X

Bilim, empati genlerini bulmaya bir adım daha yaklaştı

Empati yani kendini diğerinin yerine koyabilme, insanların yaş ilerledikçe geliştirdiğini düşündüğümüz bir özellik. Zeka gibi doğuştan geldiğini düşünmediğimiz empatinin bizde yeterince olmadığını hissettiğimizde genelde kendimizi suçluyoruz. Empatiden yoksun olmayı kişisel gelişimimiz adına bir başarısızlık olarak görüyoruz. Oysa geçtiğimiz aylarda yapılan bir çalışma sayesinde artık biliyoruz ki, insanlar arasındaki empati seviyelerinin farklılığı büyük ölçüde genlerimize dayanıyor.

Empati türleri ve ölçümü

Öncelikle, empati hakkında kısa bir bilgi vermek gerek. Empati ikiye ayrılıyor: Bilişsel ve duygusal empati. Diğerlerinin duygu ve düşüncelerini sezebilmek bilişsel empatiye işaret ederken, bu gözlemlere karşı harekete geçenler duygusal empatiye sahip olarak değerlendiriliyor. Empati yeteneğinin ölçümünde genellikle kişilerin kendi verdikleri test yanıtları değerlendiriliyor. Örneğin, kişi “iletişime geçtiğim kişiye bağlı olarak davranışlarımı değiştirebilirim” sorusuna evet derken dürüst ise, bu her iki empati çeşidine de sahip olduğunun bir göstergesi oluyor.

Genetik bilimi yıllardır otizm genleri, kanser genleri gibi bir rahatsızlığın ortaya çıkmasına neden olan genleri araştırırken, psikolojiye biraz daha yatkın bilim insanları empati konusunda çalışmalarını sürdürüyordu. Cambridge Üniversitesi ve başka merkezlerin işbirliğiyle yapılan ve Translational Psychiatry dergisinde yayınlanan çalışma, empati genlerini ortaya çıkarmak adına bir adım attı.

Çalışma, 46861 katılımcıdan alınan DNA örnekleri ve onlara yapılan anketler sayesinde empati üzerine şimdiye kadar yapılmış en kapsamlı bilimsel çalışma ünvanını kazandı. Çalışma, kadınların erkeklere oranla daha üstün empati yeteneğine sahip olduğu, yetişkinlerin gençlere oranla daha empatili olduğu gibi sonuçlar ortaya kondu. Bunlar, empati üzerine daha önce yapılmış araştırma sonuçlarıyla da uyumlu.

Tek bir “empati geni” yok

Bunlara ek olarak, bilimsel açıdan önemli olarak değerlendirilen bir sayısal sonuç da elde edildi. DNA farklılıklarının, empati seviyelerinde yüzde 11 oranında etkili olduğu iddia ediliyor; ancak bunun nedeni kesin olarak bilinmiyor. Yine de, en azından iki genin empati seviyesi üzerinde etkili olduğu bulundu: Sinir hücrelerinin gelişimini etkileyen SEMA6D ile deri, kan damarları ve bağ dokudaki liflerin oluşumuna yardımcı olan FBN2. Bu genlerdeki hangi farklılıkların empatiyi hangi şekilde etkilediği ise halen araştırılıyor.

Çalışmada yer alan bilim insanlarından Prof. Thomas Bourgeron, bu bulguların bilimin doğru yönde ilerlediğine işaret ettiğini söylüyor. Bourgeron’a göre, empati gibi karmaşık özelliklerde birden fazla genin farklı rolleri olabilir. Bu da, o rollerin neler olduğunu ortaya çıkarmayı zorlaştırıyor. Bu nedenle çok daha fazla katılımcı ile daha geniş kapsamlı çalışmalara olan ihtiyaç sürüyor.

 

İlginizi çekebilir: Yavaş yavaş kaybetmeye başladığımız bir beceri: Empati

Kaynaklar:
Life Hacker
University of Cambridge
Nature

Uplifers: Kaliteli ve mutlu yaşam koçunuz!

