Aşk merdiveni, hem iç hem de dış mekanda bakılabilen tropikal bir bitkidir. Aşk merdiveni özellikle sepette veya ayaklı saksıda bakıldığında yapraklarının saksı kenarından aşağı sarkmasıyla ortama hoş bir hava katmaktadır. Doğada nemli ve ormanlık bölgelerde büyüyen aşk merdiveni bakmak için yüksek nemli bir ortam sağlamak önemlidir.
İç mekanda bakılan en popüler bitkilerin başında gelen aşk merdiveninin güzel bir şekilde büyümesi için düzenli bakım yapmak şarttır. Aşk merdiveni bakımı zor olmamakla birlikte bazı noktalara dikkat etmek, bitkinin sağlıklı ve güzel görünmesi açısından gereklidir. Aşk merdivenine dair merak ettiğiniz her şeyi ve aşk merdiveni bakımında dikkat etmeniz gereken püf noktalarını bu yazıda okuyabilirsiniz.
Aşk Merdiveni Nedir?
Aşk merdiveni veya Latince ismiyle Nephrolepis exaltata, tropik bölgelerde yetişen bir bitkidir. Genelde iç mekanda bakılan aşk merdiveni çok fazla güneş ışığına ihtiyaç duymadığı için evde bakılmak için uygundur. Doğal ortamında bataklık, ormanlık ve nemli bölgelerde yetişen aşk merdiveni için nemli ve gölge bir ortam sağlamak önemlidir. Eğrelti otugillerden olan diğer pek çok bitki gibi yavaş büyüyen aşk merdiveni dış mekanda sonbahar veya ilkbahar aylarında, iç mekanda ise yıl boyu dikilerek yetiştirilebilir. Aşk merdiveninin genel özellikleri şu şekildedir:
- Botanik adı: Nephrolepis exaltata
- Aile: Lomariopsidaceae
- Türü: Otsu, çok yıllık
- Güneş isteği: Kısmi
- Toprak isteği: Nemli, drenajı iyi toprak
- Toprak pH’ı: Asidik
- Çiçeklenme dönemi: Çiçek açmaz
- Kökeni: Amerika, Afrika, Polinezya
Aşk Merdiveni Nasıl Bakılır?
Aşk merdivenini doğrudan güneş ışığı almayan aydınlık bir yerde yetiştirmek gerekir. Aşk merdiveni için güneş ışığı çok önemli olmasa da ortam neminin yüksek olması önemlidir. Aşk merdivenine ihtiyacı olan nemi sağlamak için yapraklarına su püskürtmek, evde bakılan bitkileri bir arada tutmak ve toprağı nemli tutmak gibi ipuçlarına dikkat edilebilir.
İç ve dış mekanda aşk merdiveni yetiştirmek için dikkat etmeniz gereken noktalar genel olarak şu şekildedir:
Işık isteği
Aşk merdiveni, doğrudan güneş ışığı almayı sevememekle birlikte bitkinin aydınlık bir yere konulması gerekir. Bunun için bitkinizi pencere kenarına yerleştirebilir ve saksıyı arada bir çevirerek eşit bir biçimde büyüdüğünden emin olabilirsiniz. Aşk merdiveni çok fazla gölgede kaldığında solabileceği gibi doğrudan güneş ışığı aldığında ise yaprak yanığıyla karşılaşabilir. Dış mekanda bakılacak aşk merdiveninde ise yine bitkinin doğrudan güneş ışığı almamasına dikkat edilmeli ve şiddetli rüzgarlara maruz kalmadığından emin olunmalıdır.
Toprak isteği
Aşk merdiveni, drenajı iyi, organik madde bakımından zengin ve tınlı toprakları sever. Bu nedenle dış mekanda bakacağınız aşk merdiveni için toprak hazırlarken kompost ve torfu karıştırabilirsiniz. Saksıda bakacağınız bitkiler için ise toprağın drenajını arttırmak için perlit içeren torflu saksı karışımları tercih edebilirsiniz. Toprağın drenajının iyi olmaması halinde bitkide kök çürümesi meydana gelebileceği için drenaja özellikle önem vermelisiniz.
Su isteği
Aşk merdivenin yetiştirirken dikkat etmeniz gereken en önemli noktalardan bir tanesi, bitkinin büyüme dönemi olan ilkbahar ve yaz aylarında toprağın nemli olmasını sağlamaktır. Büyüme dönemindeki bitkileri iç mekanda haftada bir, dış mekanda ise daha sık sulamak gerekebilir. Bitkinizin suya ihtiyacı olup olmadığını anlamak için toprağı kontrol edebilirsiniz. Toprağın kuruması halinde aşk merdiveninin yaprakları aşağı doğru düşebilir. Sonbahar ve kış aylarında genelde iki haftada bir sulama yeterli olsa da bitkinin dinlenme döneminde yapraklarının kurumamasına dikkat etmelisiniz.
Sıcaklık isteği
İç mekanda bakılan bitkiler için genelde 15-25 °C sıcaklık yeterli olmaktadır. Havanın soğuk olması aşk merdivenine zarar verebileceğinden normalde dış mekanda saksı içerisinde yetiştirdiğiniz bitkileri kışın iç mekana taşıyabilirsiniz.
