Histamin vücutta pek çok fonksiyonu olan bir biyojenik amindir. Sinir sisteminin kendi içinde iletişimde, sindirim siteminde ve bağışlık sisteminde pek çok görevi vardır. Histamin aynı zamanda pek çok alerjik reaksiyonda başrol oyuncusudur. Alerjik bulguların yanında ağrı yollarını duyarlılaştırarak ve enflamasyonu artırarak kronik ağrıların oluşumuna veya tetiklenmesine neden olur. Migren ağrılarının ortaya çıkmasında, geçmemesinde ve fibromiyalji ağrılarının şiddetlenmesinde önemli pay sahibidir.
Histamin pek çok besinle vücuda girdikten sonra Diamin oksidaz (DAO) ve histamin N-metiltranferaz (HNMT) tarafından yıkılarak düzeyleri düşürülür. Ama siz histaminden zengin besinler tüketmişseniz, yeteri kadar histamin yıkacak DAO enziminiz yoksa kandaki histamin dengeleri bozulur, ve histamin entoleransı bulguları ortaya çıkar.
DAO eksikliği olan hastalar migren, fibromiyalji, atopi, egzama, deri döküntüsü, kronik yorgunluk sendromu ve fibromiyalji ile karşımıza çıkabilirler.
Alkol aldıktan sonra ertesi gün çıkan akşamdan kalma bulguların önemli bir nedeni histamin fazlalığıdır.
Hastaların % 80’i orta yaşlı kadınlardır.
Histamin entoleransı sonucu ortaya çıkan bulgular bir alerjik reaksiyon değildir, ama bir ikiz kardeş kadar benzer.
Histamin entoleransı bulguları
- Kaşıntı
- Döküntü
- Ürtiker
- Gözlerde kaşınma
- Gözlerde sulanma, akma
- Burun kaşıntısı
- Kulak kaşıntısı
- Burun akması
- Burunda dolgunluk
- Hapşırma
- Yüzde kızarma
- Mide bulantısı
- Kusma
- İshal
- Gaz, şişkinlik
- Tansiyon düşüklüğü
- Nefes darlığı Baş ağrısı
- Migren
- Yaygın kas ağrısı
- Yorgunluk
- Halsizlik
- Bitkinlik
Histamin entoleransına histaminden zengin yiyecek tüketmek, DAO enzimi düzeylerinin düşüklüğü, DAO enziminin bloke olması ve yaygın enflamasyon neden olabilir.
Histaminden zengin besinler
- Fermente süt ürünleri: Yoğurt, peynir, kefir
- Fermente turşular
- Kombu çayı
- İşlenmiş fermente et ürünleri (sucuk, sosis, salam)
- Ekşi maya ve ekşi mayalı ürünler
- Fermente soya ürünleri (miso, soya sosu)
- Fermente alkollü içecekler (şarap, bira, şampanya)
- Boza
- Konserve gıdalar, özellikle balık ürünleri
- Kabuklu deniz ürünleri
- Sirke ve sirkeli ürünler
- Ketçap
- Bazı sebzeler: domates, patlıcan, ıspanak, avokado
- Kuru meyveler
- Beklemiş tüm besinler
Histamin içeriği düşük, ama histamin salgılanmasına neden olan besinler
- İnek sütü
- Bazı meyveler: Ananas, muz, narenciye, çilek
- Kuruyemişler
- Baharatlar
- Baklagiller
- Kakao
- Yumurta beyazı
- Deniz ürünleri
- Gıda katkıları, boyalar ve koruyucular
Histamin içeriği yüksek ve histamin salgılanmasına neden olan besinler
- Domates
- Alkollü ürünler (şarap, bira, şampanya)
DAO enzimini düşüren durumlar
- Genetik yatkınlık: Bazı hastalar doğuştan daha az DAO sentezlerler
- Östrojen düzeyi dalgalanmaları
- Doğum kontrol hapı kullanımı
- Çinko eksikliği
- Bakır eksikliği
- B6 vitamini eksikliği
DAO enzimi bağırsaklarda ince bağırsak mukozası hücreleri tarafından üretilir. Bu nedenle bağırsakları, özellikle bağırsak çeperini etkileyen tüm durum ve hastalıklar DAO enzimi sentezlenmesini etkiler.
- Artmış bağırsak geçirgenliği
- İnce bağırsakta aşırı bakteri üremesi (SIBO)
- Enflamatuar bağırsak hastalıkları (Crohn, ülseratif kolit)
- Çölyak hastalığı
- Non çölyak gluten hassasiyeti
DAO enzimini bloke eden besinler ve ilaçlar
- Alkol içeren tüm içecekler
- Çaylar (siyah, yeşil, beyaz)
- Mate çayı
- Enerji içecekleri
- Klavulonik asit, simetidin, verapamil
Bu yiyeceklerin size dokunup dokunmadığının anlamanın en iyi yolu, besin günlüğü tutmak. Her gün hem yakınmalarınızı hem de yedikleriniz ve içtiklerinizin tümünü yazmak; aralarında bir ilişki olup olmadığını anlamak için dedektiflik yapmak.
Migren ve fibromiyalji ağrılarınızın tavan yaptığı zamanlarda ise histamin içeriği düşük besinlerle ve DAO enzimini artıracak şekilde beslenmek önemli.
Düşük histamin içerikli besinler
- Taze etler ve günlük balıklar
- Meyveler (ananas, muz, narenciye, çilek hariç)
- Yumurta sarısı
- Pirinç
- Sebzeler (domates, patlıcan, ıspanak, avokado hariç)
- Zeytin, zeytinyağı
DAO enzimini artırmak için
- Omega 3 doymamış yağları tüketin (Zeytinyağı, taze balık)
- Omega 6 içeriği yüksek kanatlı eti ve işlenmiş tohum yağlarını tüketmeyin
- Kaliteli hayvansal protein tüketin (yumurta sarısı, yeşillikle beslenmiş hayvan eti, taze balık)
- Katkı maddeli besin tüketmeyin, besinleri doğal halleri ile tüketmeye çalışın.
- Kemik suyu tüketin
- Çinko, bakır ve B6 vitamininden zengin beslenin (Taze balık, yeşillikle beslenmiş hayvanın kırmızı eti, yeşillikler, bitter çikolata, kabuklu patates, kök sebzeler)
- Bağırsak sağlığına dikkat edin (glutensiz beslenin, probiyotik takviye kullanın) (Probiyotik takviye Lactobacillus Casei ve L. Bulgaricus içermemeli, Bifidobacterium, L Rhamnosus ve L. Reuteri içermeli).
- DAO takviyesi: Besin takviyesi olarak satılan DAO enzimi bağırsaklardan emilmez, lokal olarak etkilidir. Yemeklerden yarım saat önce alınırsa etkili olur, histamin düzeylerini düşürür.
Yakınmalarınız devam ederse bir alerji hastalıkları uzmanına muayene olun; ağrılarınız için bir nöroloji uzmanına başvurun.
Daha fazla bilgi için Beynini Doğru Besle isimli kitabımı okuyabilir, yeni günlük bilgiler için Instagram hesabıma bakabilirsiniz.
İlginizi çekebilir: Hamilelik ve emzirme döneminde migren ve fibromiyalji ağrıları ile baş etmek