Başarıya giden yolda bir CrossFit eğitmeni: Barış Yücealpan

Daha önceki yazılarımızda bahsettiğimiz gibi Eda’yla birlikte neredeyse 3 aydır Checkmat Istanbul’da, Barış Yücealpan’ın gözetiminde CrossFit yapıyoruz. İlk bakışta bilindik fonksiyonel hareketlerden oluşuyor gibi gözükse de; özellikle yoğunluk, çeşitlilik ve hem güç, hem kondisyon gelişimi bakımından diğerleri arasından sivrilen bir antrenman sistemi CrossFit. Aslında antrenman sistemi demek yeterli değil, Barış hocanın da belirttiği gibi “CrossFit bir yaşam tarzı”.

CrossFit’in nasıl bir program ve ne gibi yararları olduğundan, yaparken nelere dikkat etmek gerektiğinden, nasıl bir topluluk içerisinde sporcuların hem kendileriyle, hem diğer sporcularla mücadele etmelerini sağlayacak yarışmalar düzenlendiğinden bahsetmiştik. Bu sefer ise CrossFit dünyasının içinden biri olarak deneyimlerini ve görüşlerini paylaşması için Barış Yücealpan’a sorular yöneltip merakımızı giderdik.

Öncelikle şunu söylemeliyim, Checkmat İstanbul’un CrossFit eğitmeni Barış Yücealpan’ın kariyer yolu alışılmışın dışında. Uzun süre çalıştığı aile meslekleri tekstil alanını bırakıp, uzun zamandır yaptığı sporu hayatının merkezine oturtması CrossFit’le tanışması nedeniyle olmuş. Birçok açıdan daha doyurucu olan bu antrenman sistemini resmi eğitmen olarak yapması için gerekli olan Level 1 Trainer sertifikasının ardından, bir sonraki seviye olan Coach’s Prep ve “Movement Mobility” (performansı optimize etme ve sakatlıkları engelleme üzerine bir seminer) sertifikalarını da alarak, çok sevdiği şeyi mesleği olarak icra etmeyi seçenlerin arasına katılmış. Bizce çok da iyi olmuş.

“CrossFit bir yaşam tarzı” derken neyi kast ettiğini biraz açabilir misin?

CrossFit, felsefesi İngilizcesi “Hopper” olan milli piyango çekiliş makinesine dayanır. Dönen makine durduğunda, size hangi sayının geleceğini bilemez ve tahmin edemezsiniz. Bu durumu günlük hayata uyarlarsak; doğa düzenli olarak önünüze tahmin bile edemeyeceğiniz engeller çıkarır, bunlara hazırlıklı olmalısınız. CrossFit’in rutini düşman olarak görmesi ve esaslarını çeşitliliğe dayandırması bu yüzdendir. Bunun dışında, “CrossFit yapanlar devamlı CrossFit’ten konuşurlar” derler. İnsanlarda tutku haline geliyor ve zamanla çok güzel bir topluluk oluşuyor.

Bu denli yoğun bir antrenman programı yapanlar için beslenme önerilerin neler? Besinler harici takviye almak gerekli mi?

CrossFit her ne kadar Paleo beslenme sistemini öneriyor gibi dursa da, özellikle metropol gibi gelişmiş yerleşim merkezlerinde bunu uygulamak neredeyse imkansız. Çünkü Paleo beslenmede yüzde yüz doğal, yani işlenmemiş ürünler tüketmelisiniz. Şekerden kesinlikle uzak durmalısınız.

Yapılan araştırmalara göre işlenmiş şeker alımını yüzde yüz kestiğinizde, sportif performansınız yüzde kırk artıyor. Eğer kaliteli beslenemiyor ve düzenli şekilde CrossFit yapıyorsanız, balık yağı hapı gibi destek ürünler alabilirsiniz.

Şahsen hem kendi kendimle mücadele içinde olabildiğim, hem de antrenman sırasında kendimi “tüketebildiğim” için CrossFit’i çok tatmin edici buluyorum. CrossFit’le ilgilenen ve derslerine katılanların genel bir profilini bu anlamda çizmen mümkün mü? Mesela özellikle CrossFit yapmaya gelenler mi çoğunlukta, yoksa hayatında düzenli bir spor rutini olmasını ve forma girmek isteyenler mi?

