Uplifers

7 sene ago

Kategoriler: FeaturedLIVE UPYaşam

Alzheimer nedir? Alzheimer hastalığıyla ilgili bilmeniz gereken 10 gerçek

Özellikle yaşlılıkla bağdaştırılsa da Alzheimer, bilginin işlenmesi esnasında nöronlar tarafından salgılanan ve amiloid beta adı verilen bir tür salgının çok fazla salgılanması ya da temizlenmemesi sonucu oluşur. Bu, yaş ilerledikçe artar. Alzheimer’ın bir ileri yaş sorunu olmasının asıl nedeni de budur. Ancak bu rahatsızlığın genç yaşta görülmesi de mümkündür. Hastanın durumunun kademeli olarak kötüye gittiği Alzheimer, hasta ailelerini de olumsuz anlamda etkiliyor.

Türkiye İstatistik Kurumu’nun verilerine göre Alzheimer hastalığından ölen yaşlı nüfus oranı %3.6’yı bulmuş durumda. Ancak hastalığın önlenmeye çalışılması ve yeni tedavilerin de geliştirilmesi sebebiyle Alzheimer artık kaçınılmaz bir son olarak görülmüyor. Biz de buradan yola çıkarak herkesin Alzheimer hastalığıyla ilgili bilmesi gereken 10 gerçeği derledik.

Alzheimer hastalığıyla ilgili bilmeniz gereken 10 gerçek

İlginizi çekebilir: Alzheimer hastalığının anatomisi: Önlemek için bulmaca çözmekten daha etkili yöntemler var mı?

1. Alzheimer geri alınamayan, ilerleyici bir yol izleyen ve kişinin hafızasını zedeleyen bir hastalıktır.

Mayo Clinic’e göre bu hastalık, kişinin bilişsel yeteneklerini ve iletişim becerilerini aşan bir grup beyin bozukluğunu tanımlayan demansın en yaygın nedenidir. Alzheimer olan bir kişi karmaşa yaşayarak bir şeylerin nasıl başladığını hatırlamakta güçlük çeker. Bu kişiler sonunda hayatlarındaki önemli kişileri unutur; plan yapma, iletişim kurma ve güvenli karar verme mekanizmalarında sorun yaşar. Hastaların kişiliklerinde değişimler yaşanır ve tam zamanlı özel ilgiye ihtiyaç duyarlar.

2. Alzheimer’ın ilerlemesinde 5 aşama vardır ve ilkinde büyük semptomlar görülmez.

Alzheimer’ın ilk aşaması “klinik öncesi Alzheimer hastalığı” olarak adlandırılır. Bu aşamadaki kişiler dışarıdan anlaşılır bir şekilde davranış sergilemezler ancak beyinde değişimler yaşanmaya başlanır. Bu noktada belirtiler dikkat çekici olmasa da, uzmanlar bu aşamada durumun belirtilerini toplayabilecek yenilikçi beyin görüntüleme teknolojisini geliştirmek için çalışıyorlar. Böylelikle ilk aşamada hastalığın tespit edilip önlenmesi hedefleniyor.

Klinik öncesi Alzheimer aşamasından sonra kişi hafif bilişsel bozukluğu yaşamaya başlar. Karışıklık, sorun çıkaran kararlar verme ve son konuşmalar veya yaklaşan randevular gibi şeyleri hatırlama gibi semptomlar yaşanmaya başlar ama Mayo Clinic’e göre bu kişinin işi ya da ilişkisini etkilemez.

Üçüncü aşamada belirtiler daha belirgin bir hal almaya başlar. Bu da hastanın günlük yaşamını etkilemeye başlar. Kısa süreli hafıza kayıpları, problem çözmede sorun yaşama, karar vermede zayıflık, kendi modunda değişim, bir şeyleri kaybetme ve kaybolma (bildiği lokasyonlarda dahi) başlar. Bu aşamada hasta cevabı unuttuğu için aynı soyu tekrardan sorabilir.

Dördüncü evrede Alzheimer hastalığı semptomların yoğunlaştığı orta derecede bunamaya dönüşür. Kişi zor durumda kalacağı için bu aşamada ailesinden sıkça yardım alması gerekir. Aynı zamanda uzun süreli hafıza kayıpları başlar ve hasta hayatta en yakın olduğu kişileri dahi unutabilir.

