Bilim adamları, yanlış ve eksik beslenen insanların bulaşıcı hastalıklara daha açık olduklarına inanıyor. Beslenme ve bağışıklık sistemi arasındaki ilişkiye dair bazı çalışmalar mevcut. Bu çalışmalardan birisi fareler üzerinde yapılmış. Araştırmacılar bu çalışmada proteini oldukça düşük olan bir beslenme programı üzerinde çalışmışlar ve protein ne kadar düşükse bağışıklık sistemi hücrelerinin ürettiği antikorların da o kadar düştüğü gözlenmiş. Bir başka deneyde mikronutrient adı verilen çinko, selenyum, demir, bakır, folik asit, A-B6-C ve E vitamininden yoksun beslenen hayvanlardaki bağışıklık sistemi gözlenmiş. Protein eksikliğine kıyasla net olmayan bir değişim gözlenirken insan bağışıklık sistemi üzerindeki etkileri hakkında kesin bulgular yok.
Peki, ne yapabilirsiniz? Beslenme düzeninizde mikronutrientlere az yer verdiğinizi düşünüyorsanız, örneğin sebze tüketmiyor ve beyaz ekmek ağırlıklı besleniyorsanız, günlük vitamin ve mineral desteğiyle bağışıklık sisteminin de ötesinde diğer bütün sistemler için sağlıklı bir adım atabilirsiniz. Fakat bu vitamin ve mineral desteklerinin doz ayarı çok önemli. Fazlası yararlı olmaktan daha çok zararlı olabilir.
Selenyum
Araştırmalar, vücudunda düşük selenyum bulunan kişilerin göğüs, bağırsak, akciğer ve prostat kanserine yakalanma risklerinin daha fazla olduğunu gösteriyor. Halen yürütülen bir araştırmada, selenyum ve E vitaminin yardımıyla prostat kanserine çözüm bulunması amaçlanıyor.
A vitamini
Uzmanlar, A vitamininin bulaşıcı hastalıklarda kilit rol oynadığını uzun zamandır biliyorlar. Bunun yanı sıra A vitamini eksikliği bulunan ama sağlıklı insanlar üzerinde yapılan deneyin sonuçlarına göre, A vitamini eksikliği yaşayan fakat sağlıklı insanlarda bu eksikliğin bağışıklık hücreleri üzerinde çoğaltma ya da azaltma gibi bir etki göstermediği izlenmiş.
B2 vitamini
B2 vitamininin, farelerde bakteriyel enfeksiyonlara karşı vücudun direncini arttırdığı izlenmiş. Yine de bağışıklık sisteminin B2 vitamininin artışına verdiği tepki net olarak ölçülebilmiş değil.
B6 Vitamini
Bir çok çalışma B6 vitamini eksikliğinde lenfositlerin T ve B bağışıklık hücrelerine dönüşmesinin zorlaştığını kanıtlıyor. Eksikliği giderecek kadar B6 vitaminini dışarıdan almak bağışıklık sistemine katkıda bulunabilir fakat fazlası tümörlerin büyümesine bile neden olabilir.
C Vitamini
C vitamini hakkında tartışmalar süredursun, anlaşmaya varılan tek nokta C vitamininin tek başına alınmasının etkisi yok denecek kadar az, mutlaka mikronutrientlerle desteklenmeli.
D vitamini
Yıllardır D vitamininin tüberküloza iyi geldiği bilinmekte ve sebepleri araştırılmaktaydı. Sonunda cevap bulundu. Vücudun güneş ışığıyla karşılaşması sonucu deride üretilen D vitamini, tüberkülozla savaşacak Mycobacterium tuberculosis hücrelerini üretmede yardımcı oluyor. D vitamininin diğer hastalıklarda etkisinin ne olduğu ve dışarıdan ek olarak alınmasının yararlı olup olmadığına kesin bir cevap verilemiyor.
E Vitamini
65 yaş üstü hastaların düzenli olarak günlük E vitamini alımlarının arttırılması sonucu, aşılama sonrasında hepatit B ve tetanoz için üretilen antikorların sayısında olağandan fazla artış izlendi. Fakat bu artış difteri ve pnömokok aşısından sonra gözlenmedi.
Çinko
Çinko, bağışıklık sisteminde görev alan T hücrelerinin ve diğerlerinin görevlerini tam anlamıyla yapması için gereken eser elementtir. Günlük beslenme döngünüzde yaklaşık 15-25 mg çinko almanız gerekmekte. Bilinçli tüketmek gerekiyor, fazlası bağışıklık sisteminin fonksiyonunu tamamen bozabilir.
Bitkilerin, sıcaklığın, stresin ve egzersizin bağışıklık sistemi üzerindeki etkilerini sizlerle paylaşmaya devam edeceğiz.
Kaynak:
Harvard Health Publications
İlginizi çekebilecek diğer yazılar:
Bağışıklık sistemini güçlendirmede dikkat edilmesi gereken noktalar
Şaşırtıcı ama doğru 12 sağlık önerisi