Kendinizi stresli hissettiğinizde, kaç kez birileri size meditasyon yapmanızı veya bir yoga sınıfına gitmenizi önerdi? Eminiz daha önce bu önerilerle sık sık karşılaşmışsınızdır. İşte bu hızla akla gelen ‘basit’ öneriler, aslında refahınızı iyileştirmek ve kaygı, depresyon gibi yaygın zihin sağlığı sorunlarının semptomlarını hafifletmek için tasarlanmış, denenmiş ve test edilmiş zihin sağlığı stratejileridir. Ve yaşam kalitenizi artırmaya hizmet ederler.
Zihin sağlığı stratejileri ne demek?
Tanımı gereği, bir zihin sağlığı stratejisi, duygusal esenlik duygusunu korumaya, yaygın semptomları azaltmaya ve bazı durumlarda bunları tamamen iyileştirmeye yardımcı olabilen bir stratejidir. Takviye gibi fiziksel tedavilerden, olumlamalar gibi daha çok zihniyet eğitimine odaklananlara kadar değişen birkaç farklı zihin sağlığı stratejisi vardır. Bunlar sinir sistemini tıbbi ve duygusal açıdan yatıştırmak için birlikte çalışabilirler.
Elbette profesyonel yardım almak, kişinin psikolojik ve duygusal sağlığını iyileştirmek için atılabilecek en büyük adım olsa da, zihin sağlığı stratejilerine sahip olmak, hayatın oldukça bunaltıcı hale geldiği zamanlar için yardımcı olabilir.
Günümüzde, toplumda kullanılan birçok zihin sağlığı stratejisi olduğunu görebilir, bunları sıradan bulabilirsiniz. Ama eğer bunları yeterince araştırırsanız, çoğunun Asya kökenli olduğunu, geçmişlerininse birkaç bin yıl öncesine kadar uzandığını görürsünüz. Sizler için Asya kökenli olduğunu muhtemelen bilmediğiniz en yaygın zihin sağlığı stratejilerini araştırdık. İşte detaylar:
1. Bitkisel ilaçlar
Geleneksel Çin tıbbı (TCM) inme, solunum yolu hastalıkları, anksiyete ve diğer zihin sağlığı bozuklukları, kalp hastalığı gibi bir dizi tıbbi durumun tedavisine yardımcı olmak amacıyla çeşitli bitkilerden yararlanır. Bu otlar kapsül, çay veya toz şeklinde olabilir; genellikle meyan kökü, ravent ve zencefil gibi bitkileri içerir. Bu kadim uygulama binlerce yıllıktır ve aslında temel dayanağı açısından çok az değişmiştir; buna göre kişinin yaşam gücü, yin ve yang açısından her zaman dengede olmalıdır.
3000 yılı aşkın bir süre önce Çin’deki Zhou hanedanına kadar uzanan Çin bitkisel ilaçları, artık Batı tıbbında da yer buluyor. Şimdilerde birçok holistik doktor, danışanlarını hem duygusal hem de fiziksel rahatsızlıklarla başa çıkmalarına yardımcı olmak için belirli bitki ve baharatları kullanmaya teşvik ediyor. Daha fazlası için: “Adaptojen nedir: Doğadan gelen şifa kaynağı adaptojen bitkiler ve mantarlar”
2. Yoga
Yoganın kalp atış hızını düşürmek, uykuyu iyileştirmek, stresi azaltmak, esnekliği geliştirmek, genel ağrılara yardımcı olmak gibi çeşitli faydaları olduğunu biliyoruz. Bugünlerde katılabileceğiniz birkaç farklı yoga sınıfı olsa da, geleneksel yoga biçimi, Sanskritçe’de katılmak ve birleştirmek anlamına gelen “yuj” kelimesinden gelmekte.