Son aşamada hasta iletişim becerilerini büyük ölçüde yitirir, hatta fiziksel olarak konuşmayı dahi bırakabilir. Bu aşamada hastalar fiziksel fonksiyonlar açısından da daha zayıf bir hal alır. Son aşamadaki hastaların çoğu yutmakta da sıklıkla sorun yaşar. Bu sebeple hastalar yemek yerken ya da su içerken boğulma tehlikesi yaşayabilir.

3. Unutkanlık ve Alzheimer’da yaşanan hafıza kayıpları birbirinden farklıdır.

Bir yere koyduğunuz eşyayı orada unutmak, sık sık konuştuğunuz bir insanın ismini unutmak ya da bir odaya neden girdiğinizi unutmak son derece normaldir. Bunun birçok nedeni olabilir.

Ancak siz ya da sevdikleriniz kalıcı hafıza kaybı, karışıklık ve duygu durumundaki değişikliklerini sürdürme zorluğu gibi belirtilerle karşı karşıyaysa bu daha fazla endişelenecek bir durumdur.

4. Alzheimer hastalığı Amerika’da milyonlarca kişiyi etkiliyor ve her yıl 110,00 ölüme sebep oluyor.

National Institute on Aging (NIA)’e göre Amerika’da Alzheimer hastalığına sahip 5,5 milyon kişi bulunuyor. Centers for Disease Control and Prevention’a göre ise Alzheimer, Amerika’da altıncı büyük ölüm sebebi ve 2017’de 116,103 kişinin ölümüne sebep olmuş.

5. Doktorlar Alzheimer’a neyin sebep olduğundan tam olarak emin değil ancak beynin değişmesi kesinlikle etkili.

Alzheimer hastalığı beyin hücrelerine zarar vererek onları öldürüyor. Bu tahribat da kişinin bilişsel, sosyal ve psikolojik yeteneklerini etkiliyor.

Mayo Clinic’in açıklamasına göre araştırmacılar Alzheimer hastası kişilerin beyninde iki spesifik anormallik daha keşfetmişler. Bunlardan biri hücreler arası iletişimi engellemek de dahil olmak üzere beyin hücrelerine zarar verebilecek plaklar veya beta-amiloid adı verilen bir proteinin biriktirilmesi; diğer ise beyindeki hücrelerin beynin düzgün çalışması için gerekli olan besinleri ve diğer maddeleri hareket ettirmek için kullandığı taşıma sistemindeki karışıklıklar.

6. Özellikle erken başlangıçlı Alzheimer hastalığı olanlarda genetik bileşen etkilidir.

NIA’ye göre erken başlangıçlı Alzheimer, 30’lu yaşlardan 60’ların ortalarına kadar ortaya çıkar. Bu erken başlangıçlı formda olanlar Alzheimer nüfusunun yüzde 10’undan daha azını oluşturur. Bu vakalar bazen üç spesifik gen mutasyonu veya diğer genetik faktörlerden kaynaklanır. Mayo Clinic’e göre bu tür genetik etki Alzheimer hastalarının % 5’inden azında görülür.

7. Alzheimer hastalığının gelişme olasılığını artıran belirli risk faktörleri bulunuyor.

Yaşlılık Alzheimer’ın gelişmesinin en büyük sebebi ve genellikle 65 yaşının üzerindeki insanlarda görülüyor. Birinci derecedeki akrabanızda Alzheimer olması sizin de hastalığa yakalanma olasılığınızı artırırken geçmişte yaşanan kafa travması da bunu tetikleyebiliyor. Mayo Clinic’e göre yüksek tansiyon, yüksek kolesterol, obezite ve tip 2 diyabet hastalığı yaşayan kişilerinde da damarlardaki tıkanıklar sebebiyle risk altında olduğunu söylüyor. Down sendromlular da en yüksek Alzheimer riski taşıyan kişiler arasında yer alıyor.

8. Doktorların Alzheimer’ı saptaması için muhakkak kişinin beynine bakması gerekir ama semptomlar da doktorlara çok şey anlatır.

Alzheimer hastalığının tespit edilmesi için muhakkak bir doktora muayene olunası gerekir ve bunun için de doktorun öncelikle beyninizi kontrol etmesi gerekir.

9. Alzheimer hastalığını önlemek için kanıtlanmış bir yol yoktur, ancak yaşam tarzı faktörleri ile riski azaltabilirsiniz.

Araştırmacılar sosyal ve zihinsel olarak uyarıcı faaliyetler ile Alzheimer hastalığı riskinin azaltılması arasında bir bağlantı bulmuştur. Sağlıklı bir vücudun beyin için de çok öneli olduğunu savunan araştırmacılar vücuda iyi bakıldığı takdirde bunun beyni çok hızlı etkilemeyeceğini belirtiyorlar.

