X

Belirsizlik girdabında kaybolmamak için 10 öneri

İçinden geçtiğimiz bu dönemde sizi en çok rahatsız eden hissin ne olduğunu sorsam eminim çoğunuzun cevabı belirsizlik hissi olacaktır. Evet, Coronavirüs salgınının bize verdiği en baskın his belirsizlik. Literatürde belirsizliğin birbirinden farklı tanımları bulunmaktadır. Örneğin Humphreys ve Berkeley (1985) belirsizliği değişkenler arasındaki ilişkiye dair (örneğin davranış-durum, durum-durum, durum-sonuç, karar verme süreci, davranış-gelecekteki olasılıklar) belli özellikleri değerlendirirken yaşanan zorluk olarak tanımlar (Akt. Küçükkömürler, 2017). Başka tanımlarsa belirsizliği varolan anlamın kaybı ile açıklamaktadırlar (Sedikides ve ark. 2010).

Belirsizliğin insan psikolojisi üzerinde bir çok etkisi bulunmaktadır. Belirsizlik hissi korku, kaygı ve endişe gibi duygularımızı tetikleyebilir. Belirsizlik bizi rahatsız ediyor, çünkü bize kontrolü kaybetmişiz hissi veriyor. İyi de kontrol hiçbir zaman bizde değildi ki. Kontrolün bizde olduğu illüzyonunu geride bırakma zamanı gelmedi mi artık? Her ne kadar doğanın üzerinde bir hüküm kurduğumuzu zannetsek de biz doğanın hiçbir hareketini kontrol edemiyoruz. Bırakın doğayı, dış dünyayı, biz kendi bedensel faaliyetlerimizi kontrol edemiyoruz. Örneğin ne kalbimizin atışı üzerinde hükmümüz var, ne de nefes alışımızın. Bu dünyada bizim gerçekten de kontrol edebileceğimiz tek şey hareketlerimiz. Başımıza gelenlere verdiğimiz tepkiler.

Coronavirüs dönemi, içimizdeki birçok duyguyu harekete geçirdi. Kimimiz kendini öfkeli hissediyor, kimi tüm bu olan biten yüzünden kaygılı, kimiyse üzgün. Tüm bu hissettiklerimiz çok normal. Duygularımızı oldukları gibi kabul edip bu Coronavirüs günlerine karşı vereceğimiz tepkileri ve davranış şekillerini kontrol altına almalıyız. Bizim hareketlerimiz virüsün yol açtığı belirsizlik hissini körüklememeli.

Örneğin evde kaldığımız tüm günümüzü plansız bir şekilde virüs hakkında haber üstüne haber dinleyerek, arkadaşlarımızla durmaksızın yine malum konu hakkında bitmek bilmeyen konuşmalar yapmak yerine, kendimize günlük bir yol haritası çizmeliyiz. Odak noktamızı virüs gibi kontrol edemeyeceğimiz bir konudan alıp kontrol edebileceğimiz noktalara; hareketlerimize vermeliyiz.

Kendimizi bu belirsizlik girdabında kaybetmemek için

  • Her gün aynı saatte yatıp aynı saatte kalkalım.
  • Evdeyiz diye lütfen rehavete kapılmayalım. Kalkar kalkmaz, sanki sokağa çıkacakmış gibi giyinip bakımımıza özen gösterelim. Dış görünüşümüzün moralimiz üzerindeki etkilerini göz ardı etmeyelim.
  • Evden çalışıyorsak kendimize gün içinde küçük molalar verelim.
  • Günün 15-20 dakikasını hafif egzersizler yaparak geçirelim.
  • Her gün zihnimizi sakinleştirecek bir aktivitede bulunalım. Bu meditasyon yapmak ya da bulmaca çözmek olabilir. Yöntemimiz ne olursa olsun gün içinde zihnimizi sakinleştirecek bir aktivitede bulunmayı ihmal etmeyelim.
  • Sağlıklı ve dengeli beslenmeye özen gösterelim. İnsan stres altındayken karbonhidrat tüketiminde artış olabilir. Arada bir kaçamak yapabiliriz ama biz yine de kendimizi hamur işlerinde kaybetmemeye gayret gösterelim.
  • Bize sürekli felaket senaryoları gönderen arkadaşlarımızdan bir süreliğine uzak kalalım. Bu dönemde hem fiziksel hem de ruhsal sağlığımızı korumalıyız.
  • Ruhumuza iyi gelen, insana umut veren filmler seyredelim. Yine ruhumuza iyi gelen, moralimizi düzelten kitaplar okuyalım.
  • Sağlık Bakanlığımızın 14 Kuralına uyalım.
  • Uzun zamandır yapmak istediğimiz ama bir türlü başlayamadığımız bir hobiye zaman ayıralım. İnternette her türlü hobi hakkında yüzlerce eğitim var. İçlerinden birini seçip gün içinde yeni hobimize zaman ayıralım.

