X

Bağlanma teorisi nedir: Bağ kurma şeklimiz bize ne anlatıyor?

Son zamanlarda etrafımda gözlediğim ilişkiler, ilişkilerin niteliği, ilişkilerden yola çıkarak hayatı yorumlama şekli “bağlanma” konusunu gündemime getirdi. Bağlanma konusuyla ilgili yapılan son çalışmaları okumak, üzerine düşünmek ve yazmakla ilgili bir motivasyonum oluştu.

Bağlanma teorisi nedir, neden bağ kurmaya ihtiyacımız var, ne tür bağlanma şekilleri var ve bağ kurma şeklimizi değiştirebilir miyiz? Bunlar gibi soruların yanıtlarını kendi kalbimin, aklımın yettiğince seninle paylaşacağım.

Kendilik bilincim ve bağlanmanın ilişkisi

Bağlanma geçmişten günümüze sıklıkla çokça araştırmaya konu olmuş, bana çok ilginç gelen bir konu aslında. Ana rahmine düştüğün andan itibaren, sana ilk bakım verenle kurduğun ilişkiden başlayarak gelişen, dönüşen bu bağ kurma serüveni bütün hayatının çok temel bir parçasını oluşturuyor. Kendin ve dış dünyayla bağ kurma dokun, rahim duvarına tutunduğun ilk andan itibaren örülmeye başlanıyor.

Bowlby ve arkadaşları (1977) bağlanma kavramının, insanların başkalarıyla güçlü ve duygusal bir bağ kurma eğilimini ifade ettiğini söylüyor.

Hobson (2002) ise bizi hayvanlardan ayıran, dili kullanmaya sevk eden ve düşünmeye iten şeyin duygusal bağlar olduğunu söylerken, Dowling (2003) bağlanmayı, bireyin yaşamı süresince değişime ve yeniden düzenlemeye ihtiyaç duyulan daha karmaşık bir olgu olarak tanımlıyor.

Duygusal bağlarımızın kendilik düşlemlerimizi ve motivasyonumuzu nasıl etkilediğini biraz dikkat kesilirsek her gün biz de gözlemleyebiliriz aslında.

En basit şekliyle bağlanmanın hayatımıza olan etkisini şöyle bir örnekle anlatmak istiyorum.

Rahim duvarına tutunarak başladığın bu yolcuklukta annenin sana her gün aynı masalı anlattığını düşün. Ve annenin sana anlattığı bu aynı masalın hayatının bu ilk yıllarında senin kendilik hikayeni ve bilinci oluşturduğunu düşün. Peki bu kendilik bilincini oluşturan masalın dokusunda neler var, bakalım…

Annenin kendi zihin-beden-ruhsal kanallarından oluşturduğu bu masalın dokusunu, araştırmacılar üçe ayırmış. Anne, bebek doğduğu andan itibaren üç şekilde bebeğinin ritmine karşılık verir.

  • Birincisi, bebeğin temel fizyolojik ihtiyaçlarını karşılayarak (açlık, tuvalet, uyku gibi…).
  • İkincisi, bebeğin tutunma ve dokunma ihtiyacını bebeğini kucağına alarak, devinimlerine karşılık vererek, sevgisini temas yoluyla aktararak. Ki bu aşamada bebek ilk defa kendi teni ve annesinin teni (dünya) arasındaki sınırı keşfeder ve ten sınırının farkındalığını geliştirir.
  • Üçüncüsü, anne, bebeğin duygusal deneyimini ona geri yansıtarak onun kendisiyle ilgili deneyimini geliştirmesine katkı sağlar (ayna etkisi).

Yani, özetle bebeğe anlatılan bu dokulu üç masal, bebeğin annesinin gözünden kendisini görmesini, kendilik deneyimini yaşamasını ve kendilik bilincini oluşturmasını biçimlendirir.

Bu üç ihtiyacın hayatın ilk yıllarında zamanında ve yeteri kadar karşılanmıyor olması, ileriki yıllarda kişilik bozukluklarının, depresyonun ve kaygının temelini oluşturur.

Annenin kendi bağlanma dokusundan bebeğe aktarılan bu bakım, bebeğin ihtiyaçları ve istekleriyle eş zamanlı ve ahenk içinde olmazsa bebeğin kendisi ve dış dünya arasındaki gerçekliğinde büyük bir kopukluk yaşamasına sebep olur. Kendi gerçekliği ve dış dünya gerçekliği arasındaki bu kopukluğa özlem, öfke ve yabancılaşma duyguları eşlik eder. (Winnicott 1957, The Child and The Outside World)

Kendilik yapısındaki zayıflık (ego), kendilik yapısındaki anksiyetenin, sürekli yetersizlik hissiyatlarının ve içindeki o kapanmayacak boşluk hisinin, hayattan geri çekilme ve çaresizliğin temeli işte budur. Bitmek bilmeyen özlemin, bir nesneden diğerine geçerken bitmek bilmeyen kendilik arayışının ve yabancılaşma hissinin temelinde işte bu bağlanma dokusu yatar. Bu doku ve hayatın ilk yıllarında bize bunu aktaran nesne (anne ya da bakım veren) işte bu kadar önemlidir!