Türkiye’de genellikle insanlar forma girmek için spor yapmak istiyorlar. Araştırıp CrossFit ile karşılaştıklarında onları en çok çeken yanı antrenmanların kısa sürmesi.

Günümüzde zaman çok değerli. Bunun dışında profesyonel, yarı profesyonel ya da amatör olarak herhangi bir spor dalı ile ilgilenen ve yaptığı sporda daha güçlü, hızlı, atletik, dayanıklı, esnek, dengeli olmak isteyenler kendilerini CrossFit ile geliştiriyorlar.

 Bir süredir çok merak ediyorum, favori hareketlerin ve WOD’ların (Workout of the Day) neler?

“Bear Complex” içeren WOD ve Clean & Jerk adlı hareket (halter dalında silkme olarak bildiğimiz) diyebilirim.

Bear Complex arka arkaya yapılan farklı ağırlık kaldırma stillerini içeriyor: Power Clean, Front Squat, Push-Press, Back Squat ve tekrar Push-Press.

Toplam 2 kere tekrar edilen bu WOD’da önemli olan, ikinci 5 Round’da, ilkindekiyle aynı veya daha kısa sürede tamamlamak.

Biz antrenmanlardan dolayı bu hareketlere aşinayız fakat sizler için sevgili Barış hocayı biraz terlettik. İşte 3 Bear Complex + 10 Burpee ve ardından Clean & Jerk nam-ı-diğer silkme

Öncelikle bir eğitmen ve CrossFit atleti (ve hatta yarışmacı koçu) olarak kısa ve uzun vadedeki hedeflerin neler?

CrossFit’i insanlara sevdirmek ve gelişimlerini görmek çok tatmin edici. Bunun dışında her CrossFit’çi gibi ben de kendimi CrossFit Games yarışmasında yarışırken hayal ediyorum hep. Ayrıca CrossFit HQ Staff üyesi olmak istiyorum, yani seminerleri düzenleyen takım.

Tüketim toplumunun bir parçası olarak sürekli olarak yeni antrenman sistemleri, programları lanse ediliyor ve bir kısmı hayatta kalıp popülerliğini geliştirirken, bir kısmı da unutulup gidiyor. Bu bakımdan CrossFit’in uzun solukluluğunu hangi özelliklerinin sağlayacağını düşünüyorsun?

CrossFit bünyesinde üç temel disiplini barındırıyor. Bunlar atletizm, Olympic lifting (halter) ve jimnastik. Bu disiplinlerin üçü de dünya spor tarihinin en eski ve temel yapıtaşlarından. Bu bağlamda aslında çok eski bir spor gibi. Bazı değişiklikler ile beraber, en “fit” olmanızı sağlayacak (CrossFit Games’in amacı olan “Fittest on Earth”ü tayin etmek gibi) bu önemli disiplinleri bir araya getirmiş yeni bir disiplin olmasının yanı sıra, başta profesyonel sporcular olmak üzere yapan herkeste ciddi gelişimler görülmesi önemli bir özellik. Başarıya giden yolu kimsenin terk etmeyeceğini düşünüyorum.

Son olarak vurgulamak gerektiğini düşündüğüm bir nokta var: CrossFit denince aklınıza sadece üst düzey atletik kapasiteye sahip olanların yapabileceği hareketler gelmesin. Her seviyeden insanın tekrar sayısı, süre ve ağırlık gibi değişkenleri kendine göre uyarlayabilmesinin yanı sıra, ileri seviye bir hareketi tek seferde başarmak yerine, ona adım adım ulaşmanız mümkün.

Buna iyi bir örnek teşkil edeceğini düşündüğüm için Barış hocadan bir de “Handstand Push-up Progression”ı, yani amuda kalkarak şınav çekme hareketinin farklı etaplarını göstermesini rica ettim. İşte sırasıyla ayaklar yükseltilerek yapılan push-up, “Wall Climb”, amuda kalkmak, “Handstand push-up” ve daha da ileri seviye olan “one-arm handstand”.

Fotoğraflar ve videolar: Gözde Türkkan

Yazarın diğer yazıları için tıklayınız.