X

Bazı şeyleri hatırlarken bazılarını neden unuturuz?

Duyguların normal işlevi, hayatta kalmamızla bağlantılı olan ve önem taşıyan deneyimleri hatırlamayı kolaylaştırmak için hafızamızı güçlendirmektir. Yani duygular deneyimlerimizi daha hatırda kalır hale getirmek için çalışan birer güçlendirici gibidirler. Hafıza oluşumunda bilginin kaydı, işlenmesi, depolanması ve geri çağrılması vardır. Duygular, hafıza oluşumunun tüm aşamalarını etkilerler. Bu aşamalar şöyle:

Dikkat

Dikkat hayatımız için en gerekli olan şeye odaklanmamıza yardımcı olur ve bir şeyin yeniliği ile bağlantılıdır. Hiçbir şey zihni sürprizler kadar odaklamaz. Örneğin bir sohbet hoşunuza gitse bile, aynı sohbeti ikinci kez yapmanız aynı etkiyi yaratamayacaktır. Duygusal yoğunluk sayesinde dikkatimiz bir kaç öne çıkan nesneye yönelir ve geri kalanları arka plana iter. Çok dar bir alana odaklanmak kısıtlı dikkat kapasitemizin maksimum verimle kullanılmasına yardımcı olacaktır.

Hafızanın konsolidasyonu

Edindiğimiz bilgilerin büyük kısmı unutulur ve asla uzun vadeli hafızaya girmez. Karmaşık bir problemi öğrendiğimizde, kısa süreli hafıza özgür kalır ve eylem otomatikleşir. Duygusal olarak yüklü olaylar, doğal şekilde oluşmuş olan olaylardan daha iyi hatırlanırlar. Örneğin ilk çocuğunuzun doğumu, travmatik bir olay gibi şeyleri asla unutmazsınız. Stres hormonları olan epinefrin ve kortizol, hafızayı iyileştirir ve konsolide ederler. Evrimsel olarak konuşmak gerekirse, tehlikeli durumları çok açık bir şekilde kendimize işleriz ve böylece onlardan gelecekte kaçınabiliriz.

İlginizi çekebilir: Renkler, beyin işlevlerini nasıl etkiler?

Hafızanın geri çağrılması

Kötü duygusal deneyimlerin anıları, fiziksel acıları içeren deneyimlerden bile daha uzun süre kalırlar. Kalem kılıçtan keskindir dedikleri gibi, sözcükler fiziksel hasardan daha fazla hasar verebilirler. Ayrıca bazı kanıtlara göre kötü duygular fiziksel acıdan daha kötü olabiliyorlar. İnsanların onlara ne yaptığınızı ve söylediğinizi unutmalarına karşın ne hissettirdiğinizi unutmamalarının sebebi de budur. Hatta bazı ağrı kesicilerin sadece fiziksel ağrılar değil, duygusal acılar üzerinde de etkili olabildikleri belirtiliyor.

Hafızanın tetiklenmesi

Geçmiş anılar genelde kişinin çevresi tarafından tetiklenirler. Bu tetiklenme, bilinçsiz bir şekilde davranışların aktif hale gelmesini imler. Araştırmalara göre kendine hakim olma üzerine düşünmesi istenen bireyler, kendini tatmin etme üzerine düşünmesi istenenlere göre daha gelecek odaklı sağlıklı atıştırmalık tercihlerinde bulunmuşlar. Bu durumda, uzun vadeli hafızada bulunan hedef oradan alınıyor ve kısa vadeli hafızaya aktarılıyor. Benzer şekilde insanlar kütüphanelerde otomatik olarak daha yumuşak konuşurlar.

Ruh hali hafızası

Mevcut duygusal durumumuz, benzer duygusal tona sahip olan deneyimlerin hatırlanmasına yol açar. Mutlu bir ruh halinde olduğumuzda, mutlu anıları ve onayları hatırlarız veya tam tersini de yaşayabiliriz. Çünkü ruh hali zihne farklı bağlantıları getirir. Kötü bir ruh halinde olmak kişinin negatif şeyleri düşünmesine yol açar.

İlginizi çekebilir: Zihnini aktif, hafızayı güçlü, beyni genç tutmanın yolları

Hafıza kaybı

Stres hafıza problemlerine yol açabilir ve örneğin yüksek baskı ortamlarında zihinsel bir boşalma yaşayabiliriz. Bu nedenle çok önemli bir sınavın stresi altında olmak, daha düşük not almaya sebep olabilir. Genel olarak anksiyete, bilişsel performansı ters U eğrisi şeklinde etkiler ve bu fenomene Yerkes-Dodson yasası adı verilir. Yani uyarım çok az olduğunda (sıkılganlık) veya çok fazla olduğunda (anksiyete ve korku) performans genelde düşer. Düşük uyarım durumunda zihin odaklanma yaşayamazken, fazla uyarım halinde ise odak o kadar dardır ki önemli bilgiler kaybedilebilirler. Optimum durum orta düzeyde uyarımdır.

