Empat olmanın, yani başkalarının ne hissettiğini anlamanın ne demek olduğunu çoğumuz biliyoruz. Ama bilmeyenler veya unutanlar için hemen hatırlatalım. Empat, etrafındaki kişilerin hislerine, duygularına son derece duyarlı olan; başkalarının ne hissettiğini anlayabilen, hatta onun duygusunu kendi içinde yaşayabilen kişiler için kullanılan bir tanımdır. Empatlar, kendi enerjilerini, duygularını çok başarılı bir şekilde yorumlayabildikleri gibi başkalarının enerji ve duygularına da aynı özeni gösterirler. Bu nedenle, çevreleriyle kolayca uyumlanabilirler. Karşımızdaki kişinin acısını, mutluluğunu paylaştığımızda, söylenmemiş sözleri anlayabildiğimizde, bir davranışın perde arkasında neler olabileceğini tahmin ettiğimizde veya beden dilini okuyabildiğimizde empatik yeteneklerimizi konuşturabiliriz. Empat olup olmadığınızı kendiniz bilebileceğiniz gibi çevrenizdeki kişilerden de duymuş olabilirsiniz. Fakat birden fazla empat türü olduğunu biliyor muydunuz? Biri, diğerinden daha iyi ya da daha gelişmiş özelliklere sahip olmasa da her birinin kendine has bazı bileşenleri var. Gelin, farklı empat türleri hakkında konuşmadan önce empatların ortak özelliklerine bir göz atalım:
Empatların ortak özellikleri
Empatlar hakkında bilmeniz gereken en önemli şey, diğer insanlar, nesneler ve etraflarında olup biten her şeyi, çoğu insanın tipik olarak yapamayacağı şekilde özümsedikleridir. Empatlar farklı türlere ayrılsa da çoğu aşağıdaki ortak özellikleri paylaşır:
- Yüksek seslere ve kalabalık veya kaotik ortamlara karşı duyarlı olma,
- Cızırtılı kumaşlara, rahatsız eden dikişlere, strafor sesine ve çoğu insanın sadece ‘biraz’ sinir bozucu bulduğu diğer duyumlara karşı aşırı hassasiyet gösterme,
- Filmlerdeki veya dizilerdeki karakterler arasındaki dramalara yoğun duygusal tepkiler verme,
- Bir odaya girerken bile odada hakim olan ruh halini fark edebilme,
- Kafein, alkol ve benzeri diğer uyarıcılara karşı hassasiyet gösterme,
- Güçlü kokulara veya tatlara daha duyarlı olma,
- Başkalarındaki şeyleri söylenmesine gerek kalmadan hissedebilme ve benzeri durumlar empatlarda bilinçli olarak ortaya çıkmasa da vardır. Empatlar, empatik yeteneklerinin, duyarlılıklarının ne kadar farkında olurlarsa bu konuda o kadar başarılı olabilirler.
Empat Türleri
Kimi empatlar rüyaları yorumlamada kimileriyse hayvanlarla iyi geçinmekte ya da telepati kurmakta daha başarılıdır. İşte 9 empat türü ve her birini birbirinden ayıran özellikleri:
1. Duygusal empat
Duygusal empat, en yaygın empati türüdür. İsminden de anlaşılacağı üzere duygusal empatlar çevrelerindeki insanları, özellikle de değer verdikleri kişileri çok iyi anlarlar, adeta duygularını çekerler. Aralarındaki bağ ne kadar güçlüyse duyguların çekimi de o kadar kuvvetlidir. Eğer duygusal empatsanız çok büyük ihtimalle;
- Üzerinize gelinmediği sürece çok iyi bir dinleyicisinizdir,
- Sıkıntılı hisseden kişileri nasıl rahatlatacağınızı bilirsiniz,
- Sorunlarla başa çıkmakta ve bu konuda başkalarına yol göstermekte başarılısınızdır,
- Hassas bir kişiliğiniz vardır,
- Başkalarını rahatsız edebilecek olayları, durumları önceden sezebilirsiniz,
- Herkesin dahil edildiğini, hoş karşılandığını hissetmesi için çaba harcarsınız.