Evet, içinde bulunduğumuz dönem belirsizliklerle dolu bir dönem. Bize düşen bu belirsizlik hissini de, şu an bu virüsün yol açtığı negatifliği de kabul edip, tedbirli olmayı elden bırakmadan pozitife yönelmek. Olan bitene karşı verdiğimiz tepkileri kontrol etmek.

Hepimize bu zorlu süreci bir an önce geride bırakacağımız sağlık dolu günler diliyorum. Bu arada size bir eğitim haberim var. WhatsApp ya da FaceTime üzerinden birebir görüşmeler şeklinde ilerleyen üç haftalık “Stres Yönetimi” eğitimimle ilgileniyorsanız bilgi için rsolaker@gmail.com adresine yazabilirsiniz. Hayatı güzelleştirmeyle ilgili psikoloji egzersizlerini ise @ranakutvan Instagram hesabımdanrsolaker@gmail.com  paylaşıyorum.

Bu yazının tüm hakları Rana Kutvan’a ve Uplifers’a aittir. İzinsiz ve uygun şekilde referans verilmeksizin kopyalanması, çoğaltılması ve başka mecralarda paylaşılması kesinlikle yasaktır.

Kaynaklar:
Humphreys, P. ve Berkeley, D. (1985). Behavioral Decision Making. Handling Uncertainty: İçinde 257-282. United States: Springer.
Küçükkömürler, S. (2017). Belirsizliğin psikolojik etkileri. Nesne, 5(10), 329-344.
Sedikides, C., De Cremer, D., Hart, C. M. ve Brebels, L. (2010). The uncertain self: A handbook of perspectives from social and personality psychology. R. M. Arkin, K. C. Oleson ve P. J. Carroll (Ed.) Procedural fairness responses in the context of self-uncertainty. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates.

İlginizi çekebilir: Salgın zamanlarında zihin rahatlatma teknikleri: Anda kalabilmeniz için 3 öneri

Psikolog Rana Kutvan: İstanbul doğumlu olan Rana Kutvan lise öğrenimini Nişantaşı Kız Lisesi’nde tamamladı. Önce LCC’de bir sene akabinde de İstasyon Sanat Merkezi’nde iki sene süren bir moda eğitimi aldıktan sonra çeşitli firmalarda stilist olarak görev aldı. 1997-2008 tarihleri arasında New York’ta ikamet etti. Türkiye’de almış olduğu moda eğitimini Parsons School of Design’dan almış olduğu derslerle pekiştirdi. Kutvan moda eğitiminin yanı sıra City University of New York’a bağlı Hunter College’da Psikoloji ve Sanat Tarihi üzerine çift anadal lisans eğitimi görerek cum laude (yüksek onur) derecesiyle mezun oldu. Hunter College’a devam ettiği süre zarfında dünyanın önde gelen psikologlarından Albert Ellis’in Enstitüsünde staj yaptı. Bu staj süresince Ellis’in bulmuş ve de geliştirmiş olduğu Rational Emotive Behavior Therapy (REBT)’i yakından inceleme fırsatı buldu. Kutvan, Albert Ellis Enstitüsündeki stajının yanı sıra New York’un önemli psikoloji enstitülerinin düzenlediği workshoplara katıldı. Kutvan 2008 Mayıs ayında Türkiye’nin ilk Kişisel Gelişim ve Stil Danışmanlığı merkezi Karakter A’yı kurdu. Kurumsal ve bireysel hizmetler veren Rana Kutvan’ın referansları arasında Braun, CNN TÜRK, Aras Kargo, TURKCELL, Kuveyt Türk, Doğan Holding gibi şirketler vardır. Kutvan bireylere ve kurumlara Stres Yönetimi, Kadın Liderliği, İş Özel Yaşam Dengesi, Zaman Yönetimi, Kadın Ruhu isimli workshop çalışmaları düzenlemektedir. Kutvan Karakter A’nın yanı sıra 2008-2012 tarihleri arasında Profesör Dr. Kerem Doksat’dan süpervizyon aldı. Kutvan psikoloji ve kişisel gelişim çalışmalarında holistik bir yaklaşım uygulamaktadır. Rana Kutvan anadili olan Türkçe’nin yanı sıra anadili düzeyinde İngilizce, iyi derecede Fransızca, İtalyanca konuşmaktadır.

