Beden taraması beden farkındalığını geliştirmek, bedensel duyumlarımızı yargısız, anlayışla, açıklıkla algılayabilmek için dikkati belli bir sıra dahilinde bedenin çeşitli bölümlerine odaklama sürecidir. Her ne kadar basit görünse de farkındalık çok yönlü, katmanları olan bir çalışma. Beden tarama meditasyonu, farkındalık (mindfulness) çalışmalarının başlangıcı için harika bir temel yaratıyor.
İlk meditasyona başlayanlardansanız beden tarama meditasyonunun sizlere yardımcı olacağına inanıyorum. Gerçek meditasyonda bir niyet ya da hedef yoktur. Kelimeler ötesi bir teslimiyet ile dakikalar, saatler geçer. Gerçek meditasyon farkındalığın ta kendisidir. Herhangi bir hale ulaşmaya çalışılmaz. İlk meditasyona başladığınızda ise bir şeye odaklanma ihtiyacında olmanız doğaldı. Düşünceye, bedende bir hisse, duyguya, anıya, ses vb. odaklanmak normaldir. Bunun sebebi zihnin sürekli bir nesneye yönlendirilmek üzere şartlanmış olmasıdır. Yorumlamaya ve farkında olduğu şeye müdahale etmeye çalışan zihin için beden farkındalık meditasyonunun, özellikle yeni meditasyon yapmaya başlayanlar için yardımcı olacağına inanıyorum.
Dikkat
Bilinçli olarak zihni bir nesneye yönlendirmek, dikkat geliştirme kapasitemizi artırmaya yardımcı oluyor. Dikkati geliştirmek için zihni bir nesneden başka nesneye yönlendirmek ve zihin başka yere doğru yol almaya başladığında, yeniden o başladığı nesneye geri getirmek yardımcı oluyor.
Beden tarama meditasyonunda dikkati bedende tutmaya çalışmak, spor salonunda direnç antrenmanı yapmaya benziyor -güç ve esneklik oluşturabilmen için çaba harcaman gerekiyor. Uzmanların görüşlerine göre beden tarama meditasyonunu her yapışınızda farkındalık kasınızı güçlendiriyorsunuz.
Uyanık bilinç
Başlangıçta sanki zihninin bedeninin her yerini dolanıp gezindiğini fark edeceksin. Sürekli bir yere dikkatimiz yönlendirilse bile bunu tam olarak yapabilmek o kadar kolay olamayabiliyor. Bu problem değil, pratiğin bir parçası zihinde olup bitene farkındalık getirmek. Dikkat dağınıklığımızın farkına vararak, bilinçli olarak paternlerimizi (alışkanlıklarımızı, bağımlılıklarımızı) keşfedebilir ve bu sayede onlar üzerinde çalışmak için adım atabiliriz.
Somutlaştırmak
Dikkati sürekli bedene getirmek ve bedende tutmak “kafamızda yaşama” yönelimimizi dengelemeye yardımcı oluyor. Beden, düşünmek yerine hisseder. Bedeninizin hissetmesine dikkat vererek bedeninizle uyumlandığınızda köklenmiş, merkezde ve etrafınızdaki dünya ile bağlantıda olabilirsiniz.
Oluruna bırakmak
Sürekli bir şeyleri oldurmaya çalışan bir şekilde yetiştirildik. Olma halinden çok yapma halinin takdir gördüğü bir toplumda değiştirmek, itmek, çekmek ile bir şeyleri farklı yapabilceğimize karşı koşullandırıldık. Her seferinde bedeni taramaya dikkati getirdiğimiz zaman, bunu anlayışla yapmamız öneriliyor. Belki bulduklarımız, kendimizle ilgili keşfettiklerimiz bazı zamanlar hoşumuza gitmeyecek bile olsa, onları itmek veya değiştirmeye zorlamak yerine, başlangıç noktamız yapabiliriz.
Hoşumuza gitmeyen deneyimleri kabullenebilmek
Bedeninizi taramaya başladığınızda hoşunuza gitmeyen bir duyum keşfedebilirsiniz. Rahatsızlık ve ağrı, tedirginlik ve sıkıntı, üzüntü ve sıkıntı, beden tarama meditasyonu yapan birçok kişide ortaya çıkan duyumlardan bazıları… Normalde hoşumuza gitmeyen bir şeyden ya onunla savaşarak, onun üstünü örtmeye çalışarak, ya da ondan kaçarak kurtulmaya çalışırız: Genelde çoğumuzun eğilimi hoşumuza gitmeyen bir şeyden uzaklaşmak, hoşumuza giden şeyi de yakınımızda tutmaktır.
Beden tarama meditasyonu ile rahatsızlık veren hislerle kalabilmeyi öğrenebiliyoruz. Rahatsızlık veren bir hisse merakla, onu keşfetmek için bir yaklaşım getirdiğimiz zaman, stresli düşüncelerimizi ve tepkilerimizi de bırakmış olabiliyoruz. Çünkü o rahatsızlık yaratan hissin altında aslında negatif bir düşünce ve tepki yer alıyor.
Takdir etmek
Beden taraması yaparak öncelikle bir bedenimizin olduğunu fark etmek, eşsiz bir deneyim. Bizim felsefik bir fikir olmadığımızı, canlı ve burada olduğumuzu hatırlatıyor. Eşsiz bedenimizle şimdi ve burada olmayı deneyimliyoruz. İşte bu, şükretmek için yeterli değil mi?
Beden tarama meditasyonu yapmak için detaylar ve size özel çalışma linkte yer alıyor.
İlginizi çekebilir: Kendinde ustalaşmaya doğru: Zen meditasyonu yaparken nelere dikkat etmelisiniz?