2. Sezgisel empat
Duygusal empatlar, etraflarındakilerin hissettiklerini algılarken, sezgisel empatlar bu duyguların arkasında neler olduğunu da hissedebilirler. Ayrıca, başkalarının duyguları kadar davranışlarının, sözlerinin perde arkasını görerek bir sonraki adımda ne yapacaklarını da tahmin edebilirler. Eğer sezgisel empatsanız;
- Pozitif bakış açınızı hiçbir zaman kaybetmezsiniz; bunu bir başa çıkma mekanizması olarak görürsünüz,
- Anlamlı bir kariyer planı oluşturursunuz,
- Her ortamda barışı ve uyumu sağlayabilirsiniz,
- Dürtüsel davranmazsınız,
- Önemli kararlar alırken acele etmezsiniz,
- Ayrıntıları bilmeye ihtiyaç duymadan sözel olmayan tüm ipuçlarını yakalayarak durumları çözebilirsiniz,
- Başkalarında var olan dürüstlük eksikliğini sezebilirsiniz.
3. Fiziksel (tıbbi) empat
Fiziksel ya da tıbbi empatlar, diğer insanların fiziksel semptomlarını (baş ağrısı, üşüme, mide ağrısı, kaşıntı vb.) mıknatıs gibi kendilerine çekerler. Yakınlarından olan birinin fiziksel bir şikayeti varsa aynı durumu fiziksel empatlar kendilerinde de yaşarlar. Fiziksel empatsanız;
- Başı ağrıyan biriyle birlikte olduğunuzda başınız ağrımaya başlayabilir,
- Başkalarının ağrılarının size ait olmadığını bilerek onu kolayca serbest bırakarak üstünüzden atabilirsiniz,
- Vücudun ihtiyaçlarını çok iyi bilirsiniz ve ona iyi gelecek yaşam tarzı düzenlemelerini tespit edersiniz,
- İyileştirici önlemleri bilirsiniz,
- Başkalarındaki fiziksel semptomların duygularla ilişkili olup olmadığını anlayabilirsiniz,
- Vücudun ihtiyaç duyduğu yiyecek-içeceklere karşı sezgisel eğilim gösterirsiniz,
- Hem kendinizin hem başkalarının sağlıklı ve tüm ihtiyaçları karşılanmış olarak yaşamasına destek olursunuz.
4. Bitki (flora) empatı
Bitki empatları bitki çeşitliliğine karşı özel bir sevgi beslerler. Bitkilerin neye ihtiyacı olduğunu bilirler. Onların güvende hissetmeleri için özel çaba harcarlar, yapay bitki bakma fikrinden hiç hoşlanmazlar. Eğer bitki empatıysanız;
- Bitkilere zarar verecek şeyleri hissedebilirsiniz,
- Bitkilerin yanında olumsuz yorumlar yapılmasına izin vermezsiniz,
- Bitkilerle konuşmaktan, onlara sevginizi göstermekten vazgeçmezsiniz,
- Her bir bitkinin ayrıntısına, karakterine hakim olursunuz,
- Size emanet edilen bitkilere gözünüz gibi bakarsınız,
- Daha az stres yaşarsınız, çünkü barışçıl bir kişiliğiniz vardır,
- Doğanın içinde olmak sizi rahatlatır.
5. Hayvan (fauna) empatı
İnsanlardan çok hayvanlara karşı empatik yakınlık besleyen ve hayvan haklarının sıkı bir savunucusu olan kişiler, genellikle hayvan empatlarıdır. Hayvan empatları, evcil hayvanı olan başkalarını ziyaret ettiklerinde hayvanlara doğru koşan ilk kişi olma eğilimindedir. Eğer hayvan empatıysanız;
- Hayvanların yaşadıkları sıkıntıları hissedersiniz,
- Hayvanların sıkıntılarını hafifletmek için onlara yardımcı olursunuz,
- Hayvan hastalıklarını ayırt edebilirsiniz, tedavi yöntemlerini bilirsiniz,
- Evcil hayvanlarla telapati kurabilirsiniz,
- İstismar edilen ve pek sevilmeyen hayvanlara karşı özel ilgi beslersiniz,
- Hızlı ve sıcak bağlantı kurarsınız,
- En az bir evcil hayvanınız vardır.
