Ağızdan nefes almak zararlı mı? Bu, çoğumuzun merak ettiği bir soru.
Sürekli ağızdan nefes almak ağız kokusu, boğaz ağrısı ve solunum problemleri gibi istenmeyen durumlara neden olabilir. Uzmanlar, genel olarak burundan nefes almanın sağlık açısından daha iyi olduğunu söylüyorlar. Ağızdan nefes almak başlangıçta büyük bir sorun gibi görünmeyebilir ama aslında bazı kronik sağlık sorunlarına yol açabilir. “Sürekli ağızdan nefes alıyorum” diyorsanız siz de horlama, ağız kokusu, kısık ses, boğaz ağrısı, öksürük gibi sorunlar yaşayabilirsiniz. Neyse ki daha iyi nefes almanıza yardımcı olacak bazı ipuçları var. Ama bundan önce, ağızdan nefes alma konusuna daha yakından bakalım.
Ağızdan nefes alma nedir?
Çoğu insan hem burnundan hem de ağzından nefes alır. Burun tıkanıklığı ağızdan nefes alma nedenleri arasında yer alır. Böyle bir durumda veya egzersiz yapmaktan yorulduğunuzda, doğal olarak ağzınızdan nefes alırsınız. Yani, bu oldukça normaldir.
Ancak, sürekli veya yalnızca ağzınızdan nefes alıyorsanız işte bu “ağızdan nefes alma”dır. Ağızdan nefes alma alışkanlığı, özellikle çocuklarda ve gençlerde tıbbi sorunlara neden olabilir.
Ağızdan nefes almak zararlı mı?
Peki, sürekli ağızdan nefes alınırsa ne olur? Ağızdan nefes almak dişlerinizi, diş etlerinizi ve boğazınızı çok miktarda kuru ve potansiyel olarak kirli havaya maruz bırakır. Sürekli ağızdan nefes alanlar, diğerlerine göre daha sık kuru, yanmış bir boğaza veya boğuk bir sese sahip olabilir. Bu şekilde hava almak diş ve diş eti hastalıkları riskini de artırır.
Burundan yeterince nefes alamamak, egzersiz yapamayacağınız veya üst solunum yolunuzu geremeyeceğiniz anlamına gelir. Belki de bu nedenle uyku apnesi gibi durumlar, ağız solunumu ile yakından ilişkilidir. En azından, ağızdan nefes alanlar diğerlerinden daha fazla horlama eğilimi gösterir.
Ağızdan nefes almak yüz şekli değişikliğine neden olur mu?
Ağızdan nefes almak zararlı mı sorusu çerçevesindeki merak konularını açıklamaya devam edelim. İşte şaşırtıcı bir gerçek daha! Kişi ağızdan nefes almaya ne kadar genç başlarsa, durum o kadar ciddileşebilir. Ağızlarından nefes alan çocuklarda sıklıkla hava yolu stenozu gelişir. Bu, üst solunum yolunun tam olarak gelişmediği, nefes alma ve konuşma ile ilgili sorunlara yol açan bir durumdur. Çocukluk döneminde ağızdan nefes almak, çocuğun yüzünün kemik yapısının bile farklı gelişmesine neden olabilir. Sonuç, genellikle belirgin şekilde geride duran bir çene ve çene çizgisine sahip daha uzun ve dar bir yüzdür. Bazen dişlerin üst ve alt sıraları da birbiriyle düzgün şekilde hizalanmaz.
Ayrıca, kötü nefes alma alışkanlıklarının neden olduğu düşük kaliteli uyku da genç bir kişinin ruh sağlığını etkileyebilir. Ağızdan nefes alma semptomları genellikle, yanlış bir şekilde dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) olarak teşhis edilir. Bir çocuğun düzgün uyuduğunu ve iyi nefes alıp almadığını kontrol etmek, yanlış teşhis ve gereksiz ilaç kullanımını önleyebilir.
Doğrusu hangisi? Burundan nefes alıp ağızdan vermek mi?
Genel olarak ağızdan nefes almak vücudunuzun daha fazla havayı, daha hızlı bir şekilde almasına neden olur. Burundan nefes almak ise vücudunuzun emmesi için daha iyi kalitede havayla sonuçlanabilir.
Burun solunum sistemi içerisinde hafife alınan ancak çok önemli bir işlev görür. Burunda yer alan küçük tüyler, ciğerlere giren havayı ısıtmak, filtrelemek ve nemlendirmek için çalışır. Bu arada, mukus da bakterileri yakalamakta harika bir iş çıkarır. Yine burunda üretilen nitrik oksit, kan damarlarının genişlemesine ve solunduğunda oksijenin vücutta hareket etmesine yardımcı olur. Burundan nefes almak aynı zamanda hava akımına direnç kazandırır, ciğerleri daha çok çalıştırarak güçlendirir. Kısacası burundan nefes almak, solunan havayı daha temiz, daha az kuru, vücut için emmesi daha kolay, vücut sıcaklığına daha yakın kılar.
Ağızdan nefes almak ise bu avantajların hiçbirini sağlamaz. Sadece çok daha kısa sürede, çok daha büyük miktarda hava almanıza izin verir. Egzersiz yaparken, burundaki hava akımı direnci arttığı için kendinizi genellikle ağızdan nefes almaya başlarken bulursunuz. Ancak bunun nedeni biraz daha karmaşıktır.