LEGO’dan hem çocukları hem yetişkinleri mutlu edecek en mükemmel yılbaşı hediyeleri

Yeni yıl, soğuk günleri sıcacık bir sevgiyle sarmalayan, neşe ve heyecan dolu büyülü bir dönem. Öyle ki yalnızca taptaze başlangıçların değil; sevdiklerimizi mutlu edecek fırsatların da habercisi. Bu özel dönemi daha da unutulmaz kılmanın ve yılbaşı coşkusunu sevdiklerimizle paylaşmanın en keyifli yollarından biri ise hiç şüphesiz gözlerden kalpler çıkaracak mükemmel yeni yıl hediyeleri. Peki ama gerçek anlamda mükemmel bir hediye bulmak mümkün mü?



Çocukken çok kolay olan hediye seçimi konusu, ne yazık ki yetişkinlikte zor bir hal alabiliyor. O zamanlar en sevdiğimiz karakterin yeni çıkan bir kitabı ya da havalı yeni bir oyuncak, bizi mutlu etmeye yeterdi. Ama büyüdükçe işler biraz karıştı… İhtiyaçlar, istekler, beklentiler, arzular, hepsi değişti, karmaşıklaştı. Haliyle, bir yetişkini ‘gerçekten’ mutlu edebilecek o ‘mükemmel’ hediyeyi bulmak da zorlu bir sanata dönüştü. Ama çözüm, sandığımızdan çok daha yakında olabilir. Belki de oyuna ve yaratıcılığa yeniden kucak açmak, tüm bu karmaşıklığı alıp götürmeye yetebilir. Siz de bu yıl sevdiklerinizi gerçekten heyecanlandıracak bir hediyenin peşine düştüyseniz aradıklarınızı LEGO’da bulabilirsiniz. Çocuklar için olduğu kadar yetişkinler için de oyunun, yaratıcılığın ve rahatlamanın kapılarını aralayan LEGO’da herkese uygun yüzlerce çeşit var:

Estetik ve dekoratif dokunuşları sevenlere özel

Çevrenizde gördüğü her boş duvarı doldurmak için hemen zihninde tasarım yapmaya başlayan ya da boş rafları estetik detaylarla dekore etmeye bayılan sevdikleriniz varsa, onlar için en iyi yılbaşı hediyesi bir LEGO’dan bir sanat eseri, doğadan bir parça veya mimari bir detay olabilir:

  • LEGO® Art Mona Lisa: Dekorasyonun yanı sıra sanat ve tarih meraklısı sevdikleriniz için Mona Lisa’nın 3D versiyonu şahane bir yeni yıl armağanı olabilir. Sevdiklerinizin duvarlarını süsleyerek yaşam alanlarına enerji katacak bu özel hediye, onların yaratıcı duygularını da harekete geçirebilir.
  • LEGO® Icons Yalıçapkını Kuşu: Doğanın dokunuşlarını yaşam alanlarına taşıyacak LEGO® Icons Yalıçapkını Kuşu, canlı renkleriyle sevdiklerinize yılbaşı coşkusunu yansıtırken mutluluktan gözlerinden kalpler çıkartabilir.

Enerjisini doğadan alanlara özel

Doğaya, yeşile, bitkilere düşkün, enerjisini, ilhamını büyüleyici çiçeklerden ve renklerden alan sevdikleriniz için de en mükemmel hediyeler, yine LEGO’da:

  • LEGO® Icons Orkide: Orkidelerin bitkiler aleminde çok özel bir yeri olduğu tartışılmaz. Siz de sevdiklerinize onların sizin için ne kadar özel olduğunu hissettirmek istiyorsanız bu seti kaçırmayın. 5 taban yaprağı ve 2 hava kökü ile gerçekçi bir görünüme sahip bu ikonik orkide setini görenler canlısından ayırmakta zorlanabilirler 🙂
  • LEGO® Icons Erik Çiçeği: Bu set, sevdiklerinize güzel bir kırmızı çiçeği tomurcuktan açmaya ve tam çiçeklenmeye kadar inşa etme fırsatı sunuyor. Üstelik sevdikleriniz bu seti sergilemekten de büyük haz duyacak. Hem şık bir dekor hem de yaratıcı bir yapım süreci, ikisi de bu mükemmel hediyede.