Geçmişi, Hindistan’daki Indus Saraswati Vadisi’nde MÖ 27.000’e kadar uzanan yoga, Hindistan’da Tanrı’ya yaklaşmanın bir yolu olarak doğası gereği çok manevi bir şekilde uygulanmakta. Bununla birlikte, tutarlı bir yoga uygulaması, bir dizi zihinsel ve fiziksel fayda sağlayan bir sağlıklı yaşam rutini olarak da kabul edilebilir. Ve tabii ki, aynı zamanda harika bir egzersizdir. Yoga ile ilgili aşağıdaki yazılarımızı da ayrıca incelemek isteyebilirsiniz:
- Yoga ile tüm duygularınızı kabul edin
- Daha iyi bir cinsel yaşam için yoga
- Regl sancılarınızın hafiflemesine yardımcı olacak yoga pozları
3. Meditasyon
Tutarlı bir meditasyon uygulamasının, günde sadece birkaç dakika bile olsa, kişinin beynini yeniden yapılandırabileceğini ve anksiyete, depresyon, TSSB, sinirlilik dahil olmak üzere birçok zihin sağlığı bozukluğunun semptomlarını iyileştirmeye yardımcı olabileceğini ortaya koyan araştırmalar var. Söz konusu meditasyon olduğunda, transandantaldan mantra temelliye kadar çeşitli meditasyon türleri olduğunu görürüz; ancak bunların çoğu sessiz bir alana sahip olmaya ve kişinin nefesine odaklanmaya dayanır.
Arkeologlar, Hindistan’da meditasyonun MÖ 5.000 ila 3.500 yıllarına kadar uzandığına dair kanıtlar keşfettiler, ancak Swami Vivekananda’nın meditasyonu Amerika Birleşik Devletleri’ne tanıtması 20. yüzyılın başlarına tekabül ediyor. Meditasyon ile ilgili aşağıdaki yazılarımızı da ayrıca incelemek isteyebilirsiniz:
- Daha huzurlu hissetmek için 25 günlük meditasyon serisi
- Herkes meditasyon yapabilir: Meditasyon yapmanızı kolaylaştıracak ipuçları
- En temel meditasyon teknikleri: Odaklanma, farkındalık ve transandantal
4. Çigong ve Tai Chi
Tai chi, hareketlerin karmaşıklığını içeren ince farklarla qigong’un en popüler şeklidir. Özünde, tai chi ve qigong, genellikle derin nefes almaya bağlı hafif hareketler ve fiziksel duruşlardan oluşan hareket halindeki meditasyon olarak tanımlanmıştır. Faydaları arasında denge, kas gücü, zihni ve bedeni sakinleştirme, stresten kurtulma yer alır. Tai chi ve qigong, günümüzde fiziksel ve zihinsel sorunları tedavi etmek için yaygın olarak kullanılsa da, kökenleri aslında sistemin bir dövüş sanatları pratiği olarak kullanıldığı eski Çin’e kadar uzanır. Konuyla ilgili aşağıdaki yazılarımız da ilginizi çekebilir:
- Tai Chi nedir, faydaları nelerdir?
- Qigong Shibashi (Çigong Şibaşi) egzersizleri: Beden, zihin ve ruh bütünlüğü için bir destek
5. Reiki
Reiki aynı zamanda enerji şifası olarak da tanımlanmıştır ve uygulayıcının kaygı, stres de dahil olmak üzere çok çeşitli zihinsel sağlık sorunlarını tedavi etmek, fiziksel ağrı algısını azaltmak için nazik dokunuşlar kullandığı rahatlatıcı bir şifa yöntemi olarak bilinir.
Normalde bir reiki uygulayıcısı tarafından yapılan konsept, vücuttaki enerji merkezlerini açmaktan ibarettir. Pek çok insan reiki’nin etkinliğinden şüphe duysa da, plaseboya göre birtakım faydaları olduğu görülmüştür. İlk olarak 1920’lerde Japonya’da Dr. Mikao Usui tarafından ortaya çıkarılmıştır. Reiki ile ilgili aşağıdaki yazılarımızı da ayrıca incelemek isteyebilirsiniz:
- Reiki’nin 5 İlkesi: Reiki nedir, Reiki İlkeleri ile daha dengeli bir hayat mümkün mü?
- Reiki ayrılık acısıyla baş etmenize nasıl yardımcı oluyor?
6. Ayurveda
Ayurveda 3000 yılı aşkın bir süre önce Hindistan’da ortaya çıkan karmaşık bir şifa sistemidir. Bu eski alternatif tıp yöntemi, Sanskritçe’de “yaşam” anlamına gelen “ayur”; bilim, bilgi anlamına gelen “veda” sözcükleriyle, hastalıklara kişinin bilincindeki dengesizlikler veya streslerin neden olduğu inanç sistemine dayanır.
