dummy

Bilinçli farkındalık ile harcama davranışlarını kontrol etmenin yolları

Tatilden döndüğünüzde siz de harcamalar konusunda ipin ucunu biraz kaçırdığını düşünerek ayın sonunu nasıl getireceğine dair endişe yaşayanlardan mısınız? Zaman zaman hepimizin harcamalarımızı kontrol edemediğimiz, dışarıda fazla yediğimiz, arkadaş buluşmalarında ipin ucunu kaçırdığımız, ev için alışveriş yapasımızın tuttuğu anlar olabiliyor. Finansal dengelerimizi koruyabilmek ve bütçemizi akıllıca yönetebilmek oldukça zor beceriler olmalarının yanı sıra kendimizi iyi hissetmek ve gelecekle ilgili endişe yaşamamak için en çok ihtiyaç duyduğumuz şeylerin de başında geliyor. Her durumda olduğu gibi harcamalarımız konusunda da bilinçli farkındalık ile ilerlemek, tüketim kültürünün ve harcamanın takdir edildiği bir dünyada daha kontrollü davranmamızın ve tasarruf etmemizin en önemli gerekliliklerinden.

dummydummy

Harcamalarınız konusunda bilinçli farkındalık ile hareket etmek, parayla olan ilişkinizi yeniden gözden geçirmenize, harcama alışkanlıklarınızın kişisel değerlerinizle ne kadar örtüştüğünü değerlendirmenize ve harcamalarınızı toplumun dayattığı kurallara değil kendi zevk ve isteklerinize göre tekrar şekillendirmenize yardımcı olacak.

Harcamalarınız konusunda bilinçli farkındalık zemininde hareket edebilmek için önce, harcama alışkanlıklarınızın altında ne gibi motivasyonların yer aldığını çok iyi analiz etmeniz gerekiyor.

Fırsat – maliyet dengesini kuramamak

Her seçim bir vazgeçiş demektir. Paramızın sınırlı, seçeneklerin sınırsız olduğu bir dünyada herhangi bir şeyi satın almak için para harcadığımızda, teknik olarak kalan seçeneklerden herhangi birini alma ihtimalimizi yok etmiş oluyoruz. Bu açıdan bakıldığında, örneğin bir araba satın alırken bu araba için harcadığımız parayı kullanabileceğimiz diğer şeylerin neler olduğunu, daha faydalı, işe yarar ve ihtiyacımızı karşılayan şeyler olup olmadığını göz önünde bulundurmamız gerekiyor.

Zihinsel hesaplama yanılgıları

Zihinsel hesaplama dediğimiz şey aslında adından da anlaşılabileceği gibi, sahip olduğumuz parayı yiyecek, kıyafet, kira, okul masrafları, eğlence gibi kalemlere bölmeyi içeriyor. Elimizdeki paranın tamamının farklı giderlerimizin tamamını kapsaması gerektiğinin farkında olmadığımızda, büyük resmi görmekte zorlanabiliyor ve harcamalarımızı dengelemekte zorluk çekebiliyoruz. Borçlu olduğumuz halde keyfi harcamalar yapmak ya da bir şekilde elimize ekstra para geçtiğinde bununla kredi kartı borcumuzu ödemek yerine kendimizi ayakkabı alarak ödüllendirmek zihinsel hesaplama yanılgılarının en iyi örneklerinden.

Özel günler

Özel günlerde hepimizin harcamalarının ucunu kaçırdığı bir gerçek. Yeni yıl, tatiller, doğum günü, yıldönümü gibi günlerde normalden daha fazla harcama alışkanlığı, yılda ortalama 5 özel gün kutladığınızı düşünürseniz, bütçe dengenizi olumsuz etkileyebilecek faktörlerden biri. Özel günlerde yaptığınız fazla harcamaların bütçe dengenizi bozmaması için bu tarz günlerde harcayabileceğiniz parayı ayrı bir hesapta tutmayı deneyebilirsiniz.

Anlık hevesler

Para harcarken zaman zaman gelecekten çok şimdiki ana yatırım yapmayı tercih edebiliyoruz. Özellikle belirsizliğin hakim olduğu şu dönemde paramızı ev, araba, birikim hesabı gibi geleceğe yönelik yatırımlarda değerlendirmek yerine bize anlık olarak haz verebilecek kıyafet alışverişi ya da tatil gibi durumlar için kolayca harcayabiliyoruz. Anlık hazlar için uzun dönem yatırımlar yapmayı ertelemek, daha fazla harcamamıza neden olan faktörlerden biri.