LEGO’dan hem çocukları hem yetişkinleri mutlu edecek en mükemmel yılbaşı hediyeleri

Yeni yıl, soğuk günleri sıcacık bir sevgiyle sarmalayan, neşe ve heyecan dolu büyülü bir dönem. Öyle ki yalnızca taptaze başlangıçların değil; sevdiklerimizi mutlu edecek fırsatların da habercisi. Bu özel dönemi daha da unutulmaz kılmanın ve yılbaşı coşkusunu sevdiklerimizle paylaşmanın en keyifli yollarından biri ise hiç şüphesiz gözlerden kalpler çıkaracak mükemmel yeni yıl hediyeleri. Peki ama gerçek anlamda mükemmel bir hediye bulmak mümkün mü?



Çocukken çok kolay olan hediye seçimi konusu, ne yazık ki yetişkinlikte zor bir hal alabiliyor. O zamanlar en sevdiğimiz karakterin yeni çıkan bir kitabı ya da havalı yeni bir oyuncak, bizi mutlu etmeye yeterdi. Ama büyüdükçe işler biraz karıştı… İhtiyaçlar, istekler, beklentiler, arzular, hepsi değişti, karmaşıklaştı. Haliyle, bir yetişkini ‘gerçekten’ mutlu edebilecek o ‘mükemmel’ hediyeyi bulmak da zorlu bir sanata dönüştü. Ama çözüm, sandığımızdan çok daha yakında olabilir. Belki de oyuna ve yaratıcılığa yeniden kucak açmak, tüm bu karmaşıklığı alıp götürmeye yetebilir. Siz de bu yıl sevdiklerinizi gerçekten heyecanlandıracak bir hediyenin peşine düştüyseniz aradıklarınızı LEGO’da bulabilirsiniz. Çocuklar için olduğu kadar yetişkinler için de oyunun, yaratıcılığın ve rahatlamanın kapılarını aralayan LEGO’da herkese uygun yüzlerce çeşit var:

Estetik ve dekoratif dokunuşları sevenlere özel

Çevrenizde gördüğü her boş duvarı doldurmak için hemen zihninde tasarım yapmaya başlayan ya da boş rafları estetik detaylarla dekore etmeye bayılan sevdikleriniz varsa, onlar için en iyi yılbaşı hediyesi bir LEGO’dan bir sanat eseri, doğadan bir parça veya mimari bir detay olabilir:

  • LEGO® Art Mona Lisa: Dekorasyonun yanı sıra sanat ve tarih meraklısı sevdikleriniz için Mona Lisa’nın 3D versiyonu şahane bir yeni yıl armağanı olabilir. Sevdiklerinizin duvarlarını süsleyerek yaşam alanlarına enerji katacak bu özel hediye, onların yaratıcı duygularını da harekete geçirebilir.
  • LEGO® Icons Yalıçapkını Kuşu: Doğanın dokunuşlarını yaşam alanlarına taşıyacak LEGO® Icons Yalıçapkını Kuşu, canlı renkleriyle sevdiklerinize yılbaşı coşkusunu yansıtırken mutluluktan gözlerinden kalpler çıkartabilir.

Enerjisini doğadan alanlara özel

Doğaya, yeşile, bitkilere düşkün, enerjisini, ilhamını büyüleyici çiçeklerden ve renklerden alan sevdikleriniz için de en mükemmel hediyeler, yine LEGO’da:

  • LEGO® Icons Orkide: Orkidelerin bitkiler aleminde çok özel bir yeri olduğu tartışılmaz. Siz de sevdiklerinize onların sizin için ne kadar özel olduğunu hissettirmek istiyorsanız bu seti kaçırmayın. 5 taban yaprağı ve 2 hava kökü ile gerçekçi bir görünüme sahip bu ikonik orkide setini görenler canlısından ayırmakta zorlanabilirler 🙂
  • LEGO® Icons Erik Çiçeği: Bu set, sevdiklerinize güzel bir kırmızı çiçeği tomurcuktan açmaya ve tam çiçeklenmeye kadar inşa etme fırsatı sunuyor. Üstelik sevdikleriniz bu seti sergilemekten de büyük haz duyacak. Hem şık bir dekor hem de yaratıcı bir yapım süreci, ikisi de bu mükemmel hediyede.

