Aşk ve cinselliğin beynimizle bağlantısı
Karşı cinsi neden çekici buluruz? Kadınlar ve erkekler acaba birbirlerinden farklı olarak hangi özelliklere dikkat ederler? Bu gibi sorulara günümüzde yeni deneylerle ışık tutan bilim insanları, bazen beklenmedik şeyler öğrenebiliyorlar.
Yüz güzelliğinin simetriyle bağlantılı olduğu konusunda güçlü bulgular var. Tamamıyla simetrik bir yüzün bir mükemmellik yansıtacağı kuşkusuz. Peki bu simetri nereden geliyor? Aile genlerinden gelen kalıtsal özellikler bunun tek sebebi değil. Anne karnındaki gelişim aşamasında, annenin hayatındaki olaylar veya başka dış etkenler, bebeğin yüzündeki simetrinin hafifçe bozulmasıyla sonuçlanabiliyor. Peki simetri gerçekten insanlar için o kadar önemli mi?
Normal Yüz Simetrik Yüz
Yüz simetrisinin gerçek hayatta cinsel çekicilik için ne kadar önemli olduğunu sorgulamak için, bilim insanları, üniversite öğrencileri üzerinde bir deney yaptılar. Bu deneyde, önce aynı kişiden iki farklı fotoğraf düzenlediler. Fotoğraflardan sadece birinde yüzün asimetrikliklerini hafifçe arttırdılar.
Bu iki fotoğrafı rastgele öğrencilere ikiz kardeş olarak tanıttılar ve hangi yüzü daha çekici bulduklarını sordular. Deneyin sonuçlarında, öğrencilerin çoğunlukla hem erkek ve hem de kadın yüzlerinde simetriyi tercih ettiklerini gördüler.
Yüz güzelliğinden sonra koku duyusuna bakalım. İnsan kokusu cinsel çekicilik için ne kadar önemli? Parfüm kullanımı toplumda oldukça yaygın, çünkü vücut ve ter kokusu genelde itici bulunur. Peki vücut kokusunun bir işlevi var mı? Bunu araştırmak için bu kez, koku duyusu daha hassas olan kadınların, erkek vücut kokularını tercihlerini incelediler.
Beklenmedik bir şekilde, kadınların onlara evrimsel bir avantaj verebilecek bir ayrıntıyı ayırt edebildiklerini fark ettiler. Kadınların özellikle itici buldukları kokular, kendi akrabalarının kokuları çıktı. Bunun evrimsel olarak akraba evliliklerini engelleyici bir mekanizma olup olmadığı, ilginç bir soru.
Yakın aileden olan çiftlerin çocukları çok zayıf bağışıklık sistemine sahip olabiliyorlar. Tarih öncesi zamanlarda, özellikle ilkel veya kırsal toplumlarda, akrabaların yaygın ve belirsiz olduğu durumlarda ensest ilişkiye karşı böyle bir mekanizma gelişmiş olabilir. Fakat kadınların cinsel seçimlerinin farklı olduğu tek alan bu değil.
Cinsel eş seçiminin sonuçları kadınlar için çok daha önemli. Erkekler hayatlarına rahatça devam edebilecekken, kadınlar dokuz ay hamilelik ve uzun süreli çocuk bakımının sorumluluğunu düşünmek zorundalar. Mesela bir lokanta seçerken, yemeğin fiyatına göre, lokantanın kalitesine verdiğimiz önem farklı olacaktır. Çabuk bir döner sandviç yemekle, lüks bir lokantada yemek yemek için farklı hazırlıklar yaparız. Lüks restorana gitmeden iyi giyinir ve o kadar parayı vermeden iyi bir yer olduğundan emin olmak için çevreye sorar, hakkında araştırma yaparız. Eş seçiminde kadınların gösterdiği incelik biraz buna benziyor. Erkekler çabuk bir sandviç yer gibi davranabilirken, kadınların eşlerini daha iyi seçip, dikkatli davranmaları gerekiyor. O zaman acaba kadınlar erkeklerin fiziksel özelliklerinin yanında, diğer özelliklerine ne kadar dikkat ediyorlar?
Kadınlara özel maddi ve fiziksel tercihlerin bir örneği, araba markaları. Kadınlar, daha büyük ve erkeksi arabaları tercih ediyorlar. Bunun sebepleri konusunda sadece spekülasyon yapabiliyoruz. Çoğunlukla daha pahalı olan bu büyük arabalar, daha güven verici olabilir. Aynı şekilde lüks araba sahibi erkeklerin de kadınlara daha çekici geldiği reddedilemez bir gerçek. Lüks araba sahibi erkekler de daha yüksek seviyeli kadınları cezbedebileceklerinin farkındalar.
Erkeğin maddi olanaklarının, çekiciliğine olan etkisi nedir? Bunu test etmek için bilim insanları sokaktaki kadınlarla bir deney yaptılar ve aynı erkeğin fotoğraflarını farklı maddi seviyelerde olarak tanıttılar. Normalde kadınlarca daha çekici bulunan bir erkeği markette vasıfsız eleman olarak tanıtınca puanı düştü. Tam tersine, daha az yakışıklı bir erkeği zengin bir emlak yöneticisi olarak tanıtınca, birden daha çekici oldu. Acaba sizin de bilinçaltınız algılarınızı bu şekilde değiştiriyor mu?
Serinin bir sonraki yazısında tek eşlilik konusuna değineceğiz ve cinsel çekiciliğin diğer öğelerini inceleyen deneyleri anlatacağız.
Yazar Hakkında:
Tengiz Günay – İstanbul Teknik Üniversitesi’nde mühendislik lisansı aldıktan sonra, ABD’de önce bilgisayar bilimleri üzerine doktora yaptı. Halen Atlanta’da Emory Üniversitesi’nde hesaplamalı sinirbilim branşında doktora ötesi çalışmasını devam ettirmekte. Biyoteknolojiden, beyin ve diğer sinirbilimi konularına kadar geniş yelpazede ilgi konuları var. Ana çalışma konusu sinir hücrelerinin bilgisayar üzerinde simülasyonlarını kullanarak temel bilim sorularına yanıt aramak.