Nakit para yerine kredi kartıyla harcama yapmak

Son zamanlarda satın aldığınız şeyleri düşünün. Kredi kartı kullanmak yerine nakit para harcamış olsaydınız paranızı bu kadar kolay harcayabilir miydiniz? Yapılan araştırmalar, nakit parayla harcama yaparken karar almamızın kredi kartıyla harcama yaparken karar almamızdan çok daha uzun sürdüğünü ve nakit harcamalarımızda kredi kartı kullanırkenki kadar rahat olmadığımızı gösteriyor. Kredi kartıyla harcarken bu kadar hızlı karar vermemizin ve uzun süre düşünmeden hareket etmemizin sebebi, satın alma hazzını yaşayıp, para verme zorluğunu yaşamamamız. Bu nedenle harcamalarınızı kontrol altına almak istiyorsanız, kredi kartı kullanmayı bırakmanızı ya da minimuma indirmenizi öneriyoruz.

‘Battı balık yan gider’ düşüncesi

Çok fazla harcama yapıp, içinden çıkamayacağımız bir borç batağına girdiğimizde daha fazla harcama eğiliminde olabiliyoruz. Örneğin, kredi kartı borcunuz 10.000 TL’yken bir yemeğe 100 TL vermek o kadar da zor görünmezken, 1000 TL’lik bir borcun üzerine 100 TL daha harcama yaparken iki kere düşünebilirsiniz. Özellikle kredi kartı kullananlar için oldukça tanıdık olduğunu düşündüğümüz bu his, yüksek borç altına girmenin harcama davranışımızı nasıl yönlendirdiğinin bir göstergesi.

İradeyi kontrol edememek

İrade en basit haliyle, dürtüsel davranışlarımızı bilinçli şekilde kontrol edebilme becerisi olarak tanımlanabilir. İçsel bir kaynak olan irade ortadan kalktığında, daha dürtüsel davranma eğiliminde olabiliyor ve arzularımızı, isteklerimizi ve açlığımızı bastırmak için uzun vadede pişmanlık getirebilecek adımlar atabiliyoruz. Alışveriş merkezlerinde sürekli olarak müzik çalması ya da ekranlarda görüntülerin olması da irade gücümüzü zayıflatarak ve dikkatimizi dağıtarak daha fazla satın almamızı sağlama araçlarından biri.

Alışverişi terapi olarak görmek

Çevrenizde mutsuzluklarını, huzursuzluklarını, üzüntülerini ve boşluklarını alışveriş yaparak bastırmaya çalışan, alışverişin terapi gibi olduğunu söyleyen birileriyle mutlaka karşılaşmışsınızdır. Kişinin kendini iyi hissetmemesi, o anda iyi hissedebileceği en kolay yola başvurmasını tetikleyebiliyor. Bu anlamda alışveriş yapmak, satın almak ve bir şeylere sahip olma hissi kişilerin kendilerini yeterli ve iyi hissetmelerine yardımcı oluyor.

Alışveriş bağımlılığı

Bir tür dürtü kontrol bozukluğu olan alışveriş bağımlılığı, toplumdaki her yüz bireyden en az beşinin sahip olduğu bir problem. Fazla şey satın almak ve bunu sık sık yapmakla kendini gösteren alışveriş bağımlılığı, bireyi ihtiyacı olmayan, bütçesinin çok üstünden harcamalar yapmaya teşvik ediyor. Alışveriş bağımlılığı olan kişiler bir şeyler satın almayı işlerinin ve ilişkilerinin önüne koydukları için yaşamlarını sürdürmekte maddi ve manevi pek çok zorlukla karşı karşıya kalabiliyorlar. Alışveriş bağımlılığından kurtulmanın en kolay yolu öncelikle satın alma davranışlarında bir problem olduğunu fark etmeyi ve yoğun olarak alışveriş yapılan zamanlarda yaşamlarında neler olup bittiğini takip etmeyi gerektiriyor.

Kendi kendini haklı çıkarma isteği

İnsan, doğası gereği kararlarının doğru olduğu konusunda kendisini ve çevresindekileri ikna etme eğiliminde olan bir varlık. Anlamlandırmak içsel bir motivasyonumuz olsa da, çeşitli sebeplerden dolayı haklı olduğumuzu düşünmemiz her zaman haklı olduğumuz anlamı taşımıyor. ‘İndirimdeydi’ ya da ‘ihtiyacım vardı’ gibi bahaneleri kullanarak gereksiz yere para harcamamızın sebebi aslında sadece suçluluk duygumuzu bastırmak.