Süre ihmali

Bir olayı hatırlamamız illa ki o olaydaki her bir anı hatırlamamız anlamına gelmez. Bunun yerine o anın genelde en iyi ve kötü noktalarını hatırlama eğilimimiz vardır ve deneyimin süresini görmezden geliriz. Bu nedenle kötü bir bitiş, bütün bir deneyimi mahvedebilir. Güzel bir yere tatile gittiğinizi düşünün, burada seyahatin keyifli olup olmadığını değerlendirmenizi sağlayacak çok fazla bilgi vardır. Bu nedenle süre ihmalini uygularsınız ve temel olarak en yakın ve en iyi anıları aklınıza getirirsiniz.

Sonuç olarak, öğrenmenin büyük kısmı duygusal öğrenme olarak kendini gösterir. Hafızamızı güçlendirmek için deneyimlerimize duygusal önemi olan nesneleri bağlamak faydalı olabilir.

Kaynak: psychologytoday

İlginizi çekebilir: Hafızayı geliştirmenin yolları

Uplifers: Kaliteli ve mutlu yaşam koçunuz!

LEGO’dan hem çocukları hem yetişkinleri mutlu edecek en mükemmel yılbaşı hediyeleri

Yeni yıl, soğuk günleri sıcacık bir sevgiyle sarmalayan, neşe ve heyecan dolu büyülü bir dönem. Öyle ki yalnızca taptaze başlangıçların değil; sevdiklerimizi mutlu edecek fırsatların da habercisi. Bu özel dönemi daha da unutulmaz kılmanın ve yılbaşı coşkusunu sevdiklerimizle paylaşmanın en keyifli yollarından biri ise hiç şüphesiz gözlerden kalpler çıkaracak mükemmel yeni yıl hediyeleri. Peki ama gerçek anlamda mükemmel bir hediye bulmak mümkün mü?



Çocukken çok kolay olan hediye seçimi konusu, ne yazık ki yetişkinlikte zor bir hal alabiliyor. O zamanlar en sevdiğimiz karakterin yeni çıkan bir kitabı ya da havalı yeni bir oyuncak, bizi mutlu etmeye yeterdi. Ama büyüdükçe işler biraz karıştı… İhtiyaçlar, istekler, beklentiler, arzular, hepsi değişti, karmaşıklaştı. Haliyle, bir yetişkini ‘gerçekten’ mutlu edebilecek o ‘mükemmel’ hediyeyi bulmak da zorlu bir sanata dönüştü. Ama çözüm, sandığımızdan çok daha yakında olabilir. Belki de oyuna ve yaratıcılığa yeniden kucak açmak, tüm bu karmaşıklığı alıp götürmeye yetebilir. Siz de bu yıl sevdiklerinizi gerçekten heyecanlandıracak bir hediyenin peşine düştüyseniz aradıklarınızı LEGO’da bulabilirsiniz. Çocuklar için olduğu kadar yetişkinler için de oyunun, yaratıcılığın ve rahatlamanın kapılarını aralayan LEGO’da herkese uygun yüzlerce çeşit var:

Estetik ve dekoratif dokunuşları sevenlere özel

Çevrenizde gördüğü her boş duvarı doldurmak için hemen zihninde tasarım yapmaya başlayan ya da boş rafları estetik detaylarla dekore etmeye bayılan sevdikleriniz varsa, onlar için en iyi yılbaşı hediyesi bir LEGO’dan bir sanat eseri, doğadan bir parça veya mimari bir detay olabilir:

  • LEGO® Art Mona Lisa: Dekorasyonun yanı sıra sanat ve tarih meraklısı sevdikleriniz için Mona Lisa’nın 3D versiyonu şahane bir yeni yıl armağanı olabilir. Sevdiklerinizin duvarlarını süsleyerek yaşam alanlarına enerji katacak bu özel hediye, onların yaratıcı duygularını da harekete geçirebilir.
  • LEGO® Icons Yalıçapkını Kuşu: Doğanın dokunuşlarını yaşam alanlarına taşıyacak LEGO® Icons Yalıçapkını Kuşu, canlı renkleriyle sevdiklerinize yılbaşı coşkusunu yansıtırken mutluluktan gözlerinden kalpler çıkartabilir.