6. Toprak (geomantik) empatı
Toprak empatıları, dünya üzerindeki değişikliklere karşı oldukça hassastırlar. Doğada zaman geçirmeyi, onunla bağlantı kurmayı, bitkileri, hayvanları, taşı, toprağı kucaklamayı severler. Eğer toprak empatıysanız,
- Doğa ile her zaman uyum içindesinizdir,
- Doğada yalnız kalmaktan keyif alırsınız,
- Doğadan güç ve enerji alırsınız,
- Topraktan ve havadan gelen titreşimleri algılarsınız,
- Depremleri, yangıları, fırtınaları önceden hissedebilirsiniz,
- Doğayı korumak için savaşırsınız,
- Tam bir çevrecisinizdir.
7. Telepatik empat
Telapatik empatlar, dokunuşların ardındaki düşünceleri, hisleri, duyguları sezebilirler. Birine sarıldıklarında onun aklından ve kalbinden geçenleri hızlıca okuyabilirler. Telepatik empatsanız;
- Bir dokunuşla karşınızdaki kişinin duygularını, düşüncelerini hissedebilirsiniz,
- Başka birinin yazdığı bir şeyi okurken yazanın hislerini içinizde bulabilirsiniz,
- Aktif bir dinleyicisinizdir,
- Duyduğunuzdan fazlasını anlayabilirsiniz,
- Başkalarının düşüncelerini onlardan daha iyi ifade edebilirsiniz,
- Beden dilini okumakta çok başarılısınızdır,
- Sizinle konuşan kişiler, gerçekten dinlendiklerini, anlaşıldıklarını hissederler.
8. Rüya (öngörülü) empatı
Rüya empatları, başka türlü erişilemeyen bilgilere rüyalar aracılığıyla erişirler. Önsezili empati konusunda başarılıdırlar, yani olayları gerçekte olmadan önce algılayabilirler. Eğer rüya empatıysanız,
- Tanıştığınız insanlara ve yaşadıkları deneyimlere daha derin bir bakış açısı ile yaklaşırsınız,
- İçgörülerinize ne kadar güvenirseniz o kadar güçlü adımlar atarsınız,
- Sizde derin izler bırakmış insanlar, olaylar, yaşanmışlıklar hakkında rüyalar görebilirsiniz,
- Rüyaların bir kişi ya da yaşanmışlık hakkında ne söylediğini anlayabilirsiniz,
- Rüyaların arkasındaki gerçekleri fark edebilirsiniz.
9. Heyoka empat
Duygusal empatlar ne kadar yaygınsa Heyoka empatlar da bir o kadar nadirdir. Lakota veya Dakota Kızılderili lehçelerinden gelen “Heyoka”, “kutsal palyaço” ya da “ruhsal aptal” anlamına gelir. Heyoka empatsanız;
- Etrafınızdaki kişiler için manevi ayna görevi görürsünüz,
- Gerçek maneviyatı başkalarının büyümelerine, kendilerini geliştirmelerine, iyileşmelerine yardımcı olmak için yansıtırsınız,
- Manevi rehbersinizdir,
- Başkalarının iyiliğini gözetirsiniz,
- Eleştirmek, yargılamak yerine iyileştirmeyi, yardım etmeyi seçersiniz,
- Ortada gerçek bir iyilik, birinin yararına olacak herhangi bir şey varsa başkalarının ne düşüneceğini umursamadan harekete geçersiniz.
Her empat tipinin kendine has benzersiz özellikleri olsa da tek bir empat türüne sahip olmak zorunda değilsiniz, birden fazla empat tipi özelliklerine sahip olabilirsiniz. Hayvanlarla aranızdaki bağ çok güçlüyse ya da çiçeklerle konuşmaktan çok keyif alıyor, onların ihtiyaçlarını seziyorsanız aynı zamanda rüyaları çok başarılı bir şekilde yorumlayan rüya empatı da olabilirsiniz. Sahip olduğunuz empat türünü ya da türlerini kabul ederek, yeteneklerinizin, sezgilerinizin farkına vararak empati yönünüzü daha da güçlendirebilirsiniz. Sezgilerinize ne kadar kulak verirseniz diğer empati türlerine de erişme olasılığınızı o kadar artırabilirsiniz.
Kaynak: liveboldandbloom
İlginizi çekebilir: Empatların özellikleri: Empat olup olmadığınızı anlamanın yolları ve empat testi