayı

Chai çayı, kakule, karabiber, zencefil, tarçın ve sindirimi güçlendirmeye yardımcı olduğu kanıtlanmış karanfil gibi baharatlar içerir.

Beyin fonksiyonlarına destek olan çaylar

Sağlık yararları elde etmek için hasta olduğunuzda sadece bir veya iki bardak çay içebilirsiniz; ancak, beynin gücünün artırmasını istiyorsanız, düzenli olarak çay içmeniz gerekir. Bitkisel çayların beyin fonksiyonlarını iyileştirmesinin ana yolu, beyne giden kan akışını artırarak sağlıklı bir zihin için besinleri ve gerekli oksijeni sağlamaktır.

Zencefil kökü çayı

Zencefil kökü çayının anti-enflamatuar özellikleri, baş ağrısı ve migrenlere neden olabilen kimyasal prostaglandin’i inhibe ettiği için daha az baş ağrısı anlamına gelir. Zencefil kökü çayı beyne giden kan akışını artırır ve daha iyi odaklanma sağlar. Ayrıca doğal antioksidanlar serbest radikalleri azaltarak beyin sağlığını korur.

Limon otu çayı (Lemon Balm)

Newcastle Üniversitesi’nde yapılan bir araştırma, limon otunun sinir sinyallerini kontrol eden ve yayan enzimleri ve reseptörleri uyarmak için kullanılabileceğini göstermiştir.

Ginkgo biloba çayı

Bu çay, beyninize kan akışını iyileştirir ve yüksek antioksidan konsantrasyonundan dolayı sinir hücresi işlevlerini iyileştirir. Bu çay aynı zamanda sağlıklı ve genç ila orta yaşlı insanlarda hafıza gelişimini desteklemek için de öneriliyor. Ginkgo biloba’nın, Parkinson gibi nörolojik hastalıklara bağlı olan beyindeki alüminyum klorürü azalttığı gösterilmiştir.

Beslenmede her şeyde olduğu gibi, bitki çaylarında da çocuklar, yaşlılar ve kronik rahatsızlıkları olanlar mutlaka önce doktoruna danışmalı.

Güncel paylaşımlarım ve yeni günlük bilgiler için Instagram hesabıma bakabilirsiniz.

Referanslar:
Front Pharmacol. 2017; 8: 472., Published online 2017 Jul 18. doi: 10.3389/fphar.2017.00472, Cellular and Molecular Targets of Menthol Actions
Murat Oz,Eslam G. El Nebrisi, Keun-Hang S. Yang, Frank C. Howarth, and Lina T. Al Kury
Amsterdam JD, Yimei L, Soeller I, et al. A randomized, double-blind, placebo-controlled trial of oral Matricaria recutita (chamomile) extract therapy for generalized anxiety disorder. Journal of Clinical Psychopharmacology. , 2009, ;29(4):378–382.
Cleveland Clinic, Beyond Superfoods: 6 Health Boosting Teas
Neuropsychopharmacology. 2003 Oct;28(10):1871-81., Modulation of mood and cognitive performance following acute administration of single doses of Melissa officinalis (Lemon balm) with human CNS nicotinic and muscarinic receptor-binding properties., Kennedy DO, Wake G, Savelev S, Tildesley NT, Perry EK, Wesnes KA, Scholey AB.

İlginizi çekebilir: Arılar bağışıklığınızı artırsın: Propolis mucizesiyle tanışın

Deniz Alayat ICF Bütünsel Yaşam Koçu & IIN Sağlık Koçu
Ben Deniz, Bütünsel Beslenme ve Sağlıklı Yaşam Koçu’yum. 2016 yılının sonuna doğru bir anda kendimi çok halsiz hissetmeye başladım. Bir hafta önce günde 30 ... Devam