10. Alzheimer hastalığının tedavisi yoktur, ancak belirtilere yardımcı olacak tedavi seçenekleri vardır.

U.S. Food and Drug Administration (FDA), bellek kaybı, karışıklık ve Alzheimer hastalığı düşüncesi ve akıl yürütme ile ilgili problemleri yönetmeye yardımcı olmak için iki tür ilacı onaylamıştır. Ancak bu ilaçlar hastalığın ilerlemesini tamamen önlemek için şimdilik yeterli değil.

İlginizi çekebilir: Alzheimer’da yeni tedavi yöntemi umut vadediyor

Kaynak:
Self
LifeHack

Ünlü ressamların eserlerini bir bakışta tanımak ister miydiniz? »

« Doğanın sihirli boyası: Birbirinden sevimli albino hayvanlar

Etiketler: alzheimerAlzheimer hastalığı

Uplifers: Kaliteli ve mutlu yaşam koçunuz!

Anne evi rahatlığında seçimler: Anneler Günü’ne özel içinizi ısıtacak hediye önerileri

“An-ne”; iki hecesine dünyaları sığdıran; güven, sıcaklık, huzur, sevgi ve daha nice güzel duyguyla bizleri kucaklayan, yorgun günlerin ilacı, mutlu anların ortağı, düştüğümüzde koştuğumuz, sevincimizi ilk paylaştığımız o eşsiz kahraman. İki hece ama içinde bir ömür saklayan… Anne demek bir evin kalbi demek, sevgiyle hazırlanmış sofralar, kahve fincanında biriken mutlu anılar, bir koltukta kurulan huzur, sıcak bir evin rahatlığı demek. Çünkü bir annenin dokunduğu her şey, dünyayı biraz daha yaşanır kılar. İşte bu yüzden Anneler Günü yaklaşırken bu yıl onlara sadece bir hediye değil, hissettirdikleri o tarifsiz sıcaklığı, huzuru, ‘anne evi rahatlığını’ hediye etmek gerek. Ne de olsa her şeyin en iyisini, güzelini, rahatını, konforlusunu hak eden onlar.

Geçmişten günümüze dönüşümler geçirmiş olsa da bu özel ve anlamlı günün değişmeyen en önemli özelliği, kalbimizde ayrı bir yeri olan annelerimizi onurlandırmak için bir fırsat sunuyor oluşu. Şüphesiz ki annelerimizin bize kattığı güzellikleri bir güne sığdırmak mümkün değil ama bu özel günde özenle seçeceğimiz küçük bir hediye, onların bizim için ne kadar değerli olduğunu hissettirmek için şahane bir fırsat olabilir. Önemli olan, seçtiğimiz hediyeye sevgimizi katmak; tıpkı onların her lokmaya, her bakışa kattığı sevgi gibi. İşte birkaç sıcak öneri:

‘Anne kucağı’ gibi: Konforu eve taşıyacak hediyeler

Anne kucağının o benzersiz sıcaklığı, en zor zamanların bile en güzel ilacı değil mi? Ve evet aslında hiçbir hediye tam anlamıyla o sıcaklığı vermeye yetmez ama yine de biraz da olsa yaklaşabilir. Film keyfi için sıcacık ve yumuşacık bir battaniye, polar bir sabahlık, rahat terlikler, evin her köşesini anne sıcaklığına büründürecek ev tekstili ürünleri, yastıklar, kırlentler ve çok daha fazlası ile annelerinize bu Anneler Günü’nde huzur ve konforu hediye edebilirsiniz.

‘Anne eli değmiş’ gibi: Kişisel bakım ürünleri

Annelerimizin dokunduğu her yeri güzelleştirdiği aşikar… ‘Anne eli değmiş gibi’ dendiğinde her ne kadar lezzetli yemekler akıllara gelse de, bir atkının düğümünde, bir buklenin düzeltilmesinde de aynı özen var. Bazen son bir anne dokunuşu her şeyi bambaşka yapabilir. Annenizin kendisine de en az başkalarına gösterdiği kadar şefkatle ve özenle yaklaşması için kişisel bakım ürünlerinden şahane hediyeler seçebilirsiniz. Parfümler, cilt bakım ürünleri, saç şekillendiriciler, makyaj setleri ve çok daha fazlası bu özel günde annenizin yüzünde güller açtırabilir.