Enerjisini doğadan alanlara özel

Doğaya, yeşile, bitkilere düşkün, enerjisini, ilhamını büyüleyici çiçeklerden ve renklerden alan sevdikleriniz için de en mükemmel hediyeler, yine LEGO’da:

  • LEGO® Icons Orkide: Orkidelerin bitkiler aleminde çok özel bir yeri olduğu tartışılmaz. Siz de sevdiklerinize onların sizin için ne kadar özel olduğunu hissettirmek istiyorsanız bu seti kaçırmayın. 5 taban yaprağı ve 2 hava kökü ile gerçekçi bir görünüme sahip bu ikonik orkide setini görenler canlısından ayırmakta zorlanabilirler 🙂
  • LEGO® Icons Erik Çiçeği: Bu set, sevdiklerinize güzel bir kırmızı çiçeği tomurcuktan açmaya ve tam çiçeklenmeye kadar inşa etme fırsatı sunuyor. Üstelik sevdikleriniz bu seti sergilemekten de büyük haz duyacak. Hem şık bir dekor hem de yaratıcı bir yapım süreci, ikisi de bu mükemmel hediyede.

Hız, heyecan ve adrenalin tutkunlarına özel

Hız, şüphesiz ki büyük bir tutku. Özgürlüğüne düşkün, heyecanı seven, teknolojiye ve otomobil dünyasına meraklı herkes için LEGO’da şahane hediyeler bulabilirsiniz:

  • LEGO® Technic Mercedes-Benz G 500 Professional Line: Mercedes-Benz tutkusu olan herkesi heyecanlandıracak, otantik özelliklerle dolu ikonik G Serisi’nden bir model, mükemmel bir yılbaşı hediyesinden çok daha fazlası olabilir. Baştan sona adeta bir mühendislik deneyimi sunan bu modelin sevdiklerinizi çok mutlu edeceği kesin.
  • LEGO® Technic Emirates Team New Zealand AC75 Yat: Maceranın sudaki halini seven ve yelken sporuna da merak duyan sevdiklerinizi mutlu etmek için fazla düşünmenize gerek yok. Aradığınız hediye LEGO Technic Emirates Team New Zealand AC75 Yat. Biraz çılgın, biraz heyecanlı, en çok da kusursuz… Emin olun sevdikleriniz bu seti hem yaparken hem de sergilerken çok keyif alacak.

Sinemaseverlere özel

Beyaz perdenin büyüsüne kapılan sevdiklerinize, onların bu tutkusunu daha da derinleştirecek hediyelerle unutulmaz deneyimler sunabilirsiniz:

  • LEGO® Star Wars™ Millennium Falcon™: Çoğu sinemaseverin gönlünde taht kurmuş en özel serilerden biri hiç şüphesiz ki Star Wars. Star Wars™ Millennium Falcon’un kokpiti, uydu çanağı, topları ve diğer ikonik detaylarıyla sevdikleriniz inşa sürecini tamamlarken kendilerini galaksinin derinliklerinde bir macerada da hissedebilirler.
  • LEGO® Disney™ Genç Aslan Kral Simba: Sevdiklerinizin sinema tutkusunu nostaljik rüzgarlarla buluşturmak isterseniz, aradığınız mükemmel hediye yine LEGO’da. Onları LEGO® Disney™ Genç Aslan Kral Simba ile çocukluk anılarına doğru bir yolculuğa çıkarabilirsiniz.

Oyunculara ve uzay meraklılarına özel

Uzayın sınırsız gizemini merak eden ya da en zorlu oyunları bile tek hamlede geçmeyi başarabilen sevdikleriniz varsa, onlar için de en mükemmel yeni yıl hediyeleri LEGO’da:

  • LEGO® Super Mario™ Super Mario World™: Mario ve Yoshi: Mario, şüphesiz ki hem çocukların hem yetişkinlerin gönlünde büyük yer tutan en ikonik oyunlardan biri. Eğlenceli bir nostaljik tur, keyifli bir oyun deneyimi ya da rahatlatıcı bir aktiviteden çok daha fazlasını sunacak bu set, sevdiklerinize yepyeni bir dünya yaratmak için ilham verebilir.
  • LEGO® Technic NASA Apollo Ay Taşıtı – LRV: Kozmik maceracılar için en şahane hediye: NASA Apollo Ay Taşıtı (LRV) modeli. Sevdiklerinizi yıldızlara götürüp geri getirecek bu özel hediye, bambaşka dünyaların kapısını onlar için aralarken yaratıcı duygularını da harekete geçirebilir.

Bonus: Mırmır Pati ile eğlenceyi geri getirin

LEGO’nun sonsuz olasılıklarla dolu dünyasında en mükemmel hediyeler de eğlence de oyun da bitmez… Mırmır Pati, oyunu her yaştan insan için geri getiriyor ve herkesi yılın bu büyülü zamanını çok daha keyifli geçirmeye davet ediyor.

Mutlu bir yer inşa etmek isteyen herkes için mükemmel hediyeler ve çok daha fazlası LEGO’da. Hemen tıklayın ve sevdiklerinizi mutlu etmeye erkenden başlayın.

*Bu yazı LEGO katkılarıyla hazırlanmıştır.

İlgili Makale