Hız, heyecan ve adrenalin tutkunlarına özel

Hız, şüphesiz ki büyük bir tutku. Özgürlüğüne düşkün, heyecanı seven, teknolojiye ve otomobil dünyasına meraklı herkes için LEGO’da şahane hediyeler bulabilirsiniz:

  • LEGO® Technic Mercedes-Benz G 500 Professional Line: Mercedes-Benz tutkusu olan herkesi heyecanlandıracak, otantik özelliklerle dolu ikonik G Serisi’nden bir model, mükemmel bir yılbaşı hediyesinden çok daha fazlası olabilir. Baştan sona adeta bir mühendislik deneyimi sunan bu modelin sevdiklerinizi çok mutlu edeceği kesin.
  • LEGO® Technic Emirates Team New Zealand AC75 Yat: Maceranın sudaki halini seven ve yelken sporuna da merak duyan sevdiklerinizi mutlu etmek için fazla düşünmenize gerek yok. Aradığınız hediye LEGO Technic Emirates Team New Zealand AC75 Yat. Biraz çılgın, biraz heyecanlı, en çok da kusursuz… Emin olun sevdikleriniz bu seti hem yaparken hem de sergilerken çok keyif alacak.

Sinemaseverlere özel

Beyaz perdenin büyüsüne kapılan sevdiklerinize, onların bu tutkusunu daha da derinleştirecek hediyelerle unutulmaz deneyimler sunabilirsiniz:

  • LEGO® Star Wars™ Millennium Falcon™: Çoğu sinemaseverin gönlünde taht kurmuş en özel serilerden biri hiç şüphesiz ki Star Wars. Star Wars™ Millennium Falcon’un kokpiti, uydu çanağı, topları ve diğer ikonik detaylarıyla sevdikleriniz inşa sürecini tamamlarken kendilerini galaksinin derinliklerinde bir macerada da hissedebilirler.
  • LEGO® Disney™ Genç Aslan Kral Simba: Sevdiklerinizin sinema tutkusunu nostaljik rüzgarlarla buluşturmak isterseniz, aradığınız mükemmel hediye yine LEGO’da. Onları LEGO® Disney™ Genç Aslan Kral Simba ile çocukluk anılarına doğru bir yolculuğa çıkarabilirsiniz.

Oyunculara ve uzay meraklılarına özel

Uzayın sınırsız gizemini merak eden ya da en zorlu oyunları bile tek hamlede geçmeyi başarabilen sevdikleriniz varsa, onlar için de en mükemmel yeni yıl hediyeleri LEGO’da:

  • LEGO® Super Mario™ Super Mario World™: Mario ve Yoshi: Mario, şüphesiz ki hem çocukların hem yetişkinlerin gönlünde büyük yer tutan en ikonik oyunlardan biri. Eğlenceli bir nostaljik tur, keyifli bir oyun deneyimi ya da rahatlatıcı bir aktiviteden çok daha fazlasını sunacak bu set, sevdiklerinize yepyeni bir dünya yaratmak için ilham verebilir.
  • LEGO® Technic NASA Apollo Ay Taşıtı – LRV: Kozmik maceracılar için en şahane hediye: NASA Apollo Ay Taşıtı (LRV) modeli. Sevdiklerinizi yıldızlara götürüp geri getirecek bu özel hediye, bambaşka dünyaların kapısını onlar için aralarken yaratıcı duygularını da harekete geçirebilir.

Bonus: Mırmır Pati ile eğlenceyi geri getirin

LEGO’nun sonsuz olasılıklarla dolu dünyasında en mükemmel hediyeler de eğlence de oyun da bitmez… Mırmır Pati, oyunu her yaştan insan için geri getiriyor ve herkesi yılın bu büyülü zamanını çok daha keyifli geçirmeye davet ediyor.

Mutlu bir yer inşa etmek isteyen herkes için mükemmel hediyeler ve çok daha fazlası LEGO’da. Hemen tıklayın ve sevdiklerinizi mutlu etmeye erkenden başlayın.

*Bu yazı LEGO katkılarıyla hazırlanmıştır.

İlgili Makale