Yakın tarihli bazı araştırmalar, vücudun burundan veya ağızdan nefes almaya bakılmaksızın aynı miktarda oksijeni emebileceğini düşündürmektedir. Öte yandan, ortaya çıkan araştırmalar, egzersiz sırasında burundan nefes almayı artan kardiyovasküler strese bağlamaktadır.
Sonuç olarak burundan nefes almak daha mı iyi? Muhtemelen evet, yine de bu her zaman duruma bağlı. Araştırmalar genel olarak burnun nefes almak için özelleşmiş bir organ olduğunu gösterse de nezleyken kendinizi burundan nefes almaya zorlamayın. Ağızdan nefes alma, genellikle sadece kronik olduğunda bir problemdir. Bilinçli çabaya rağmen ağızdan nefes alma alışkanlığından kurtulamıyorsanız, tıbbi yardım almayı düşünün.
Ağzımdan nefes alıp almadığımı nasıl anlarım?
Uyanıkken genellikle nefes alma şeklinizi düzeltebilir ve burnunuzu kullanmak için kendinizi eğitebilirsiniz. Ama uyurken ağızdan nefes almak kolay anlaşılamayabilir. Yine de aşağıdaki belirtiler, uyurken ağzınızdan nefes aldığınızı gösteriyor olabilir:
- Horlama
- Ağız kokusu
- Göz altı torbalası
- Konsantrasyon zorluğu
- Ağız ve boğaz kuruluğu
- Yorgunluk ve sinirlilik
- Gece boyunca susuzluk
- Özellikle sabahları kısık ses
Ağız solunumu neden olur?
Ağızdan nefes almak zararlı mı, cevapladık. Peki ağız solumu neden olur? Bir dizi günlük faktör, sürekli ağızdan nefes alma gibi kötü bir alışkanlık geliştirmenize neden olabilir. Bu faktörleri şu şekilde sıralayabiliriz:
- Astım
- Nazal septumda hasar
- Büyümüş bademcikler ve adenoidler
- Sık alerjik reaksiyonlar
- Uzun süreli soğuk algınlığı veya grip
- Tekrarlayan sinüs enfeksiyonları
- Sinüs polipleri
- Parmakları veya baş parmakları emmek
Ayrıca uzun süreli stres ve kaygı deneyimleri de risk faktörleridir. Stres altındayken, sempatik sinir sistemimiz devreye girer. Nefes alıp vermemiz hızlanır ve sığlaşır, bu genellikle burnun rahatça kaldıramayacağı kadar hızlıdır. İşi ağızdan nefes alma devralır ve zamanla bir norm haline gelir. Bazı doğum anormallikleri de kişinin özellikle çocukken ağızdan nefes alma olasılığını artırabilir:
- Ankyloglossia (dil bağı)
- Koanal atrezi
- Yarık dudak
- Pierre Robin sendromu
Ağızdan nefes alma alışkanlığı nasıl geçer?
Eğer sürekli ağızdan nefes alıyorum diyorsanız bazı önlemlerle olası sorunların önüne geçebilirsiniz. Ağızdan nefes almayı önlemek için aşağıdaki adımları düşünün:
- Isıtma ve klima için HCAV hava filtreleri kullanın.
- Evinizi alerjensiz tutmak için daha düzenli temizlik yapın.
- Uzun mesafeli seyahat sırasında tuzlu burun spreyleri kullanın.
- Başınızı bir yastıkla destekleyerek sırt üstü uyuyun.
- Burundan nefes almaya odaklanan yoga derslerinden yararlanın.
Tüm bunların yanı sıra, bilinçli olarak burundan daha sık nefes almak için uygulayabileceğiniz çeşitli alışkanlık oluşturma teknikleri de vardır. Beş dakikalık derin, düzenli burun nefesi için günde üç kez alarm kurmak sağlıklı bir alışkanlık oluşturabilir.
Sonuç olarak; havayı soluma şeklimiz, tamamen bilinçsizce meydana gelen bir şey ve sağlığımız üzerinde bu kadar büyük bir etkisi olması gerçekten şaşırtıcı. Düzgün gelişmiş solunum yolları büyümeye, duruşaa ve zihinsel sağlığa yardımcı olur. Çoğu insan, özellikle de gençler için ağızdan nefes almanın sağlık üzerindeki olumsuz etkilerinin farkında bile değil. Oysa her zaman olduğu gibi, sağlığımızın ince ayrıntılarına proaktif bir şekilde bakmak bazı şaşırtıcı bilgileri ortaya çıkarabilir.
Bu nedenle eğer ağızdan nefes almaya bağlı belirtiler yaşadığınızı ve bu belirtilerin yaşam kalitenizi düşürdüğünü hissediyorsanız mutlaka bir uzmana başvurun. Doktorunuzun durumun nedenini tespit ederek en sizin için doğru tedaviyi önerecektir.
Kaynak: greatist, healthline
İlginizi çekebilir: Ekran apnesi nedir: “Eyvah, bilgisayar nefesimi çaldı!”