Nem isteği
Aşk merdiveni bakarken dikkat edilmesi gereken en önemli nokta ortamın nemidir. Aşk merdiveni tropikal bir bitki olduğundan dolayı ortam neminin yüzde 80’in üzerinde olmasından hoşlanır. Bu oranı sağlamak zor olduğu için bitkinize düzenli olarak su püskürterek veya saksıyı içinde su ve çakıl bulunan bir kap içerisine yerleştirerek ihtiyacı olan nemi verebilirsiniz. Nemin düşük olması halinde bitkinin yapraklarında kahverengileşme olabileceği için böyle bir durum fark etmeniz halinde ortamın nemini arttırmayı deneyebilirsiniz.
Gübre isteği
Aşk merdiveni organik madde bakımından fakir topraklarda yetişebilse de gübre kullanarak bitkinizin daha sağlıklı olmasını sağlayabilirsiniz. Özellikle soluk veya sararmış yapraklar gördüğünüzde bitkinize gübre verebilirsiniz. Aşk merdivenini ilkbahar ve yaz aylarında her 4 ila 6 haftada bir suda çözünür bir gübreyle besleyebilirsiniz.
Aşk Merdiveni Nasıl Çoğaltılır?
Aşk merdivenini mevcut bitkinizi keserek çoğaltabilirsiniz. Bunun için özellikle saksısından taşmış veya bahçenizde çok fazla alan işgal eden bir bitkiniz varsa onu kullanabilirsiniz. Aşk merdivenini çoğaltmak için şu adımları izleyebilirsiniz:
- Aşk merdiveninin bir kısmını sağlıklı köklerle birlikte ilkbahar aylarında dikkatlice ayırın.
- Yeni bitki için aldığınız saksıyı yarıya kadar saksı toprağı ile doldurun veya bahçenizde yeni bir çukur açın.
- Bitkiden kestiğiniz kısmı saksı karışımına veya toprağa yerleştirin. Köklerin tamamen toprakla kapandığına emin olun.
- Bitkinizi sulayın ve toprağın daima hafif nemli olduğundan emin olun. İç mekanda baktığınız bitkileri rüzgardan ve sıcaklık değişimlerinden etkilenmeyecekleri bir yerde tutmaya özen gösterin.
- Bitkinizi birkaç hafta sonra yaprakların taban kısmından olmak üzere hafifçe çekin. Çektiğinizde direnç hissediyorsanız, bitkiniz kök salmaya başlamış demektir.
Aşk Merdiveni Saksısı Nasıl Olmalı?
Aşk merdiveni bakmak istiyorsanız, bitkinin büyümesi için yeterli alana sahip olduğu, ancak tüm enerjisini köklerini büyütmek için harcamayacağı büyüklükte bir saksı seçmelisiniz. Saksının çok büyük olması, sulama sonrası fazla gelen nemin atılmasını zorlaştırabileceği için kök çürüklüğüne neden olabilir.
Saksıyı seçtikten sonra toprağın drenajını arttırmak için saksının dibine çakıl koyabilir ve torf bazlı bir saksı karışımı tercih edebilirsiniz. Ayrıca bitkiyi saksıya yerleştirirken köklerini birbirinden ayırarak köklerin saksının kenarlarına doğru yayılmasını sağlayabilirsiniz.
Aşk merdivenini ilerleyen zamanlarda başka saksıya nakletmek veya çoğaltmak için saksısından çıkarmak istiyorsanız biraz kuvvet uygulamanız gerekir. Aşk merdiveni saksıya kök salan bir bitki olduğu için öncelikle toprağı gevşetmek için sulama yapabilir ve ardından parmaklarınızla bitkinin tabanını gevşetebilirsiniz. Sonrasında saksıyı ters çevirerek bitki çıkana kadar saksıyı sallayabilirsiniz.
Aşk Merdiveni Nasıl Canlandırılır?
Aşk merdiveni ile ilgili karşılaşabileceğiniz sorunları ve bunları aşarak bitkinizi nasıl canlandırabileceğinizi aşağıda okuyabilirsiniz.
Bitkinizin alt kısmındaki yapraklar kahverengileşmeye başladıysa endişelenmeniz gerekmez. Eski yaprakların ölmeleri normal olmakla birlikte gittikçe daha fazla yaprağın kahverengileşmeye başladığını görüyorsanız, havanın nemi çok düşük olabilir veya bitkinizin daha fazla suya ihtiyacı olabilir. Ayrıca yapraklara çok fazla dokunmak da yaprakların kahverengileşmesine neden olabilir.
Bitkinizin yaprakları dökülüyorsa dökülen yaprakları temizlemek için elinizi yaprakların içinden geçirebilirsiniz. Çok fazla dökülme varsa düzenli sulama ile bu sorunun önüne geçebilirsiniz.
Yaprakların renginin solması, bitkilerin sulanmaya ihtiyaç duyduğunu gösteriyor olabilir. Ayrıca çok fazla güneş ışığı alan veya yetersiz olan bitkilerde de yaprak renginde solukluk görülebilir. Bu durumda bitkinizi doğrudan güneş ışığı almayan bir yere taşıyabilir ve ilkbahar ve yaz aylarındaysanız gübre kullanarak besleyebilirsiniz.
İlginizi çekebilir:
- Areka Palmiyesi Bakım Kılavuzu
- Aloe Vera Bakım Kılavuzu
- Antoryum Bakım Kılavuzu
- Evde barış çiçeği bakım kılavuzu
- Mum çiçeği bakım kılavuzu
- Evde devetabanı bakım kılavuzu