Gün içinde zihnimizden 40.000 – 60.000 civarında düşünce geçiyor. Anda olduğumuzda genelde olumlu hissediyoruz, ancak bilimsel araştırmalara göre zihnimiz ortalama %47 oranında anda değil; geçmişte ya da gelecekte… Dolayısıyla aklımızdan günde ortalama 25.000 civarında negatif düşünce geçmesi olası… 25000 olumsuz düşünce, bir o kadar olumsuz duygu yaratma potansiyeline sahip. Peki biz tüm bu olumsuz düşüncelerle nasıl baş edebiliriz?
Olumsuz düşünceler varlıklarından hoşlanmadığımız için yok saymaya çalıştığımız, peşimizi bırakmayan tanıdık simalar gibiler… Onları yok saydığımızda yok olacaklar sanıyoruz, ancak bastırmaya çalıştıkça varlıkları bizi daha çok rahatsız ediyor. Klasik bir çalışmada “Beyaz ayı”yı düşünmemesi söylenen denekler, düşünmekte serbest olanlara göre çok daha uzun süre beyaz ayıyı düşünüyor. Düşünmemek için çaba sarf ettiğimiz şeyleri daha çok düşünüyoruz. Dahası olumsuz düşünceleri bastırmaya çalışanlar, iyi hissetmek için yeme davranışına yöneliyor.
Bastırmaya çalışmak olumsuz düşüncelerle başa çıkmak için doğru strateji değil. Çok daha farklı yöntemlerle olumsuz düşünce ve duygularla güçlü bir şekilde baş edebilme imkanına sahibiz.
Yapılan çalışmalar genelde kaygılandıran, olumsuz düşünce beklentilerinin %85’lik oranda kişilerin tahmin ettikleri kötü senaryolarla değil, olumlu ya da nötr hissettirecek şekilde sonuçlandığını gösteriyor. Araştırmaya dahil olanların %80’i kaygılandıkları şeyler başlarına gelse dahi sonucu beklediklerinden çok daha başarılı şekilde ele aldıklarını belirtiyor. Bu, aslında kaygılarımızın büyük çoğunluğunun gerçekleşmeyeceğini gösteriyor. Tabii bunu bilmek kaygılanmamak için yeterli değil.
“Hayatımda pek çok endişem vardı, çoğu hiçbir zaman var olmadı.”
Mark Twain
Olumsuz düşüncelerle baş etmek için yapabileceğimiz pek çok şey var. Ohio State University, University of Texas gibi kurumlarda yapılan bilimsel çalışmalardan alınan, işe yararlığını kanıtlanmış tekniklerin yanı sıra bilişsel terapinin kullandığı tekniklerden bazıları söyle…
Derin nefesler al
Olumusuz düşünceler vücudumuzda sempatik sistemi devreye sokar, başka bir deyişle savaş kaç modunu. Bu moddan çıkmak için bedeni uyarabiliriz. Derin nefesler alıp daha uzun sürede nefesleri boşaltmak parasempatik sistemi, yani sakinleştiğimiz modu devreye sokar. Bu devrede olumsuz düşünce girdabından çıkmak daha kolay hale gelir.
Bulunduğun ortamdan uzaklaş
Olumsuz düşüncelerle baş etmeye çalışırken hangi ortamdaysan o odayı bir süreliğine terk et, hatta yapabiliyorsan dışarıda kısa bir yürüyüş yap.
Sürekli tekrar et
Aklındaki negatif düşünceyi 2 dakika boyunca art arda tekrar et. Bunu yaparken sesini inceltir, karikatürize edersen daha büyük bir etki elde edersin. Seni rahatsız eden düşünceyi tekrar ettikçe cümle anlamını yitirdiği için üzerindeki etkisi azalır ve sen kendini daha iyi hissedersin.
Yaz ve yırt
Bu en sevdiğim tekniklerden biri. Bir kağıda sana olumsuz hissettiren düşünceyi yaz ve sonrasında o kağıdı parçalara böl. İstediğin kadar küçültebilirsin. Hatta sonunda tüm yırttığın parçaları eline alıp havaya atarsan kendini daha iyi hissedeceksin.
En kötü senaryo için çözüm üret
Kaygıyla baş etmek için yapabileceklerinden biri, olabilecek en kötü senaryoyu engellemek için strateji geliştirmek. Örneğin depremle ilgili endişeleniyorsan evde hayat üçgeni olabilecek alanları bulmak, deprem anında yapman gerekenleri prova etmek, deprem çantası hazırlamak kaygını azaltır.
Meditasyon ve anda olma pratikleri yap
Zihin, anda olduğunda çok daha iyi hissediyoruz. Meditasyon gibi anda kalmana yardım eden pratikleri alışkanlık haline getirdiğinde daha çok anda kalacağın için gün içinde zihninde beliren olumsuz düşüncelerin oranını otomatik olarak düşürmeye başlarsın. Yoga yap, dans et, doğada farkındalık yürüyüşleri yap, en sevdiğin şarkıyı açıp eşlik et… Seni anda tutan şey her ne ise onu günlük rutininin içine kat.
Her alışkanlık için geçerli olduğu gibi olumsuz düşüncelerle başa çıkma alışkanlığını kazanmak da zaman ve çaba isteyen bir süreç. İlk denemende başarısız olduğunda lütfen umudunu kaybedip hemen vazgeçme. Kendine ve zihnine bu alışkanlığı kazanmak için zaman vermeyi ve sabırlı olmayı unutma.
Ayrıca olumlu düşünce yaratma alışkanlığı edinmek de, olumsuz düşüncelerle baş etmek ve beyni gerçekçi iyimserliğe programlamak için etkili bir yöntem. 28 gün boyunca pozitif psikoloji araçlarından faydalanarak mutluluk alışkanlıkları kazanacağımız online takipli grup çalışması “İrem’le Mutluluk Tasarımı” 25 Kasım-23 Aralık tarihleri arasında gerçekleşecek. Katılmak ve bilgi almak istersen bilgi@iremulgu.com adresine mail gönderebilirsin.
Sevgilerimle…
İlginizi çekebilir: Bakış açını değiştir, dünya değişsin: Düşünce simyasının formülü bakış açısı, umut ve güç Bakış açını değiştir, dünya değişsin: Düşünce simyasının formülü bakış açısı, umut ve güç