‘Annemin tarzı’ gibi: Zamansız, şık ve özel parçalar

Bazı parçalar vardır, bize hep annemizi hatırlatır. Onun yıllardır severek taşıdığı bir fular, özel günlerde takındığı bir broş ya da gençliğinden kalma bir ceket… Şimdi, o hatıraların yanına çok daha özellerini eklemenin tam zamanı. Zarif elbiseler, şık altın takılar, birbirinden güzel aksesuarlar, rahat ayakkabılar, yazlık kombinlerini tamamlayacak parçalar ve çok daha fazlası Anneler Günü’nde harika hediyelere dönüşebilir.

‘Anne sofrasından fırlamış’ gibi: Sofralara renk ve lezzet katan detaylar

Anne sofrası; her tabakta ayrı bir hikaye, her kasede ayrı bir emek ama hepsinde aynı lezzet. Kimi zaman dört gözle beklenen bayram sofralarının, kimi zaman okuldan eve dönüşte karşılayan leziz yemeklerin yıldızı annelerin sofralarını daha da güzelleştirecek, mutfakta geçirdikleri zamanları kolaylaştıracak pratik ve şık ürünler harika hediyeler olmaz mı? Şık yemek takımları, renkli masa örtüleri, kahve makineleri, mutfak robotları, airfryer’lar ve çok daha fazlası tek bir tık uzağınızda.

Pazarama’da ‘anne evi rahatlığında’ alışveriş

Annenize hissettirmek istediğiniz tüm bu duygular, bir hediyeye sığabilir mi? Belki tam olarak değil, ama Pazarama’da, onun kalbine dokunacak seçenekler sizi bekliyor.

Pazarama, binlerce ürün seçeneği, avantajlı fiyatlar, çok kanallı erişim imkanı ve güvenli ödeme alternatifleriyle size anne evi rahatlığında bir alışveriş deneyimi sunuyor. Bir hediye seçin, içine sevginizi katın ve annenize onu ne kadar çok sevdiğinizi bir kez daha gösterin. Aradığınız her şey Pazarama’da.

Ayrıca Anneler Günü’ne özel şahane kampanyalar da sizi bekliyor. Pazarama üzerinden yapacağınız 750 TL ve üzeri alışverişlerde geçerli “HEDIYE125” kupon kodu ile 125 TL indirim fırsatı yakalayabilir, eğer Pazarama Plus üyesi iseniz aynı tutardaki alışverişleriniz için “PLUS200” kupon kodunu kullanarak 200 TL’lik özel indirimden faydalanabilirsiniz. Hepsi ve daha fazlası için hemen tıklayın, ‘tam anneme göre’ diyeceğiniz hediyeleri kaçırmayın. Her şeyin en iyisini hak eden anneler için, bu Anneler Günü’nde sadece bir hediye değil, bir “teşekkür” armağan edin.

*Bu yazı Pazarama katkılarıyla hazırlanmıştır.

İstanbul’un en iyi pizzacıları
İstanbul, gerçek İtalyan pizzası arayanlar için adeta bir lezzet cenneti. Şehrin dört bir yanında, odun…
Başarıyı engelleyen gizli tehdit: Sınav kaygısı
Sınavlar yaklaştıkça birçok öğrencinin odasında yankılanan, ailelerin ve öğretmenlerin dilinde gündeme gelen tek bir konu…
Mayıs-Haziran aylarında mutlaka görmeniz gereken sergiler
Mayıs Haziran ayının sergi rotası her zamanki heyecanıyla kentin kültür sanat sahnesini zenginleştirmeye kaldığı yerden…
İnsan diye tasvir edileni gübre edip üzerine filizlenendir ‘insan’
İnsan en çok kendi kurduğu oyuna yenilir. Belki de hayatının içinde karşılaşmak istemediği kendinden bile…
Hala orada mısın?
Geçen yazımızda aidiyet ve kaybetme duygularının bizi sürükleyebileceği fanatizm noktalarından konuşmuştuk. Bu hafta da bu…
İstanbul’un en iyi spa merkezleri
Yoğun şehir hayatının yorgunluğunu atmak, bedenini ve zihnini tazelemek isteyenler için spa merkezleri vazgeçilmez bir…
Haftalık burç yorumları: 5-11 Mayıs
Yeni bir hafta, yeni enerjiler! Gökyüzü hareketleri burçlar üzerinde etkisini gösterirken, sizi nelerin beklediğini merak…
Cumhurbaşkanı Borç Kapatma Kredisi Netleşti mi? 2025
Borçlarını tek bir yerde toplamak ve ödeme koşullarını hafifletmek isteyen vatandaşlar için sunulan borç kapatma…