Besleyici insan toksik insana karşı

Benim de yazılarımda yer verdiğim toksik insan kavramı özellikle sosyal medyada sık sık karşınıza çıkıyordur. Peki, toksik insan tam olarak ne demek? İlk önce toksik insan kavramının psikoloji biliminde yer alan bir kavram olmadığının altını çizmek lazım. Bu kavram popüler kültüre ait bir kavram olup davranışlarıyla etrafına negatiflik yayan, hayatlarındaki kişilere kendilerini kötü hissettiren insanları tanımlamak için kullanılıyor.

Evet, toksik insan kavramı bilimsel bir kavram değil ama yine de “Mental Health America” gibi zihin sağlığının köklü kuruluşları da toksik insanlar hakkında makaleler yayınlıyor. Hareketleriyle içinizde olumsuz duygular uyandıran ve hayatınızda çok fazla strese neden olan birini tanıyorsanız, toksik bir insanla uğraşıyor olabilirsiniz. Bir insanın toksik olmasının birçok farklı nedeni olabilir. Örneğin travmatik bir çocukluk yaşayan bir kişi etrafa olumsuzluk yayan, toksik bir yetişkine dönüşebilir. Ya da kişinin toksik davranış tarzının nedeni kişilik bozukluğu da dahil olmak üzere altta yatan zihinsel sorunlar olabilir. Tanıdığınız bir insan;

• Hatalarını hiçbir zaman kabul etmiyorsa,
• Karakterinizde bir yanlışlık varmış gibi davranıyorsa,
• Sizi kontrol etmeye çalışıyorsa,
• Duygularınızı önemsemiyorsa,
• Onun yanında bir türlü kendiniz gibi davranamıyorsanız,
• Size karşı hal ve tavırları dengesizse,
• Benmerkezci bir yapısı varsa,
• Sınırlarınıza saygı duymuyorsa,
• Bir psikolojik manipülasyon yöntemi olan gaslighting’i kullanıyorsa,
• Hatalarınızı abartıp, başarılarınızı küçümsüyorsa,
• En önemlisi de onu her gördüğünüzde kendinizi kötü hissediyorsanız,

karşınızdaki toksik bir insan olabilir.

Bu arada biz de toksik bir insan olabiliriz tabii ki. Kendimizin toksik olup olmadığını anlayabilmek için kendimize dürüst bir şekilde yaklaşıp, davranışlarımızı analiz etmemiz lazım. Etrafımızdaki insanlarla sevgi dolu, yumuşak bir şekilde konuşmak yerine sert bir şekilde konuşuyorsak, onlara karşı eleştiride cömert, övgüde cimriysek, insanları yargılayan bir tutum sergiliyorsak, hayatı durmadan şikayet ederek ve kurban rolüne bürünerek geçiriyorsak toksik bir insan olma ihtimalimiz var.

Eğer arkadaşlarımız hayatımızdan bir bir çıkıyorlarsa bunun nedeni bizim toksik bir insan olmamız olabilir. Ünlü Fransız filozof Voltaire “sağlığıma iyi geldiği için mutlu olmayı seçtim” demiş. Hepimiz kronikleşmiş negatif duyguların bize iyi gelmediğinin farkındayız. Eğer toksik bir insansak bizler de Voltaire’in lafından yola çıkarak psikolojik iyiliğimiz için bilinçli bir şekilde toksik olmaktan vazgeçmeliyiz. Bunun için en doğru yöntemlerden biri bu konular üzerinde çalışan bir psikoloğun desteğini almak olabilir.

Son zamanlarda, karşımıza toksik insan kavramının karşıtı olan yeni bir kavram çıkıyor. Bu kavram İngilizce’den “besleyici insan” olarak çevirebileceğimiz “nutric person” kavramı. “Vitamin İnsanımızı Bulabilmek” kitabının yazarı İspanyol psikiyatrist Dr. Marian Rojas-Estapé besleyici insanları, vitamin insan olarak tanımlıyor.

Özetle “besleyici insan” sizi destekleyen, ruhunuzu besleyen bir insanı tarif etmek için kullanılan bir kelime. Enerjinizi emen, sizi güçsüzleştiren toksik insanların aksine, besleyici bir insan sayesinde kendinizi ruhsal olarak şarj olmuş gibi hissedebilirsiniz. Besleyici insanların özellikleri arasında iyi birer dinleyici olmaları, empati yeteneklerinin yüksek olması, iyimser olmaları vardır. Psikolojik iyiliğimiz için hayatımızdaki toksik insanları belirlemek ve kendimizi onlardan korumak önemlidir. Hayatımızdaki besleyici / vitamin insanların farkına varmak ve onlarla olan ilişkimizi sağlamlaştırmak da bize iyi gelecektir. Ama tüm bunlardan daha da önemli olan şey kendimize öz sevgi verip, kendi kendimizin en iyi arkadaşı olmamız ve ruhumuzu ilk önce kendimizin beslemesidir.

Sizlere hayatınızdaki toksik insanlar yerine besleyici insanlara daha çok alan açtığınız günler diliyorum. Bu arada size bir eğitim haberim var. Zoom üzerinden bire bir görüşmeler şeklinde ilerleyen üç haftalık Öz Sevgi eğitimimle ilgileniyorsanız bilgi için rsolaker@gmail adresine yazabilirsiniz. Psikoloji ile ilgili egzersizler paylaştığım Instagram hesabım ise @ranakutvan

Bu yazının tüm hakları Rana Kutvan’a ve Uplifers’a aittir. İzinsiz ve uygun şekilde referans verilmeksizin kopyalanması, çoğaltılması ve başka mecralarda paylaşılması kesinlikle yasaktır.

İlginizi çekebilir: Duygusal ihtiyaçlarınıza önem verin