Harcama alışkanlıklarını bilinçli farkındalık ile dönüştürmenin yolları

Bilinçli farkındalık ile harcama, harcadığınız her kuruşu kişisel değerlerinizin bir uzantısı olarak değerlendirmenizi; toplumun size sahip olmanız gerektiğini söylediklerini değil, sevdiğiniz şeylere odaklanmanızı sağlayan; ve bireysel bir finansal değer yaratmanızı öğütleyen bir yaklaşım. Bilinçli tüketim, bazen hiç para harcamamayı seçmek; kaliteli, iyi hazırlanmış ürünlere daha fazla harcamayı tercih etmek ve kapitalizmin değerinden fazla fiyatlarla etiketlendirdiği ürünlere daha az harcamayı benimsemek anlamına geliyor.

Paranızı bilinçli bir şekilde kullanmak sadece iyi hissetmek için harcamayı değil, harcama konusunda farkındalıklı bir bakış açısı geliştirmeyi gerektiriyor. Daha bilinçli bir tüketici olmak için;

Yerel üreticileri ve markaları tercih edin

Tüketim kültüründe ulaştığınız mallar ve hizmetler ne kadar az aracıyla size ulaşıyorsa, sürecin nasıl işlediğini o kadar iyi takip etmeniz, dolayısıyla da üreticiden satışçıya kadar herkesin hakkı olanı aldığından emin olmanız anlamına geliyor. Yerel üreticilerden ve markalardan ürün satın almak, işini tutkuyla yapan kişileri desteklemenizi de sağlayacağı için çok daha kaliteli şeylere çok daha uygun fiyatlara sahip olmanızı sağlayacaktır.

Kendinize bir bütçe haritası oluşturun

Kazancınızın, gelirinizin ve giderlerinizin ne durumda olduğunu devamlı olarak takip etmek ve önceliklerinizi belirlemek, harcama konusunda çok daha bilinçli ve farkında hareket etmenize yardımcı olacaktır. Harcamalarınızı daha kontrollü hale getirmek için Japonların bütçe ve tasarruf sanatı Kakeibo’dan faydalanabilirsiniz.

İlginizi çekebilir: Kakeibo: Japon bütçe ve tasarruf sanatı

Parayla ilgili duygularınızı kontrol etmeyi öğrenin

Eğer para, gelir-gider dengenizi ne kadar koruyabildiğinizden bağımsız olarak sizin için bir endişe kaynağıysa, bu endişeniz üzerinde çalışmanız gerekir. Finansal konulardaki endişe ve korkularınızla yüzleşmek için geçmişte, şu anda ve gelecekle ilgili konularda parayla olan ilişkinizin nasıl bir rol üstlendiğini fark etmeye çalışın. Parayla olan ilişkinizi fark ettiğinizde ve değiştirmek istediğiniz şeyleri iyi anlayıp gerekli adımları attığınızda finansal konuları çok daha iyi yönetebildiğinizi fark edeceksiniz.

İlginizi çekebilir: Şimdiki anda olmanın sihirli anahtarı: Bilinçli farkındalık teknikleri ve anda olma pratikleri

Uplifers: Kaliteli ve mutlu yaşam koçunuz!

Anne evi rahatlığında seçimler: Anneler Günü’ne özel içinizi ısıtacak hediye önerileri

“An-ne”; iki hecesine dünyaları sığdıran; güven, sıcaklık, huzur, sevgi ve daha nice güzel duyguyla bizleri kucaklayan, yorgun günlerin ilacı, mutlu anların ortağı, düştüğümüzde koştuğumuz, sevincimizi ilk paylaştığımız o eşsiz kahraman. İki hece ama içinde bir ömür saklayan… Anne demek bir evin kalbi demek, sevgiyle hazırlanmış sofralar, kahve fincanında biriken mutlu anılar, bir koltukta kurulan huzur, sıcak bir evin rahatlığı demek. Çünkü bir annenin dokunduğu her şey, dünyayı biraz daha yaşanır kılar. İşte bu yüzden Anneler Günü yaklaşırken bu yıl onlara sadece bir hediye değil, hissettirdikleri o tarifsiz sıcaklığı, huzuru, ‘anne evi rahatlığını’ hediye etmek gerek. Ne de olsa her şeyin en iyisini, güzelini, rahatını, konforlusunu hak eden onlar.