Ayurveda stratejileri, bitkisel ilaçlar ve masajlardan cilt bakımı ve diyet değişikliklerine kadar kişinin belirli dosha’sına veya yapısına dayalıdır. Genel olarak, Ayurveda’nın kilo kaybı, stresten kurtulma ve genel bir esenlik duygusunu geliştirme dahil olmak üzere çeşitli faydaları olduğuna inanılır. Ayurveda ile ilgili aşağıdaki yazılarımızı da ayrıca incelemek isteyebilirsiniz:
- Birkaç dakika içerisinde uygulayabileceğiniz hızlı ve etkili 6 Ayurveda pratiği
- 5000 yıllık bir sır: Ayurveda
7. Taoizm
Taoizm geleneksel olarak MÖ 4. yüzyıla kadar Çin’de ortaya çıkan bir felsefe ya da yaşam tarzıyla ilişkilendirilmiştir. Taoizm’in bazı temel kavramları, hepimizin kozmosa bağlı mikro kozmos olduğumuz inanç sistemini içerir. Ayrıca gerçekliğin aslında var olmadığına, her şeyin sabit olduğu kuralı nedeniyle özgür iradeyle değiştirilebileceğine inanır. Taoizm evrenle uyum içinde yaşamaya dayandığından, bir esenlik duygusunu geliştirmeye yardımcı olabileceği ve hayatta daha sakin bir yol izlemeyi yönetebileceği öne sürülmektedir.
8. Zen bahçeleri
Doğanın genel olarak vücut üzerinde sakinleştirici bir etkisi olduğu söylenir, ancak Zen bahçeleri veya karesansui olarak da adlandırılan Japon kaya bahçeleri konsepti, bu fikri yeni bir düzeye taşır. Tasarım gereği, bir Japon kaya bahçesi, 1466’da Shingen tarafından ortaya konan bir dizi ilkeye göre düzenlenmiş çakıl, kaya ve kuma dayanır. Bu yapıları takip etmenin bir sükunet ve dinginlik duygusu sağladığı, vücuttaki stresin azalmasını teşvik ettiği öne sürülmektedir. Ayrıca aşağıdaki yazımız da ilginizi çekebilir:
9. Feng Shui
Feng shui aynı zamanda Çin geomancy’si veya binaları, diğer siteleri olumlu bir şekilde yerleştirme sanatı olarak da bilinir ve eşyaların bir odaya yerleştirilme şeklinin enerjiden yararlanmaya ve duygusal tepkileri kontrol etmeye yardımcı olabileceğine inanan eski bir Çin geleneksel uygulamasıdır. Bu tepkiler artan odaklanma, azalan kaygı ve sakinlik hissini içerebilir. Çin’de ilk olarak mezarlıklarda kullanılmıştır ve kelimenin tam anlamıyla rüzgar suyu anlamına gelmektedir.
Feng shui’nin faydalarını kesin olarak açıklayan bilimsel çalışmalar olmasa da, belirli bir ruh halini teşvik eden bir yer fikri kesinlikle yeni değildir. Feng shui’nin ilkeleri binlerce yıldır daha iyi sağlığı teşvik etmek için takip edilmektedir. Feng shui ile ilgili aşağıdaki yazılarımızı da ayrıca incelemek isteyebilirsiniz:
- Yaşam alanlarınızda büyük ve olumlu etkiler yaratacak pratik Feng Shui uygulamaları
- Evimizin enerjisi bizim enerjimizi nasıl etkiliyor: Feng Shui ile enerjiyi dönüştürün
10. Akupunktur
Geleneksel Çin Tıbbının bir parçası olan akupunktur, merkezi sinir sistemini uyarmak için vücudun meridyenlerine veya basınç noktalarına küçük iğnelerin yerleştirildiği alternatif bir tıp yöntemidir. Manevi bir bakış açısıyla bunun, durgun enerjiyi harekete geçirmeye; eklemlerdeki ağrı ve katılıktan anksiyete, stres ve depresyona kadar çok çeşitli fiziksel ve duygusal semptomları iyileştirmeye yardımcı olduğu öne sürülmektedir. Çin menşeli 3000 yıldan daha eski bir şifa tekniğine dayanmaktadır ve şimdilerde klinisyenler tarafından şifa uygulamalarına tamamlayıcı bir tedavi şekli olarak entegre edilmektedir. Akupunktur ile ilgili aşağıdaki yazılarımızı da ayrıca incelemek isteyebilirsiniz:
- Stresi azaltan akupresür noktaları ile gerginlikten kurtulun
- Qigong Guo Lin (Yürüme Çigongu): Ayak tabanındaki akupunktur noktalarını aktive ederek yürüyün
Kaynaklar: verywellmind, betterhelp