Fakat bir şekilde muzip kader, bizi yaşamın ilk yıllarında kontrolümüzün dışında gelişen olayların eline bırakmamış çok şükür, dış dünyanın gerçekliğine hapsetmemiş! İçten dönüşümü ve gelişimi mümkün kılarak dış gerçekliğe etki etmeye de olanak sağlamış. Amerikalı evrim kuramcısı James Mark Baldwin (1896) “Kalıtım kendi mekanizmasının değişimini mümkün kılar” der. Yani bu öğrenmektir.

Genlerimiz için annelerimize teşekkür ederken, değişimi mümkün kılan kuantum parçacıklarımıza daha çok teşekkür ederiz! Yani artık 21. yüzyılda farkındalığımız bizim yazgımız olmuştur.

“Ya, benim bağlanma problemim var” gerekçesine tutunarak, dönüşmekten kendini sakınan, o konforlu alanına sıkı sıkı sarılmanı sağlayan o içindeki minik koalaya arkanı dönüp el sallatıracak bağlanma serisinin ilk yazısının sonudur bu!

Diğerinde görüşmek üzere…

İlginizi çekebilir: Travma iyileştirir: Kolektif acılar bize ne anlatır?

Gülbalca Çakıroğlu: İzmir Ekonomi Üniversitesi Psikoloji bölümünü bitirdikten sonra beyin ve çalışma prensipleri alanında Dokuz Eylül Üniversitesi Klinik Sinirbilimleri (Neuroscience) Master programına kabul edildi. Yüksek lisansını yaparken Multidisipliner Beyin Dinamiği laboratuvarında TÜBİTAK 112S459 NO’lu 1001 proje bursiyeri olarak çalışmaya başladı. Bu dönemde 2 sene Alzheimer ve Hafif Kognitif Bozukluğu olan hastalarla çalışmalarını sürdürdü. Tezini tamamladıktan sonra uzman olarak sektörde çalışmaya başladı. 6 sene özel okullarda aileler ve çocuklarla çalıştı. Pandemi döneminde ikinci yüksek lisansı olan Klinik Psikoloji uzmanlığını Rumeli Üniversitesi Klinik Psikoloji programından aldı. Aynı üniversitede, Nöropsikoloji alanında öğretim görevlisi olarak çalıştı. Alp Karaosmanoğlu’ndan Şema Terapi, Emre Konuk’tan EMDR (göz hareketleri ile duyarsızlaştırma ve yeniden işleme modeli) 1. Düzey eğitimlerini tamamladı. İstanbul Psikodrama Enstitüsünde Psikodrama Temel Eğitimini aldı. Halen Yetişkinlerle bilişsel ve yaşantısal teknikler ile çalışmaktadır. Mezun olduğu üniversitede, 3 kuşak usta-çırak projesinde gönüllü olarak psikoloji öğrencilerine destek vermektedir. Çeşitli platformlarda Bağlanma ve Psikolojik Sağlamlılık ile ilgili eğitimler düzenlemektedir. Alanıyla ilgili çeşitli yazıları Psikeart Dergisi ve uplifers.com sitesinde yayınlanmaktadır.

Geleneksel lezzetlerden vazgeçmeden bitki bazlı beslenmek isteyenlere: Fine Life Fermente Kajulu İçecek

Son yıllarda sağlıklı beslenme ve bilinçli tüketim alışkanlıklarının, daha önce hiç olmadığı kadar ilgi gördüğü kesin. Veganlık, vejetaryenlik, fleksitaryen gibi bitki bazlı beslenme türleri, sadece etik ve çevresel nedenlerle değil, aynı zamanda bütüncül sağlık açısından sunduğu çeşitli faydalar nedeniyle de dünya genelinde hızla yayılmaya devam ediyor. Bitki bazlı beslenme alışkanlıklarına yönelik talepler hızla artarken çok sayıda bitki bazlı ürün de raflardaki yerini alıyor. Özellikle süt ürünlerine alternatif arayanlar için çok sayıda ürün piyasaya sürülüyor. Bu konuda öncü isimlerden biri olan Metro Türkiye de “Sofrada herkese yer var!” mottosuyla tüketicilerin ihtiyaçlarına, yenilikçi ürünlerle cevap veriyor.



Raflarında 400’den fazla bitki bazlı ürün sunan Metro Türkiye, geleneksel lezzetlerden vazgeçmeden bitki bazlı beslenme alışkanlıklarına sahip olmanın en leziz yollarını sunuyor. Ve güzel haber; Türk mutfağının favori içeceklerinden ayrana bitki bazlı alternatif sağlıyor: Fine Life Fermente Kajulu İçecek.

Lezzetli, vegan, fermente: Ayrana bitki bazlı alternatif

Herkes için sağlıklı beslenme ve sürdürülebilirlik anlayışıyla hareket eden Metro Türkiye, beslenme trendlerine ve değişen tüketici taleplerine verdiği önemle Fine Life Fermente Kajulu İçecek’i raflara getiriyor. Geleneksel lezzetimiz ayrana bitki bazlı bir alternatif olarak öne çıkan Fine Life Fermente Kajulu İçecek, bitki bazlı beslenme alışkanlıklarını benimseyen ya da benimsemek isteyen herkesin beğenisine sunuluyor.