Geçmişten günümüze dönüşümler geçirmiş olsa da bu özel ve anlamlı günün değişmeyen en önemli özelliği, kalbimizde ayrı bir yeri olan annelerimizi onurlandırmak için bir fırsat sunuyor oluşu. Şüphesiz ki annelerimizin bize kattığı güzellikleri bir güne sığdırmak mümkün değil ama bu özel günde özenle seçeceğimiz küçük bir hediye, onların bizim için ne kadar değerli olduğunu hissettirmek için şahane bir fırsat olabilir. Önemli olan, seçtiğimiz hediyeye sevgimizi katmak; tıpkı onların her lokmaya, her bakışa kattığı sevgi gibi. İşte birkaç sıcak öneri:

‘Anne kucağı’ gibi: Konforu eve taşıyacak hediyeler

Anne kucağının o benzersiz sıcaklığı, en zor zamanların bile en güzel ilacı değil mi? Ve evet aslında hiçbir hediye tam anlamıyla o sıcaklığı vermeye yetmez ama yine de biraz da olsa yaklaşabilir. Film keyfi için sıcacık ve yumuşacık bir battaniye, polar bir sabahlık, rahat terlikler, evin her köşesini anne sıcaklığına büründürecek ev tekstili ürünleri, yastıklar, kırlentler ve çok daha fazlası ile annelerinize bu Anneler Günü’nde huzur ve konforu hediye edebilirsiniz.

‘Anne eli değmiş’ gibi: Kişisel bakım ürünleri

Annelerimizin dokunduğu her yeri güzelleştirdiği aşikar… ‘Anne eli değmiş gibi’ dendiğinde her ne kadar lezzetli yemekler akıllara gelse de, bir atkının düğümünde, bir buklenin düzeltilmesinde de aynı özen var. Bazen son bir anne dokunuşu her şeyi bambaşka yapabilir. Annenizin kendisine de en az başkalarına gösterdiği kadar şefkatle ve özenle yaklaşması için kişisel bakım ürünlerinden şahane hediyeler seçebilirsiniz. Parfümler, cilt bakım ürünleri, saç şekillendiriciler, makyaj setleri ve çok daha fazlası bu özel günde annenizin yüzünde güller açtırabilir.

‘Annemin tarzı’ gibi: Zamansız, şık ve özel parçalar

Bazı parçalar vardır, bize hep annemizi hatırlatır. Onun yıllardır severek taşıdığı bir fular, özel günlerde takındığı bir broş ya da gençliğinden kalma bir ceket… Şimdi, o hatıraların yanına çok daha özellerini eklemenin tam zamanı. Zarif elbiseler, şık altın takılar, birbirinden güzel aksesuarlar, rahat ayakkabılar, yazlık kombinlerini tamamlayacak parçalar ve çok daha fazlası Anneler Günü’nde harika hediyelere dönüşebilir.

‘Anne sofrasından fırlamış’ gibi: Sofralara renk ve lezzet katan detaylar

Anne sofrası; her tabakta ayrı bir hikaye, her kasede ayrı bir emek ama hepsinde aynı lezzet. Kimi zaman dört gözle beklenen bayram sofralarının, kimi zaman okuldan eve dönüşte karşılayan leziz yemeklerin yıldızı annelerin sofralarını daha da güzelleştirecek, mutfakta geçirdikleri zamanları kolaylaştıracak pratik ve şık ürünler harika hediyeler olmaz mı? Şık yemek takımları, renkli masa örtüleri, kahve makineleri, mutfak robotları, airfryer’lar ve çok daha fazlası tek bir tık uzağınızda.

Pazarama’da ‘anne evi rahatlığında’ alışveriş

Annenize hissettirmek istediğiniz tüm bu duygular, bir hediyeye sığabilir mi? Belki tam olarak değil, ama Pazarama’da, onun kalbine dokunacak seçenekler sizi bekliyor.

Pazarama, binlerce ürün seçeneği, avantajlı fiyatlar, çok kanallı erişim imkanı ve güvenli ödeme alternatifleriyle size anne evi rahatlığında bir alışveriş deneyimi sunuyor. Bir hediye seçin, içine sevginizi katın ve annenize onu ne kadar çok sevdiğinizi bir kez daha gösterin. Aradığınız her şey Pazarama’da.

Ayrıca Anneler Günü’ne özel şahane kampanyalar da sizi bekliyor. Pazarama üzerinden yapacağınız 750 TL ve üzeri alışverişlerde geçerli “HEDIYE125” kupon kodu ile 125 TL indirim fırsatı yakalayabilir, eğer Pazarama Plus üyesi iseniz aynı tutardaki alışverişleriniz için “PLUS200” kupon kodunu kullanarak 200 TL’lik özel indirimden faydalanabilirsiniz. Hepsi ve daha fazlası için hemen tıklayın, tam anneme göre’ diyeceğiniz hediyeleri kaçırmayın.  Her şeyin en iyisini hak eden anneler için, bu Anneler Günü’nde sadece bir hediye değil, bir “teşekkür” armağan edin.

*Bu yazı Pazarama katkılarıyla hazırlanmıştır.

İlgili Makale
whatsapp