Hız, heyecan ve adrenalin tutkunlarına özel

Hız, şüphesiz ki büyük bir tutku. Özgürlüğüne düşkün, heyecanı seven, teknolojiye ve otomobil dünyasına meraklı herkes için LEGO’da şahane hediyeler bulabilirsiniz:

  • LEGO® Technic Mercedes-Benz G 500 Professional Line: Mercedes-Benz tutkusu olan herkesi heyecanlandıracak, otantik özelliklerle dolu ikonik G Serisi’nden bir model, mükemmel bir yılbaşı hediyesinden çok daha fazlası olabilir. Baştan sona adeta bir mühendislik deneyimi sunan bu modelin sevdiklerinizi çok mutlu edeceği kesin.
  • LEGO® Technic Emirates Team New Zealand AC75 Yat: Maceranın sudaki halini seven ve yelken sporuna da merak duyan sevdiklerinizi mutlu etmek için fazla düşünmenize gerek yok. Aradığınız hediye LEGO Technic Emirates Team New Zealand AC75 Yat. Biraz çılgın, biraz heyecanlı, en çok da kusursuz… Emin olun sevdikleriniz bu seti hem yaparken hem de sergilerken çok keyif alacak.

Sinemaseverlere özel

Beyaz perdenin büyüsüne kapılan sevdiklerinize, onların bu tutkusunu daha da derinleştirecek hediyelerle unutulmaz deneyimler sunabilirsiniz:

  • LEGO® Star Wars™ Millennium Falcon™: Çoğu sinemaseverin gönlünde taht kurmuş en özel serilerden biri hiç şüphesiz ki Star Wars. Star Wars™ Millennium Falcon’un kokpiti, uydu çanağı, topları ve diğer ikonik detaylarıyla sevdikleriniz inşa sürecini tamamlarken kendilerini galaksinin derinliklerinde bir macerada da hissedebilirler.
  • LEGO® Disney™ Genç Aslan Kral Simba: Sevdiklerinizin sinema tutkusunu nostaljik rüzgarlarla buluşturmak isterseniz, aradığınız mükemmel hediye yine LEGO’da. Onları LEGO® Disney™ Genç Aslan Kral Simba ile çocukluk anılarına doğru bir yolculuğa çıkarabilirsiniz.

Oyunculara ve uzay meraklılarına özel

Uzayın sınırsız gizemini merak eden ya da en zorlu oyunları bile tek hamlede geçmeyi başarabilen sevdikleriniz varsa, onlar için de en mükemmel yeni yıl hediyeleri LEGO’da:

  • LEGO® Super Mario™ Super Mario World™: Mario ve Yoshi: Mario, şüphesiz ki hem çocukların hem yetişkinlerin gönlünde büyük yer tutan en ikonik oyunlardan biri. Eğlenceli bir nostaljik tur, keyifli bir oyun deneyimi ya da rahatlatıcı bir aktiviteden çok daha fazlasını sunacak bu set, sevdiklerinize yepyeni bir dünya yaratmak için ilham verebilir.
  • LEGO® Technic NASA Apollo Ay Taşıtı – LRV: Kozmik maceracılar için en şahane hediye: NASA Apollo Ay Taşıtı (LRV) modeli. Sevdiklerinizi yıldızlara götürüp geri getirecek bu özel hediye, bambaşka dünyaların kapısını onlar için aralarken yaratıcı duygularını da harekete geçirebilir.

Bonus: Mırmır Pati ile eğlenceyi geri getirin

LEGO’nun sonsuz olasılıklarla dolu dünyasında en mükemmel hediyeler de eğlence de oyun da bitmez… Mırmır Pati, oyunu her yaştan insan için geri getiriyor ve herkesi yılın bu büyülü zamanını çok daha keyifli geçirmeye davet ediyor.

Mutlu bir yer inşa etmek isteyen herkes için mükemmel hediyeler ve çok daha fazlası LEGO’da. Hemen tıklayın ve sevdiklerinizi mutlu etmeye erkenden başlayın.

*Bu yazı LEGO katkılarıyla hazırlanmıştır.

İlgili Makale