Metro Türkiye raflarında yerini almaya başlayan bu yenilikçi ürün, %27 oranında kaju fıstığı, tuz ve çeşitli probiyotikler içeriyor. Bunun yanı sıra katkı maddesi, koruyucu ve gluten içermemesiyle de dikkat çeken Fine Life Fermente Kajulu İçecek, hem bitki bazlı ürünleri tercih edenlerin hem de laktoz tüketmemeye önem verenlerin favorisi olmaya aday. Ayran alternatifi olarak soğuk tüketilebilen bu ürün, 250 ml’lik cam ambalajlarda satışa sunuluyor. Vlabel etiketiyle otel ve restoran gibi yeme içme işletmelerinde rahatça kullanılabilecek Fine Life Fermente Kajulu İçecek, menülere yeni vegan bir alternatif getirirken, müşteri memnuniyetini de artırma potansiyeli taşıyor.

Geçtiğimiz yıllarda süt ve yoğurt gibi hayvansal gıdalara bitki bazlı alternatifler sunmuş olan Metro Türkiye, Metro Chef Veggie Bademli ve Fındıklı içecekler ile yoğurda alternatif Metro Chef Veggie Fermente Süzme Kaju’yu ve Metro Chef Veggie Meze Serisi’ni tüketicilerle buluşturmuştu. Bu yıl ise Türk mutfağının vazgeçilmezlerinden ayrana bitki bazlı bir alternatif getirerek hem sağlıklı hem de yenilikçi bir seçeneği yani Fine Life Fermente Kajulu İçecek’i tüketicilerle buluşturuyor.

Elbette Metro Türkiye’nin raflara taşıdığı yenilikçi ürünler sadece süt ve yoğurt gibi hayvansal gıdalara bitki bazlı alternatifler ile sınırlı değil. Çok daha fazlası, raflarda çoktan yerini aldı.

Bitki bazlı geniş ürün yelpazesi: 400’den fazla çeşit



Metro Türkiye’nin raflarındaki vegan ürün yelpazesi içerisinde bitkisel bazlı hamburger ekmekten köfteye, mayonezden çikolataya çok sayıda çeşit bulunuyor. Üstelik gıda dışı vegan ürünlerin de sayısı oldukça fazla. Vegan yumuşatıcı, şampuan, sabun, hatta yağ çözücü bile bu geniş yelpazede yer alıyor. Dahası, Metro markalı ürün portföyünü de yenilikçi çeşitlerle sürekli genişleten Metro Türkiye, kendi markaları altında içli köfteden lahmacuna paçanga böreğinden haydari, havuç tarator gibi meze seçeneklerine; falafel çeşitlerinden pizzaya, ranch sostan çamaşır yumuşatıcısına kadar 50’ye yakın çeşitte gıda ve gıda dışı bitki bazlı ürün sunuyor. Eğer tüm bu ürünleri ve çok daha fazlasını incelemek isterseniz hemen tıklayıpvegan ürün yelpazesi içerisinde bitkisel bazlı hamburger ekmekten köfteye, mayonezden çikolataya çok sayıda çeşit bulunuyor. Üstelik gıda dışı vegan ürünlerin de sayısı oldukça fazla. Vegan yumuşatıcı, şampuan, sabun, hatta yağ çözücü bile bu geniş yelpazede yer alıyor. Dahası, Metro markalı ürün portföyünü de yenilikçi çeşitlerle sürekli genişleten Metro Türkiye, kendi markaları altında içli köfteden lahmacuna paçanga böreğinden haydari, havuç tarator gibi meze seçeneklerine;vegan ürün yelpazesi içerisinde bitkisel bazlı hamburger ekmekten köfteye, mayonezden çikolataya çok sayıda çeşit bulunuyor. Üstelik gıda dışı vegan ürünlerin de sayısı oldukça fazla. Vegan yumuşatıcı, şampuan, sabun, hatta yağ çözücü bile bu geniş yelpazede yer alıyor. Dahası, Metro markalı ürün portföyünü de yenilikçi çeşitlerle sürekli genişleten Metro Türkiye, kendi markaları altında içli köfteden lahmacuna paçanga böreğinden haydari, havuç tarator gibi meze seçeneklerine; Metro Türkiye’nin Bitki Bazlı & Vegan Katalogu’nu keşfedebilirsiniz.

Temel gıdadan temizlik ürünlerine, kişisel bakımdan atıştırmalıklara aradığınız her şeyi bulabileceğiniz Metro Türkiye ile sağlıklı ve sürdürülebilir bir yaşam tarzına ulaşmak artık çok daha kolay.

*Bu yazı Metro Türkiye katkılarıyla hazırlanmıştır.

İlginizi çekebilir: Vegan beslenenlere müjde: Metro Türkiye’nin zengin vegan ürün yelpazesini keşfedinVegan beslenenlere müjde: Metro Türkiye’Vegan beslenenlere müjde: Metro Türkiye’

 

İlgili Makale